March 22, 2009

संसारको मोहनी

संसारमा के त्यस्तो मोहनी होला? यस्ले पुरै बिश्वको नै प्रतीनिधित्व गर्ने भनेर हो या के हो यसमा धेरै चुम्बकको भएको भान पाएँ। आज बिदाको दिन यसो नेपाली संचार जगत सयर गरौं भनेर भेटाए जती साइट सर्सर्ती हेरें। प्रायले त समसामायिक समचारलाइ आफ्नो प्रमुख खुराक बनाएका रहेछन। त्यसपछी साहित्य। तर त्यो भन्दा पनि समान कुरो त नाममै रहेछ। के हो त त्यो नाम? ,
‘संसार’ नि त्यो नाम अरु कुन हुनु नि? हुन पनि यती बिधी साइट छन नाम त जे राखे नि हुन्थ्यो। तर धेरै साइटले संसार कतै न कतै झुन्डाएका रहेछन। साच्चै संसार शब्दमा के त्यस्तो मोहनी होला? शुरू त खोइ कस्ले गर्यो तर यस्लाइ अंगिकरण गर्ने क्रम भने रोकिएको छैन। आफु हरेक कुनामा पुग्ने साइट मानेर हो या आफ्नो चार किल्ला नै त्यही साइट भनेर हो, संसार गज्जबसंग धेरैको मनमा बस्न पुगेको छ। खास त माया प्रेम जस्ता एक्दमै लोकप्रिय शब्द पो रोजिनु पर्ने। पछि कुन शब्दले हैकम जमाउने हो तर अहिलेलाइ संसारकै राज छ नेपाली बेब साइटहरुमा। अब लागौं कुन संसारले के कुरा गर्दैछन।

१) साइबरसंसार: नेपाली मोडलको फोटोले सज्जिएको यो साइट आफुलाइ १२ बर्ष पुरानो ठान्दछ। खबर,गफगाफ तथा बिभिन्न समारोहका सामाग्री पनि राखिएको यो साइटको ठेगाना हो www.cybersansar.com

२)माइसंसार: नेपाली भाषाको पहिलो ब्लग भनेर चिनाउने यो साइट आफू समाचार साइट नभएर ब्लग भएको प्रष्टाउंछ। भन्न जे भने पनि प्राय समाचार नै छाउने यो साइटको ठेगाना हो www.mysansar.com

३)सपनासंसार: सुचना,साहित्य,संचार र मनोरन्जनको संगम सपनासंसार डट कम भनेर चिनीने यो साइटमा नाम झै यसमा त्यस्तै कुरा छाउने गर्छन। तर प्राय साहित्य देखिने यो साइटको ठेगाना हो www.sapanasansar.com

४)आउरसंसार: आफुंलाइ ब्लग मात्र होइन समाचार साइट पनि बताउने आउरसंसार हेर्दा ठ्याक्कै माइसंसार जस्तो देखिन्छ। हेर्दा मात्र होइन यस्ले आरु सामाग्रीका साथै प्राय माइसंसारकै सामाग्री राख्छ र यस्को ठेगाना हो www.oursansar.com

५)योसंसार: संसारलाइ हेर्ने अलग्गै पाटो भनेर चिनाउने यो संसार आफुलाइ राजनितीसंग गोरु बेचेको साइनो पनि छैन भन्दछ। सबै मनोरन्जनकै सामाग्री राखिएको यो साइटको ठेगाना हो www.yosansar.com

६)सुनौलोसंसार: सुनौलो संसार नामक गयर-सरकारी संस्थाले शिक्षा र स्वास्थ्यलाइ प्रमुख बिषय बनाएको रहेछ। गरिब बच्चा, परिवार तथा अन्यको जिवनस्थर सुधार्ने बताउने यो संस्थाको ठेगाना हो www.sunaulosansar.org

७)सानोसंसार: मान्छे भेटीन्छ र माया बस्छ बताउने चलचित्रको नाम हो सानोसंसार। आलोक नेमागंद्वारा निर्देशित यो चलचित्रको ठेगाना हो www.sanosansar.com.np

८)कथासंसार: सुन्ने कथाहरुको संग्रह बताउने कथासंसारमा कथा हरुकै अडियो क्लिपहरु छन। कथाहरु सुनेर भन्दा भावनात्मक रुपमा सुनाउने अभियान राखेको यो साइटको ठेगाना हो http://kathasansar.podomatic.com

९)पार्टीसंसार: चौबिसै घन्टा पार्टीको बारेमा सोच भन्ने पार्टीसंसारमा पार्टीकै कुरा हुन्छन। पार्टीहरुको तालीका र तिनको आकर्षण दिइने यो साइटको ठेगाना हो www.partysansar.com

१०)लाइभसंसार: डिजिटल दुनियासंग चिनाउन चाहाने लाइभ संसारमा प्राय मनोरन्जनका सामाग्री हुन्छन। संसारमा भइराखेका गजब गजबका कुरा राख्ने लाइभ संसारको ठेगाना हो http://livesansar.com

११)नयासंसार: नया संसार आफुलाइ सुद्द नेपाली ब्लग बताउंछ जस्ले नेपाल को बारेमा धेरै कुरा सिकाउन चाहान्छ। पोखराका सुमन कार्कीको यो ब्लगको ठेगाना हो http://nayasansar.blogspot.com

१२)अलसंसार: प्रदिप गौतमको साइट अल संसार अहिले अस्तित्वमा रहेनछ। उहां को पुरानो साइट http://allsansar.blogspot.com भए पनि अहिले www.gautamblog.com खोल्नुभएको रहेछ।

१३)डिजिटलसंसार: डिजिटल ग्यालेरीको बाहक बताउने डिजिटल संसारमा साइबरका कुरा धेरै हुने गर्दछन। केशब अधिकारीद्वारा संचालित यो साइटको ठेगाना हो http://digitalsansar.blogspot.com

१४)कबिजीको संसार: कबिजीको संसार शिर्षक भएको यो साइटमा कबिता मात्र होइन अन्य खबर तथा आफ्ना दैनीक क्रियाकलाप पनि राखिएका रहेछन। KabiG अर्थात कबिता गौतमको ब्लगको ठेगाना हो http://kabig.blogspot.com

१५)रत्नसंसार: त्यस्तो कुनै उप शिर्षक नराखिएको रत्न संसारमा बातावरण, जलबिध्धुत, उर्जा आदीका कुरा राखिएका छन। जल बिशेषज्ञ रत्न श्रेष्टको ब्लगको ठेगाना हो http://ratnasansar.blogspot.com

१६)मेरो रोजाइको संसार: संगित सुनेर मनोरन्जन लिने लेखिएको मेरो रोजाइको संसारमा जिवन रंगाउने कुरानै रहेछन। दावा रिन्जीन द्वारा संचालित यो ब्लगको ठेगाना हो http://dawarinjinlama.blogspot.com

१७)मेरोसाहित्य संसार: आफ्नो कलम नेपालीमा बग्दा कस्तो हुन्छ त्यो देखाउन चाहाने दिपको जडितको ब्लग हो मेरो साहित्य संसार। गित,गजल र कथाले भरिएको यो साइटको ठेगाना हो http://jaditdeepak.blogspot.com

१८)राउले संसार: आफ्ना,अरुका समाचार लेख तथा फोटोहरुले सजिएको ब्लग हो राउले संसार। नरेन्द्र राउले द्वारा संचालीत यो ब्लगको ठेगाना हो http://raulesansar.blogspot.com

१९)खेलसंसार: खेल तथा अरुपनि समेटीने भन्ने खेल संसारले खेलको कुरा मात्रै राखेको रहेछ। नेपाल तथा बिदेशमा हुने खेलको समाचार राखिएको यो साइटको ठेगाना हो http://khelsansar.blogspot.com

२०)स्वपनिलसंसार: सपनाको संसार भनेर चिनाउने स्वपनिल संसारमा समसामयिक समाचार, फोटोहरु आदी राखिएका रहेछन। राउले संसार पनि संचालन गर्नु भएका नरेन्द्र राउलेको यो अर्को साइटको ठेगाना हो http://swopnilsansar.blogspot.com

मैले त देखाइहाले आफुले देखेको संसार, तपाइहरुले अरु संसार पनि देख्नुभएको भए भन्नुहोला है?



माओवादीको उन्माद र दलहरुको अस्तित्व

शेखर ढुङेल्

०३-१८-२००९-

अन्तत माओवादीले देश को अर्को अक्षुण र अबिचलित शक्ती नेपाली राष्ट्रिय शेना को मुन्टो बटार्न सफल भयो । कानुन त गलत भन्ने आधार नभए पनि मनोबैज्ञानीक रुपमा शेना लाई तहस नहस पार्ने कोशीस को एक पाइला अगाडि बढेको छ । ८ जना जर्नेल हरु को म्याद नथपेर बाँकी अरु शेना का बरिष्ठ हाकिमहरुलाई मानसिक प्रहार मात्रै गरेको छैन प्रशासन र प्रहरीमा झै पदोन्नति र म्याद थपको लागि नेताको ढोका ढोकामा झोला बोकेर कुद्ने अनी जनता र राष्ट्रको दुहाइ दिएर मात्र नपुग्ने अवस्थामा शेना लाई पुर्याइ दिएको छ । माओवादीले अबको दिनमा शेना समायोजनका मामलामा बर्तमान प्रधान शेनापतीले झै कुनै शैनिक जर्नेलले उस्को बिरोध नगर्ने गरी प्रत्यक्ष रुपमै चेतावनी दिएको छ । माओवादी समर्थक पत्रीकाको समाचार ले त्यही शन्देस दिन्छ । अब पदोन्नति हुने शेनाका जर्नेल स्वत: माओवादी प्रती अनुग्रहित हुने र सम्भाबित हस्तक्षपको बिरोध वा टक्कर कसैले नलिने हुँदा माओवादीको जन गणतन्त्र को ढोका खुल्दै छ । पूर्व प्रधान मन्त्री सहित ६ दलका नेताले निर्णय सच्याउन गरेको अनुरोध लाई लत्याएर प्रचन्डले आफ्नो अधिनायकिको पूर्वभ्यास मात्र गरेनन सहमतिको राजनीति लाई आर्यघाट पुर्याइ दिये । बाँकी सत्तारुढ दलहरु कुन स्वार्थले माओवादीको अधिनायकि लाई समर्थन गरी मन्त्री परिषदमा बसिराखेका छन ? माधव नेपाल जि ले स्विकारे झै ससद बादी दलले गरेको गल्तीले त्यस को परिणाम अब देश एक तन्त्री कम्युनिस्ट ब्यबस्था मा भास्सिने र कम्बोडिया वा अफगानिस्तान्को बाटोमा लम्किने छ । निरन्कुस राजतन्त्र सित सम्झौता हुन सक्दथ्यो र भएको पनि हो तर अधिनायक बादी कम्युनिस्ट सित सम्झौता गरेर प्रजातन्त्र आएको ईतिहास छैन । फेरी लामो र रक्तपात पूर्ण बिद्रोह गर्नु पर्ने अवस्था देखिन्छ ।

"....... सक्यो दैलो देख्यो” भने झै ' हतियार धारी माओवादी लाई निर्वाचनमा लगेर ठुलो गल्ती भयो भन्ने एमाले बिशेष गरी माधव नेपाल प्रबृतीहरु नेपालको राजनीति फाँटमा देखिनुको औचित्य छैन । महाकाली सन्धि को बारेमा बितन्डा मच्चाएर पछी समर्थन, प्रतिगामी आधा सच्चियो भनी सरकारमा जाने, १२ बुँदे सम्झौता देखी माओवादी लाई सरकारमा समेत हामीले पुर्यायौ भनी अस्ती सम्म भन्दै हिंड्ने एमाले आज फेरी गल्ती भयो भन्दै छ कस्तो लज्जास्पद नीति ?

माओवादी सर्बसत्ताबाद लाई टेवा पुग्ने अर्को शन्देस देशले पाएको छ, त्यो हो स्व बि यु निर्वाचन को परिणाम । भबिष्यमा दलको प्रतिनिधित्व गर्ने युबा पुस्ता विद्यार्थीहरुको निर्वाचनमा यस पटक माओवादीका मन्त्री समेतले भाग लिएर स्व बि यु कब्जा गर्ने घोषणा गरे । अनेकौ झडप र एक विद्यार्थी को मृत्‍यु समेत भयो । कतिपय राजनैतिक बीष्लेशकले यस लाई दलको हैसियतको जनमत संग्रह नै भनेका छन । माओवादी समर्थक विद्यार्थी समुह क्रान्तिकारीको प्राबिधिक रुपले तेस्रो स्थान भए पनि अब उ प्रथम स्थान बराबर हो । किनकी एकले सय लाई आतंक गर्न सक्ने हुँदा तेस्रो भएको क्रान्तिकारीको अगाडि बाँकी दुईको केही नचल्ने निस्चित छ ।

यस हिसाबले अब देशमा काङ्रेस, एमाले र माओवादी बाहेकका दलको राजनैतिक भबिष्य समाप्त नै भएको देखिन्छ । उनीहरुको कुनै अस्तित्व र हैसियत नै देखिएन । त्यसैले समान सिद्धान्त र निती भएका दलहरु एक अर्कामा पलायन ( बिलय ) भएर प्रमुख राजनैतिक दलको अस्तित्व जोगाउने र माओवादीको एक तन्त्रिय अधिनायक बादको बिरुद्ध गोलबद्ध नहुने हो भने कसैको पनि अस्तित्व बाँकी रहन्न ।



कहिलेकाहि चोट दिन्छन कहिले कुरा काट्छन्

बसन्त विवश आचार्य
तुलसीपुर दाङ्ग

कहिलेकाहि चोट दिन्छन कहिले कुरा काट्छन्
आफ्नाहरु आफ्नै हुन्छन मनमा माया राख्छन
नदेखे झै तर्किएर वाटो जतिकाटेपिन
ठेसलाग्दा अत्तालिदै देविदेउता भाक्छन्
पराईले जतिसुकै माया गरेपिन
आफन्तैले मिठो लाग्ने चोखोमाया दिन्छन
घुर्क्याउछनथर्काउछन गालिपनि गर्छन
अनि मुटुभित्र पिरतीको आफै डोरी वाट्छन्
जवपर्छ यो देहमा नजर हजुरक
हाँसोदिए हासिदिन्छु रुन्छु रुवाएसि
जे गर्नुछ गर्नुस अधिकार हजुरको
मनमा माया सँगालेरघुर् क्याउदै नवोल्ने
वसन्तूलाइ मनपर्छ व्यवहार हजुर


मेरी प्रिया काली

अशोक नेपाल

मेरी प्रिया काली मलाई सम्झी सम्झी
आशुले मजेत्रो भिजायकी होलिन
घाम अस्ताउने बेलामा छटपटाउदै मेरो बाटो हेर्दी होलिन्।।
लान्खु खोल उर्ली आए जस्तो आँखामा आसुको छाल उठ्न थाल्यो होला…
भुइचालोले हल्लाएको घर जस्तो मेरो मुटु चर्कन थालयो…।।
उकाली ओराली डाँडा काँडा नदी नालाले मलाई खोज् दै होला,,,,,,
म बिनाको मेरो लन्खु गाउ बस्ती कस्तो उदा सिएको होला…
मलाई मेरो छोरी को सम्झनामा मेरो मुटु जली रहन्छ…।।
मेरो जन्म भूमिको सम्झनामा अनी मेरो प्रियासी काली को सम्झ्नमा …
ढोप्पा धोप्पा आसँहु खसी रहन्छ………ढोप्पा धोप्पा आँशु खसी रहन्छ………।


March 21, 2009

कती ठोक्यौ माथा तिम्ले

कती ठोक्यौ माथा तिम्ले कहिले बोलेन ढुङ्गाको देउता
धोका दिदैनन सबैले खोज मन मिल्ने साथी एउटा

सतहमा संग्लिएर बग्दा थिग्रिएका बिकार देखिन्न
कहाँ पो सकिन्छ र फेरी नाप्न मुटुको कुना र छेउ ता

हिजो
भिजेको आँसुले आज नबगायोस फेरी तिम्रो
खुर्क अतितका डामहरु ,नत्र लाग्ला मनमा लेउ ता

उचाइ दिन नसके नि गिराउने थिन यि नजरबाट
कसरी दिनु दस्तक दिलमा, दिदिनौ कहिले भेउ ता

फुलमा काँडा पनि हुन्छ बिझ्ला नबिझ्ला यो श्पर्शको तरिका
यता म काँडालाई नि फुल देख्छु देख्नेले देखे के उता


सम्पुर्ण पोष्ट

दौंतरीका एडमिनहरु साथै नयाँ, पुराना सबै पाठकहरुलाई दौंतरीमा हालसम्म प्रकाशित सबै लेख-रचनाहरु खोज्न, पढन र सम्पादन गर्न अनी चाहिएको बेलामा लिन्क रिफरेन्स गर्न समेत सजिलो होस भनी यो पेज बनाईएको छ ।

हालसम्मका सबै रचनाहरुको सूची हेर्न कृपया तल रहेको 'Show table of contents' मा थीच्नु होला ।

खोजी सहायक:

'Show table of contents' मा क्लिक गरी ब्लगपोष्टका सूची देखिए पछि निम्न अनुसार लेख रचनाहरु खोज्न सकिन्छ:

वर्णानुक्रम अनुसार खोज्न: वर्णानुक्रम अनुसार प्रकाशित पोष्ट खोज्न 'POST TITLE' मा क्लिक गर्नु होला। 'POST TITLE' मा क्लीक गरे पछि दौंतरीमा रहेका पोष्टहरु Alphabetical Order अर्थात वर्णानुक्रम अनुसार सूचीबद्द भएर देखिने छन। यसो गर्दा पहिला अंग्रेजी वर्णमाला वा अक्षरबाट सुरू भएका ब्लगपोष्ट देखिने छन भने अंग्रेजी वर्णमाला पछि देवनागरी वा नेपाली वर्णमाला अनुशार पोष्टहरु: A>B>C>... अ> आ> इ>... क> ख> ग... को क्रममा देखिने छन।

सो 'POST TITLE' मा पून क्लिक गरेमा यो सूची ठ्याक्कै उल्टो (Descending Order) भई ज्ञ> त्र> क्ष>... इ> आ> अ>... C> B> A> को क्रममा देखिने छन।

शीर्षकको शुरुमा अंक वा चिन्हको प्रयोग भएका पोष्टहरु पनि शब्दकोषकै क्रम अनुसार रहने छन।

प्रकाशीत मिति अनुसार खोज्न: दाँया पट्टी रहेको 'POST DATE' मा क्लिक गर्नु भयो भने सबैभन्दा पुरानो पोष्ट सबैभन्दा माथि देखिने छ र पून क्लिक गर्दा सबैभन्दा नयाँ पोष्ट सबैभन्दा माथि देखिने छ ।



कुनै एक बिधाका पोष्टहरु मात्र हेर्न: कुनै एउटै बिधाका पोष्टहरु मात्र हेर्नको लागि "LABELS" भन्दा मुनि रहेको कुनै पनि label (जस्तै: अभिव्यक्ति, गित/ गजल/कविता आदि) मा क्लिक गर्नु भयो भने सोहि बिधाका पोष्टहरु मात्रै सूचिबद्द भएर देखिने छन । साथै कुनै एक निश्चित बिधालाई पनि प्रकाशीत मिति र वर्णानुक्रम अनुसार क्रमबद्द गरेर हेर्न सो बिधा (label)एक्टीभ भएको बेलामा "POST TITLE" र/वा "POST DATE" थीच्न सक्नु हुन्छ । अनी कुनै एउटा निश्‍चित बिधाबाट पून सम्पुर्ण पोष्टमा फर्कन "LABELS" मा क्लिक गर्नु होला ।

(यो पेजमा हालसम्म दौंतरीमा प्रकाशित सबै रचनाहरुको लिन्क आफैं बन्दै जाने भएकोले पुरै पेज खुल् केहि समय लाग्न सक्नेछ ।)




March 20, 2009

कब्जातन्त्रको रिहर्सल !

बिगत केही वर्ष यता द्रूत गतिमा आशालाग्दो किसिमले अघि बढेको नेपाली राजनीतिका घटनाक्रमहरू ३ वर्ष भैसक्दा निराशाको दलदलमा फेरि फँसेको अनुभव हुँदैछ । पछिल्लो समयमा राजनैतिक दल अथवा शक्तिहरू बीचको सम्बन्ध टाढिँदै गएको छ र राजनैतिक शक्ति सन्तुलनमा एउटा निराशालाग्दो रिक्तता र तिक्तता अनुभव हुँदै गैरहेको देखिन्छ । यसो हुनुमा , राजनैतिक दलहरूले मेलमिलाप र समन्वयको राजनीतिलाई लत्याएर , आफ्नो एकल पार्टिगत नीति एवं धारणालाई नै आगामी संविधानको अन्तर्वस्तु बनाएर अगाडि बढ्ने एकलवादी विचार , व्यवहार तथा पेलाहा प्रवृत्तिलाई जिम्मेवार ठान्नु पर्ने हुन्छ । यस मामिलामा , सत्तारुढ घटकको नेतृत्व गर्ने माओवादी पार्टी नै अग्रज बनेको छ । हतियार , हिंसा र बाहुबलको भरमा आँफूलाई अहिलेको हैसियतमा स्थापित गर्न सफल माओवादी पार्टीले सोचेको देखिन्छ कि उसको पछिल्लो राजनितिक सफलता ऊद्वारा सञ्चालित रक्तरंजित हिंसात्मक युद्दको जनअनुमोदन र विजय दुवै हो । अत: यो विजय हासिल गरिसकेपछि, ऊ नेपाली राजनीतिक अखाडाको निर्विवाद नाइके हो र उसले कसैलाई सुन्नु वा टेर्नु पर्ने दरकार छैन । विशेषत: जिम्मेवारीमा बिनम्र बन्नु पर्ने विश्वमान्य संस्कार र सत्तामा आइसकेपछि बढी जिम्मेवार बन्नु पर्ने व्यवहार तथा सहमतिको वातावारण जुटाएर अरू राजनैतिक शक्तिलाई पनि विश्वासमा लिएर चल्नु पर्ने जरुरतलाई माओवादी अभिमानले जानाजानी लत्याएको छ । समझदारीलाई बढारेर अतिवादको राजनीतिक भेलमा अरूलाई चिढाएर नै बढार्ने व्यवहार माओवादीको रहेको देखिन्छ । माओवादीका सबैभन्दा जिम्मेवार केही नेताहरूका निम्न बोली र व्यवहारहरू यहाँनेर पढ्न योग्य देखिन्छन् :

“हामीले सेना जस्ताको तस्तै राखेका थियौं। दुनियाँमा यस्तो शान्ति सम्झौता भएको छ कतै? शान्ति सम्झ्ौता गरेपछि अधिकांश देशमा सेना बुझ्ाइन्छ, हतियार बुझ्ाइन्छन्। हाम्रो सेना र हतियार जस्ताको तस्तै राखेर हामी चुनावमा गयौं। यस्तो पनि कहीं भएको थिएन। हामीले अहिले चुनाव पनि जित्यौँ। जनताले हामीलाई विश्वास पनि गरे। र, अहिलेसम्म आउँदा हामीसँग सेना पनि छ, जनताले हामीलाई सरकारमा पनि पुर्‍याइदिएका छन्।”

“हामीलाई प्रतिक्रियावादीले संविधान बनाउन नदेलान्। तर, जनताका पक्षमा संविधान बनाउनुपर्छ भन्ने तयारीका साथ हामी लड्दैछौं। दुईतिहाई चाहिन्छ संविधान बन्नलाई। ४० प्रतिशत हामीसँगै छ। हामीबिना संविधान बन्छ? एक अक्षर पनि लेखिँदैन। कि त हामीले भनेजस्तो संविधान लेखिन्छ, होइन भने कसैको पनि संविधान बन्दैन।”

“पशुपति घटना मार्फत हामीले ठूलै भाँडभैलो मच्चाएको छौँ र त्यसले सबै प्रतिगामीलाई हल्लाएको छ।”
अव्यवस्थाबाटै व्यवस्था आउँछ, भद्रगोलकै बीचबाट क्रान्ति हुन्छ। भद्रगोल ल्याउने नै हो हामीले ।


-बाबुराम भट्टराईका केही कटुसत्य विचारहरू

बिभिन्न मितिमा आफ्ना कार्यकर्तालई सम्बोधन गर्ने क्रममा माओवादी दर्शनका नेपाली व्याख्याताको रूपमा चिनिने विद्वान बाबुरामका माथि उल्लिखित विचारहरूलाई पढ्ने जो कोहीले अनुमान गर्न सक्ने कुरा हो - तुलनात्मक रूपमा विचारमा उदारवादी कहलिएका माओवादी नेताको सोच यस किसिमको अराजकतावादी र एकाधिकारवादी खालको छ भने , भौतिक युद्दको त्रासदिको प्रयोगबाट नै अरूलाई सखाप र ध्वस्त पार्दै सत्ता नेतृत्व कब्जा गर्नु पर्छ भन्ने बहुसंख्यक सैन्यवादी चिन्तनको नर्सरीमा हुर्किएका माओवादी कार्यकर्ताहरूको विचार कुन किसिमको होला !

सरकारमा बसेर नया संविधान लेख्ने जिम्मेवारीको संरक्षक समेत रहेको माओवादी नेतृत्वको सरकारका शिर्षस्थ नेता रहेका भट्टराईको संविधान निर्माण सम्बन्धी माथिको उद्धरण र उनको व्यक्तिगत वेबपेजमा राखिएको माओवादी संविधानको प्रारूपले माओवादी के चाहन्छन भन्ने कुराको खुला घोषणा गरिरहेकै छन् ।

माओवादी पार्टीको नीति र कार्य योजना त उसले सबैलाई बुझ्ने भाषामा बताइरहेकै छ र उसका विचार र व्यवहारहरू सबैलाई जगजाहेर बनाएर नै त्यही बाटोमा हिँडाइरहेको छ , तर अन्य राजनैतिक शक्तिहरूले यो कुराको गम्भिरतलाई बुझ्न सकिरहेको देखिएको छैन । बुझेको भए उनीहरूले माओवादीलाई संयमतापूर्वक व्यवहार गरेको हुनुपर्थ्यो । पछिल्लो समयमा एमाले पूर्वमहासचिव माधव नेपालले व्यक्त गरेको ' हतियारधारी माओवादीलाई संविधानसभाको चुनावमा सरिक गराउनु गल्ति थियो 'भन्ने स्वीकारोक्तिले पनि माओवादीलाई हेर्ने र अगाढि बढाउने व्यवहारमा कांग्रेस एमालेले ' फ्रेंकिस्टिनको मोन्स्टर' जन्माएको महशूस गरिरेहको प्रतित हुन्छ । माओवादीले भने जस्तो 'सत्ता कब्जा गर्ने' कब्जातन्त्रको अभ्यास उसले धरै अघिदेखि शुरू गरेको हो र यसका अनुभवहरू नेपाली जीवनका हरेक पाटाहरूमा देखिन थालेका छन् ।

वर्तमान नेपालको हरेक जीवनका पक्षमा माओवादी अतिवादी चिन्तनको भाइरस घुसिसकेको छ । घर-घडेरी कारोवारदेखि गाऊँ जिल्ला स्तरीय ठेक्कापट्टाका सरकारी कामहरूमा, सरकारी अड्डादेखि कारखाना, होटल मजदूर र क्यासिनोसम्म , टेलिभिजन, गोरखापत्र , नेपाल टेलिकम र राजश्व संकलनको तथाकथित प्रोजेक्टसम्म , छापामार शिविरदेखि वाइसिएल क्याम्प र युवा स्व-रोजगार कार्यक्रमसम्म, कर्मचारी , पुलिस सरूवा र थमौतिको ठेकापट्टादेखि हालैको स्व वि यू निर्वाचनमा खटिएको माओवादी लगानी र मन्त्रीस्तरीय सहभागिता अनि सैन्यवादको हस्तक्षेप सम्मलाई देखे-अनुभव गर्ने कसैले पनि यो भीषण कब्जातन्त्रको रिहर्सल अभ्यासलाई नचिनेर भोलिको नेपालमा बहुलवादी लोक-कल्याणकारी लोकतान्त्रिक पद्दति सुरक्षित रहने सपना देखिरहेको छ भने, या त ऊ बुझ पचाइरहेको छ अथवा माओवादीले जे गरे पनि त्यो उसको सपनाको लकातान्त्रिक गणतन्त्र हुनेछ भन्ने भ्रममा बाँचिरहेको छ ।
यो आलोचना हैन, नेपालमा जनमुखी लोकतन्त्रको सम्भावित अवसानमाथिको चिन्ता मात्र हो ।

नदुख्नुकोही

लेखका संबन्धमा: नीर्मनजीले करीब ३०।३२ बर्ष अघिदेखि बिभिन्न कथा, कविता, गीतीकथा, गीतहरु लेख्दैआउनु भएको छ । तर वेबसाईटमा प्रकाशन भएको सर्बप्रथम दौतरी वेबसाईटमा नै हो। उहांले अब निरन्तर रुपमा आफ्नोरचना पठाइरहने बाचा गर्नुभएको छ । साथै उहांले उहांको रचनाको बारेमा प्रतिकृया जनाउने सम्पूर्ण पाठकहरुमा अग्रिम धन्यवाद टक्रयाउनु भएकोछ किनकी पाठकहरुको सल्लाह र सुझावहरुलाई शिरोपर गरी अगाडि बढ्न उहांलाइ निकै प्रेरणा मिल्दछ (दौंतरी।


नीर्मन केएम
नंखेल ६,भक्तपुर (हाल हाइटी)

नदुख्नु कोही मेरो दु:खमा, म त यस्तै हुँ सधैंभरि
कठै भन्ने शब्द चाहिंदैन, दु:खमै पिरोलिउँ म यसैगरी

आफ्ना र अरुहरुका स्नेहले, अब म थाकिसकेछु
माया नै मायाको बोझले,धेरै नै थिचिएको छु
यो उराठ लाग्दो जीवन, यत्तिकैमा रमाइ रहन्छ
आशा उमंग सबै मारेर , नीरसतामै बांचिरहन्छ

नाआऊनु कोही मेरो साथमा, म एक्लै हुन्छु संसारभरि
कठै भन्ने शब्द चाहिंदैन, दु:खमै पिरोलिउँ म यसैगरि

फूल फुल्ने पाखाभररी अब, डढेलो लागिसकेको छ
खुशीमा उज्यालिने मनभरी अब, अंध्यारो छएको छ
एक्लोपन प्यारो बनिरहेछ, कसैले नझस्काइदिए हुन्थ्यो
मन अनन्त यात्रामा उडिरहेछ, कसैले नबिथोलिदिए हुन्थ्यो

नसिस्किनु कोही यो मेरो पनमा, आसुँ छैन मेरो आँखाभरी
कठै भन्ने शब्द चाहिंदैन, दु:खमै पिरोलिउँ म यसैगरी



डलर टिप्ने यात्रा -- ४

शेखर ढुङेल्

०३-१७-२००९
(डलर टिप्ने यात्राको पहिलो भाग यहाँ, दोस्रो भाग यहाँ र तेस्रो भाग यहाँ छ।)

तानाकाले भोलीपल्ट बिहानै जापान फोन गर्‍यो हाम्रो बारेमा समाचार सुनाइदियो तीन पानीले डुबाइदियो भन्दा पनि उतारिदियो भन्दा राम्रो होला । बल्ल हलुका मन भयो यो झुठको खेती बन्द हुँदा । त्यस पछी उनिहरु सित कुनै संपर्क भएन । त्यो बिचमा मैले होटेल को ब्यापार शुरुगरी सकेको थिए (लज ) भोटेबहालमा, भने नोकरी पनि पुनर्बहाली भैसकेको थियो । तर आफ्नो परीबर्तित जीवन शैलीले उपल्ला दर्जाका हाकिम लाइ औडाहा भएछ। ठुला हाकिम मोटर साइकलमा, आफु गाडीमा । दुई महिनामा बिना कारण ४ ठाउमा सरुवा, त्यस्तो पनि हुन्छ?, त्यो पनि त्यस बेला ६ हजार जती हात लाग्ने जागिर आँखा पनि लागेन र सदाको लागि नोकरी शिभ राम भुर्तेल अथार्त नमस्कार गरिदिएँ ।

आफ्नो नोकरीको प्रकृतिको एउटै फाईदा मेरो लागि भयो, त्यो हो जन संपर्क । प्रचुर प्रचार-प्रसारको फल स्वरुप नाम चलेका नेता, कार्यकर्ता, बहालवाला वा पूर्व सैनिक, प्रहरी का बरिष्ठ हाकिमहरुको चहल् पहल निक्कै हुन्थ्यो, सोचे भन्दा राम्रो कमाइ र त्यहा भा. रु. को बर्षात हुन थाल्यो । गोर्खालीले पैसा भे’छी के गर्छ ?, आबश्यक भए पनि नभए पनि जग्गा किन्ने घर बनाउने ? । मैले पनि सुरु गरे सडक नगिज घर बनाउन । त्यो काम ६० % पनि सकिएको थिएन कता महाकाली संधि मा राष्ट्र घात भो भनेर सडक का रेलिङ भाच्ने, तोडफोड गर्ने, भारतीय गाडी आगो लगाउने, एक होइन दुई होइन तीन दिन सात दिन सम्म नेपाल बन्द गर्ने काम हुन थाले पछी त को आउने नेपाल ?। स्वात स्वुत ब्यापार त चट्, १० % पनि होटेल मा गेस्ट आउन छोडे छुटेन पसिना अब ? घर हेर्ने कि १५ जना होटेल को स्टाफ को खर्च हेर्ने कि होटेल को भाडा तिर्ने कि ? टुप्पी ठाडो भै हाल्यो नि ? ।कन्त बिजोग होला जस्तो पो त ?अनी त बाँकी त एउटै उपाय छ बहिनी परिवार नियोजन भन्ने गीत जस्तो मुग्लान भास्सिने भन्दा उपाय देखिन र १९९५ को मे मा लाग्यो गोर्खे मान टिप्न अमेरिका हुँदै जापान फेरी ।

एक जना आफ्न्तको मा पुगियो उन्ले मेरोलागि कुरा गरिसके का रहेछन कामको कता हो होन्डा कम्पनी रे । त्यहा अर्का कलाकार सीत पनि भेट भयो । भोली पल्ट काम गर्ने ठाउँ मा गएँ राम! राम!! राम!!!, आफ्नै लागि भरे कहाँ को कामी को आरन जस्तो पो रेछ । होन्डा मोटर साइकल को साइलेन्सर पाइप मात्र चम्काउने काम । कामीको बिद्युतिय आरन रैछ त्यो । पहिले तार भ्एको चक्का ले टल्काउनु पर्ने फेरी नरम कपडा जस्तो भएको चक्काले टल्काउनु पर्ने । बोराको एप्रोन बेरेर छालाको पन्जा र रबरको बुट लगाइ काम गर्नु पर्ने, मुख मा कालो धुलो, चक्का एता उता चिप्लिदा हात मा घाऊ नै घाऊ भएका आफन्त लाइ हेरें, उन्को घाऊ ले मलाई हिजै पोलिसकेको थियो । यो ठाउँमा मेरो भाग्य टल्किने छाँट काँट देखिन र काम नगर्ने निधो गरी टोक्यो फर्किएँ । त्यहा एकजना भतिज पर्ने थिए अनिल ढुङेल् उन्ले मलाई एउटा नयाँ खोलेको भारतीय खाना, तर जापानिज साहु भएको रेस्टुरामा काम खोजिदिए र भने ईण्डियन जस्तो पेल्दैन र छिट्टै मेनेजर हुने चान्स छ । उताको साहु यताको प्लेट उठाउने ?, लेख्या हुन्छ देख्या हुन्न भन्या शायद यहि होला ? । बिकल्प पनि छैन, मैले हुन्छ भने अनिलले मलाई कावागुची भन्ने ठाँउको मालाबर रेस्टुरामा पुर्‍यायो । अङ्रेजी ओके ओके बाहेक फिटिक्कै नबोल्ने रहेछन साहु । कोठा पनि रहेछ राम्रै दुई जना कुक र मेरो लागि तीन कोठा भएको । बोल्न सिके पनि जापानिज लेख्न आउँदैन थियो १३५ आइटम भएको रजिस्टर्ड मा जापानिज भाषा लेखिएको थियो परेन फसाद ?। के गर्ने दिमाग खेलाएँ बल्ल बुद्धी फिर्यो, रजिस्टर्डको चार्ट माथि इङलिस लेखेर चिप्काइ दिएँ, तब काम गर्न सजिलो भयो । आफुले इङलिस नेपाली जापानिज शब्द कोश किनी गहन अध्ययन गरे र दुई महिना मा नै म ८० % बोल्न र १० % लेख्न सक्ने भएँ। रेस्टुरा सीत जोडीएका बिषय र आबस्यक शब्द हरु लाइ खोजी गरी पढेकोले काम मा गाह्रो भएन र साहु सीत कुरा गर्न सजिलो भयो । स्मरण रहोस जापान मा हिराकाना, काताकाना र खान्जी गरी तीन प्रकार को मिस्रित भाषा प्रयोग हुन्छ ।

त्यही काम गर्दा रेस्टुरामा नै दसैं तिहार नयाँ बर्ष आदी मनाइन्थ्यो नेपालीहरु सीत को भेटघाटको सानो केन्द्र थियो त्यो मालाबार रेस्टुरा । छुट्टीको अगिल्लो दिन साहुले सधैं अरु रेस्टुरामा लैजान्थे र बिहान ४ बजे तिर घर मा पुर्‍याई दिन्थे । मैले जीम्मेवारि लिएपछि उनी अर्को रेस्टुरामा ब्यस्त हुन थाले । यसरी लगभग दुई बर्ष त्यहा रमाइलो सीत बित्यो । नेपालमा आफ्नो तत्कालिन समस्या पनि पुरा भैसकेको थियो बगली अली अली मोटो हुदै आए पछी फेरी नेपालमै गै उही पुरानो वा सानो तिनो एक्स्पोर्ट ईम्पोर्ट को ब्यापार गर्ने भन्दै ‘जननी जन्म भुमिस्च स्वर्गादपी गरियसी’ जप्दै फर्किये नेपाल ।

यस पटक फर्कदा नेपाल अध्यागमन ले राम्रो सीत स्वागत गर्न खोजे को थियो सफल भएन । भयो के भने पासपोर्टमा आगमन छाप लगाउने बेलामा यसो ओल्टाइ पल्टाइ हेर्यो अनी एक छिन पर्खनुस भन्छ बा!, मैले सोधे किन ? म नेपाली नागरिक नपाल छिर्न पाउन्न किन रोक्ने ?, किन पर्खने ?, फेरी भन्यो तपाईं चुप लागेर बस्नुस । थाहा छ उ मलाई मुर्गा बनाउने कोशीसमा छ आफु छोटो समय त्यहा काम गरिसकेको मान्छे म किन डराउने उता संगै तालिम गरेको डियसपी दुर्ज कुमार राइलाइ देखी सकेको थिए त्यहाको हाकिम पनि धेरै पटक संगै तीन पानी खाइ सकेको थिए, मैले कठालो समातेर जुरुक्क उचालेर हुत्याएँ उस्को हाकिम को कोठा तिर त्यतिकै मा उस्को हाकिम पनि निस्किये र के भयो भने, मैले भने यस्ले मलाई किन रोकिराखेको छ ? दुबै ले मलाई शान्त हुन भने अनी हाकिम आँफैले छाप ठोकी दिए र सरि भने । दुर्ज कुमार र म गफ गर्दै ढोका सम्म आयौं त्यो ‘धरापे कर्मचारी’ छक्क पर्दै हेरी मात्र रह्यो ।

देशमै बसेर केही जीवन धान्ने ब्यवसाय गर्ने अठोट गरी फर्केको म, बर्ष दिन सम्म कतै बाख्रा पालन, कतै ट्रावेल एजेन्सी वा रेस्टुरा के गर्ने सम्भाब्य अध्ययन गर्दा गर्दै बित्यो प्रशासन, नेताहरुकोमा राष्ट्रको चिन्ता बोकेको प्रोजेक्ट बोकेर गयो पहिले नै घुस माग्दछन, घुस लिने दिने काम मा आफु परियो पृथ्वी नारायण को अनुयाइ ( घुस लिन्या र दिन्या दुबै मुलुक का दुस्मन हुन ?) सबै इजी मनि मात्र खोज्ने समाज, राष्ट्र लाइ फाईदा हुने काम गर्छु भन्दा पनि वास्ता नगर्ने पैसा पाए नहुने पनि हुने गरिदिने पैसा नपाए हुने पनि नहुने गराइ दिने। म घुस ज्यान गए नदिने कर्मचारी घुस नखाइ ज्यान गए पनि काम काम नगरि दिने मिल्यो त कुरो अब ?

के गर्ने के नगर्ने टुङो लागि सकेको थिएन त्यसै बेला अस्ट्रेलिया बाट एक जना आफन्त छुट्टीमा नेपाल घुम्न आएका थिए । अस्ट्रेलिया मा लामो समय बसेका पाका मानिस थिए उनी स्कलरसिप मा थाइल्यान्ड पढ्न गएर उतै बाट अस्ट्रेलिया पलायन भएका । घरमा आएको बेलामा त्यहाको अध्यागमन नीति, त्यहाको जीवन शैली । ब्यापारको सम्भाबनाका बारेमा बिस्त्रित रुपमा छलफल भयो । उन्ले एकदम आशा लाग्दो अनी मेरो ब्यापार गर्ने इच्छालाइ सहयोग गर्ने बिश्‍वासिला कुरा गरे । यो भेडा बाख्रा पाल्ने घुस्याहरुको पछी दौडने उकुस मुकुस हुने बातावरण लाइ स्वर्गादपी गरियसी ...... ' भन्ने सोचाइ छोड, गोर्खे चल अस्ट्रेलियन डलर टिप्न भाग भन्दै मनमा फेरी कुतकुती सुरु भयो । ती आफन्त ले मौखिक सहयोग मात्र होइन परे आर्थिक सहयोग पनि गर्छु भने पछि त मेरो पंखा पलाए झै भयो अनी कहिले उडु कहिले उडु भै’ गो । छिट्टो भन्दा छिट्ट्टो अस्ट्रेलियाको सिडनीमा भेट्ने बाचा गर्दै उनी लागे अस्ट्रेलिया, म उडे न्यु दिल्ली भिशा लगाउन ...... क्रमश

(यो यात्राको पाँचौ भाग यहाँ छ)



गाउँखाने कथा - ८ (Nepali Gau Khane Katha)

दुईतिर चुरीफुरी अगिल्तिर हुल,
इनारका मुखमा पदमका फुल, यसको उत्तर के होला?


March 18, 2009

नेपालीले पाएका पहिला र अहिलेका नयाँ अनुभुतीहरु -२

बिजय कुमार श्रेष्ठ
धादिङ्ग हाल जोईन्ट वेस बलाद ईराक
२०६३ सालमा देशमा लोकतन्त्रको लागि लडाई लड्न सुरु गरे आम नेपाली जनताले गणतन्त्रको लागि सबै पार्टिहरु एक जुट भएर लोकतन्त्रको लागी आन्दोलनको तयारी गरेर हाते मालो गरेर अत्याचारी नाताबाद कुर्सीबादकोशासनलाई फाल्नको लागी क्रान्ति सुरु गरे । क्रान्तिको आगो दन्किन सुरु भयो । नेपाली जनताले हातमा हात मिलाएर साथ दियो । कयौ नेपाल आमाका छोरा छारीहरुले आफनो बलिदान दिए । २०६३ साल ज्यष्ठ महिनाको अन्य तिर देशमा फेरी अर्को परिवर्तन भयो । नेपाली जनताले २००७ सालमा नै चाहेको लॊकतन्त्र २०६३ मा आएर प्राप्त गर्न सफल भए । २४८औ वर्षको लामो गद्धिधारि तानासाहि शाहवंशको जरै देखि निर्मुल पार्न सफल भए नेपाली जनता । देशमा नौलो परिवर्तन आयो । नेपाली जनताले चाहेको गणतन्त्र सारा नेपाली जनताले हर्ष उल्लासको साथ बिजय उत्सव मनाउन थाल्यो । जता सुकै विजय जुलुसले खुशीका आँसु बग्न थाल्यो । देशमा मिलीजुली गरेर चार पार्िर्ट मिलेर सरकार चलाउने जिम्मा लियो । देशमा नेपाली कांग्रस पार्टिको सभापति गिरिजा प्रसाद कोईराला देशको प्रधानमन्त्रि भए र उहाँको अध्यक्षतामा मन्त्रिमण्डलको बिस्तार गरियो । सो समयमा देशमा चार पार्टिले सरकारमा सामेल भएर देशको नयाँ खाका कोर्नको लागि संविधानसभाको बाटो तिर लम्कन कम्मर कसेर चुनाव गराउन तिर लागे । सबै पार्टिको मिली मतोले गर्दा देशमा संविधानसभाको चुनाब शान्ति पुर्वक ढंगबाट गराउन सफल भए । लोकतन्त्र आए पछिको पहिलो संविधानसभाको चुनाब सफल गरायो । सो चुनाबमा नेपाल कम्युनिष्ट पार्टि माओवादिले सबै पार्टिले भन्दा बढि जनताको मन जितेर पहिला पक्तिको पार्टिको दर्जा हात पार्न सफल भए । नेपाली कांग्रेसलाई दोस्रा नम्बरको दर्जा्र दिए र नेपाल कम्युनीष्ट पार्टि एमालेलाई तेस्रो पार्टिको दर्जा र नयाँ पार्टि मदेशि फोरम पार्टिलाई चौथो दर्जा भिराउन सफल भए नेपाली जनता ।
देशको आन्तरिक कार्यभार समाल्नको लागी राष्ट्रपतीउपराष्ट्रपती सविधानसभा प्रमुखको तय गर्न दलहरु कम्मर कसेर लागे तर एक आपसमा सहमति गर्न नसकेर चुनावी प्रकृयाबाट सबै तहको तय गरियो र नेपाली काग्रेसबाट डा। रामवरण यादब र नेपाल कम्युनिष्ट पार्टि माओवादिबाट रामराजा सिहलाइ राष्ट्रपतिको उमेदवारमा खडा गरे र चुनाबमा भाग लिन पुगे । सो चुनाबमा नेपाली काग्रसले राष्ट्रपतीको पदमा आफनो जित हासिल गरे । उपराष्ट्रपती मदेश फोरम पार्टिले हाता पारे । सविधानसभाको अध्यक्षमा ने।s।पा एमालेले हाता पार् यो । त्यस पछि प्रधानमन्त्रिको लागि ने।s।पा। माओवादिका पुष्प कमल दाहाल -प्रचण्ड ले हाता पारे ।
लामो जंगलको सधर्ष पश्चात सपनामा पनि नसोचेको पार्टिलाई नेपाली जनताले आज देशको अविभारा सुम्पिन सफल भई दिए । देशमा पुराना अनुहारको शासन सत्तामा बिचलन भएका नेपाली जनता नयाँ अनुहार नयाँ जोस र जागर बोकेर जनताको सेवक हो भन्ने बाचाका साथ देशको प्रमुख व्यक्तिको रुपमा नेपाली जनताले हेर्न पाए । ने।s। पा।माओवादिको तरफबाट प्रचण्डले मन्त्रि मण्डल गठन गरे सो मन्त्रि मण्डलमा माओवादि नेकपा एमाले र मदेसी फोरम पार्टि जनमोर्चा नेपालले भाग लिएका थिए । नेपाली काग्रसले प्रतिपक्षको भुमीका निर्वाह गरे । त्यस पछि सुरु भयो नयाँ नेपाल बनाउने सपनाको कार्य दिशा कोर्न थाले । देशमा केहि हदसम्म शान्तिको हावा चल्न लाग्यो । नेपाली जनताले आन्नदको सास फेर्न थाले । सोचेका थिए अब देशमा आमुल परिवर्तन आयो भनेर नेपाली जनताको दिनहरु बित्दै गए । देश चलाउन जिम्मा लिएका पार्टिहररुको एक आपसमा मन मुटाब बढ्न थाल्यो । सहकार्य र सहमतिमा देशलाई नयाँ गति तिर लैजाने बाचा गरेका थिए ति बाचाहरु एक आपसमा तुहिन गयो । एकले अर्को माथि आरोप प्रत्याआरोप लगाउन सुरु हुन थाल्यो । नेपाली जनताले ठुलो त्याग र तपस्याको बलिदान पश्चातको लोकतन्त्रको नून राम्रोसँग चाख्न नपाउदै सरकारमा बस्ने मन्त्रि भनाउदाहरुले उही पुरानो काचुली फेरेका अनुहारको बाटोलाई त्याग्न सकेनन । केवल क्रम भङ्ग गर्ने भन्नेको नाममा देशको ढुकुटिलाई रित्याउने नयाँ बाटो औल्याउन थाले प्रचण्ड सरकारले प्रधानमन्त्रिको सपथग्रहणको बेला देखि क्रमभङ्ग गनै सुरुवात गरे । आफनो पुर्खाले सिर्जेको नेपाली पोशाकको अवहेलना गरेर बिदेशि पोशाकमा सजि सजवट हुन पुगे । कानून बनाउदै जानु भयो र त्यो कानूनलाई आफै मार्फत गलहत्ति लगाउन पछि पर्नु भएन । केवल जनताको कामलाई बेवास्ता गरि देशको ढुकुटीमा खेलबाड गर्न तिर बढि अग्रसरता देखाउनु भयो । आफनो कार्यलयको कामलाई महत्व कम दिएर सभा महत्सोव उद्धाटनमा बिसेस ध्यान दिन पछि पर्नु भएन । सहकार्यमा लगाम बधेका पार्टिका मन्त्रिहरुको समेत कार्यभारमा हस्तछेप गर्न पनि पछि पर्नु भएन र म नरहे देश रहनन् भन्ने सम्म अभिव्याक्ति दिनसम्म चुक्नु भएन । आफुले १२ वर्ष जंगली जीवनमा नेपाली जनतालाई दिएका आश्वासनहरु सजिलैसँग बिसर्ि दिएर आफनो सन्ततीको उचाई बढाउन तिर कम्मर कसेर लाग्नु भयो । हिजो नाताबाद र कृर्पाबादको कट्टर बिरोधि भएर नेपाली जनता सामु आवाजको चट्याङ बसा्रउने व्यक्ति आज आएर त्यहि सिकोलाई अङ्गालेर आफना बाहुबलले भ्याएसम्मको पदमा आफना नातागोतालाई भित्रयाउन पछि पर्नु भएन । त्यसैको सिको सिकेर उहाँका सहपाठिहरुले पनि आफना नातागोतालाई बिना योग्यता भएको पदकोसम्म जिम्मा लगाउन पनि चुक्नु भएन । नयाँ नेपाल बनाउनलाई कम्मर कसेर आएका क्रान्तिकारीको नाम धारणा गरेर आज आएर आखिर के नै दिन सकेत नेपाली जनतालाई नयाँ नेपालको सरकारका हकदार पार्टिले के कुराको परिवर्तन ल्याउन सफल भए त सरकारी गाडिमा प्रईभेट नम्बरको पिलेटसम्म झुन्डाउन पछि परेन लोकतन्त्रका बफादार देश र जनता सेवक ।
देशको प्रधानमन्त्रिको बोली भनेको लाल मोहर साबित हुनु पर्नेमा आज बोल्यो भोली त्यहि बोली फिर्ता लिने नयाँ प्रबृद्धिको प्रार्दुभावको सृर्जना गर्नु भयो । सहमति र सहकार्य गर्नु पर्छ हामीलाई सबैको साथ चाहिन्छ भनेर जनताको सामु भाषण गरि हिड्ने अनि त्यहि कुराको पालना आफुले नै नगरि हिड्ने । अनि हामीलाई कसैको सहयोग भएन भनेर कुर्लने । नेपाली जनतालाई जुन सहानुभुति दिएर जानु भएको थियो उहाँले र उहाँको पार्टिले त्यो कुराको पालना गर्नबाट केहि हदसम्म पछि पर्नु भयो र एक आपसमा अन्तर मन मुटाबको तनाब सृर्जना हुन गयो । नेपाली जनताले जे सोचेर देशको सर्वोच्च पदमा पुर् याईदिएका थिए तर त्यसको परिभाषा जनतालाई चित्त बुझने तरिकाबाट दिन सक्नु भएन र आखिरमा आएर आफुसँग गृहकार्य नभएको भनेर क्षमा याचना गर्न तिर अग्रसरता देखाउदै भन्नु भयो । आफनो घरको अगाडि खाल्डो नदेख्ने ६० लाखको गाडि चड्ने भनेर जनता सामु भन्न के मात्र सक्नु भएको थियो आफुले त्यसको केहि दिन पछाडि जापानबाट नेपाली १ करोड बराबरको मुल्य पर्ने गाडि मगाउन लगाउनु भयो तर जन आवजको तिब्र बिरोध भएको कारणले गर्दा लाचारी भएर त्यो गाडिमा पाउँ राख्ने सहास गर्नु भएन । बिदेश भ्रमणलाई पनि अस्विकार गरि दिनु भयो ।
नेपाली जनताले बिभिन्न दलको गृहकार्यको तौर तरिकाबाट ग्रसित र त्रसित भएर देशमा नौलो जनबादको आशाबादि किरण लिएको पार्टिलाई साथ दिएर आज कत्रो आशा भरोसा लिएको थियो नेपाली जनताले तर जे सोचेर आफनो अमुल्य मत दिएर माओबादिलाई जंगलबाट सदनमा र सदनबाट सत्तामा पुर् याई दियो त्यसको कुनै आशा लाग्दो प्रतिफल जनतालाई दिन नसक्नु नै उहाँहरुको लाचारीपन हो । नेपाली जनताले आशाको किरणको रुपमा हेरेका थिए देशको भाग्य निर्माणको चित्र परिवर्तन गरिदिन्छन भनेर तर असोचनिय ढंग तरिकाबाट उहाँहरुले वर्गीय सँधषको नाममा जातिय सँधर्षलाई प्राथमिकता दिनु भयो र शान्तिको हावा चल्न लागेको यो देशलाई फेरि पनि कोलाहल र त्रास पुर्ण बातावरणमा परिणत गराउने तिर महत्वलाई बढि ध्यान दिनु भयो । देशको राष्ट्र प्रमुख भएर बलिदान दिन्छु भनि जनतालाई त्रासको बातावरण सृजनासम्म गराउन चुक्नु भएन । २ करोड ६० लाख नेपालीको एउटै फुलवारीको साझ बगैचाको कार्य निभाउन सक्नु भएन । जहिले पनि एउटा कुरा भन्ने र गर्ने बेलामा एक लौटि आफनो पार्टिको निर्णय लिने बानिले गर्दा सहमति र सहकार्यको पाईलालाई उहाँले ओझेलमा पारि दिनसम्म चुक्नु भएन । उहाँले कहिले पनि सोच्नु भएन देश चलाउनलाई कत्तिको सामथ्र्य चाहिन्छ भनेर बोल्न जस्तो कार्यभार समालेर अगाडि बढ्नु आकाश र पातालको अन्तर हुन्छ भन्ने कुरालाई भल्नु भएर आज यो परिस्थीतिले जन्म लिन गएको हो । अझै पनि भन्ने गर्नु भएको छ । सरकार ढलाउन केहि पार्टिहरु लागु परेका छन् भनेर किन लागे त सरकार ढाल्न भनेर आफनो गृहकार्यलाई पनि जनमानस समक्ष बुझाउने गर्नु भएको छ त । लोक तान्त्रिक व्यावश्थामा एकले अर्काको खुट्टा तान्ने प्रबृद्धि त जहाँ पनि हुन्छ त्यो कुरा कुनै नौलो होईन तर जनताको पक्ष लिएर कार्य दिशालाई जन आस्थासँग मेल खाने खालको हुनु पर् यो । आज कस्ले पुर् यो त्यो ठाँउमा नेपाली जनताले होईन । हिजोका ति हामी कहिले पछि पर्ने छैन भन्ने पर्टिहरुको हविगत कहाँ पुर् याई दिए त्यो कस्को प्रयासले हो त । यदि जो कसेैले पनि राम्रो काम गर्छ भने नेपाली जनताले सधैभरि उसको पक्ष लिएर हातेमालो गर्दछ । त्यसैले जनतामा निरास ल्याउने काम कसैले गर्छ भने त्यसलाई छाड्ने वाला पनि छैन अब नेपाली जनता । यस्ता धेरै खाले युध्दहरुको नून चाखि सके नेपाली जनताले तेसैले जस्तो सुकै प्रबृद्धिमा पनि राम्रो र नराम्रो के हो भन्ने कुराको मुल्यांकन गर्न सक्ने भई सकेका छन् । देशको ढुकुटीमा हनिमुन मनाउनेहरुको हविगत देखाएर नै छाड्ने छ ।
देशमा लोकतन्त्रको जग बसि सकेको छ । अब त्यसको सेवा र सम्हार गर्ने जिम्मा हामी आम नेपाली जनताको हो यो कुरामा कसैको दुई मत छैन । कहिले पनि भुलेर पनि भन्ने नगर्नु यो देशमा फेरि तानाशाहिले राज गर्दछ भनेर आफना ति कायरता पुर्ण भाषणलाई लगाम लगाउन पनि सिक्नु पर्छ र जन चाहनाको मर्म के हो त्यो कुरालाई लिएर अधि बढ्ने गर्नु पर्छ । कागले कान लानु कहाँ छ कहाँ कान नै नछामीकन पछि लाग्नु त भएन । अहिले सविधान लेखन प्रकृया चलिरहेको छ त्यो विषयलाई मध्य नजर राखेर सहि निष्कस्र निकाल्न तिर लाग्नु पर्दछ । जनता सामु आई रहेको मत भेद के हो राम्रोसँग बुझेर कार्य दिशाको निरुपण गर्ने तिर लाग्नु पर्दछ । सविधान जस्तो लेख्ने कुरामा हतार गरेर जनताको आँखामा छारो हाल्ने कामबाट सजक रहेर काम गर्नु पर्ने हुन्छ । सक्ला अक्षर फुटाउन नजान्ने मानिसलाई एक दिनको कक्षा लिएर उसले कसरि भन्न सक्छ मेरो लागी यस्तो कानुन बनाउनु पर् यो भनेर कसरि भन्न सक्छ के उत्तर राम्रो पाउन सक्छ । १२ वर्ष युध्दको मैदान चलाएर बसेका नेता भनाउदाहरुलाई त देश कसरि चलाउने भन्ने कुराको पुर्णपाठ थाहा थिएन भने ति आफनो नाम सकेत राम्रोसँग भन्न नसक्ने नेपालीले कसरि सविधानको बारेका भन्न सक्दछ बिना गृहकार्य । त्यसैले यो सरकारले सभासदलाई रोजगारी दिने नियदले हो कि देशको ढुकुटीको सत्याग्रह गर्न खोजेका हुन कि जानेर पनि बुझ पचाएको हो । बिना गृहकार्य जनतालाई के थाहा सविधान भनेको के हो । के १०० जनामा ५ जनाले मात्र अक्षर चिन्न सकेर हुन्छ ति अरुको अधिकार छैन । आफनो मौलिक हकको अधिकार खोज्नलाई र नेपाली भएर बाच्न । सविधान लेखन प्रकृया अगाडि बढाउनको लागि यो सरकारले सहि बाटो देखाउने हो भने देशको बिकट भन्दा बिकट ठाँउबाट सुरु गर्नु पर्छ । अनि मात्रको नेपाली जनताले कतिसम्म मौलिक हक अधिकार भन्ने कुराको ज्ञान रहेछ भन्ने थाहा हुन्छ । जस्तै हुम्ला मुगुडोल्पातेह्रथुम कालिकोट अछाम कर्णाली भेरी यस्ता ठाउँमा गएर ति नेपालीको बिचारलाई सम्वोधन गरेर लेखिएको सविधानलाईको जनताको लागि लेखिएको सविधान भनेर भन्न सकिन्छ । हरेक जिल्लाको सदरमुकाममा गएर एउटा होटलमागाउ बिकास समितीमा बसेर लेख्ने हो भने किन जनताले लेख्ने सविधान भनेर बिकुल फुक्नु पर् यो त जन चाहना विपरित कार्य गर्ने भए किन लड्नु पर् यो परिवर्तनको लागि र नयाँ र नौलो सृजना गर्छु भनेर किन झुटा आश्वासन बाड्नु पर्यो ।
त्यसैले सरकारका सम्पुर्ण मन्त्रिका पद बहाली गरेका र बिभिन्न राजनितीक पार्टिले गम्भिर भएर सोच्ने बेला आएको छ । यो देशलाई रण सङ्गाममा परिणत गर्ने हो कि हरियाली शान्ति भुमि गौतम बुद्धको देश भनेर परिभाषा गर्ने हो त्यो समय आएको छ अहिले देशको कार्य बहाक योध्दाहरुको नकि भाषणमा मात्र सिमीत नबनाईकन काममा बढि समय खर्चियोस भन्ने मेरो नेपाली नागरिक भएको हैसियतले यो बिनम्र आग्रह गर्दछु ।


शहर आज शान्त छ

अघिल्लो हप्ता
सडक छेउको चिया पसलमा
अर्कै दलप्रती आस्था राख्‍ने पसलेले
बिपक्षी दलका ग्राहकलाई
जानी जानी अलिनो चिया खुवाएको
गम्भिर आरोप लाग्यो,
घटनाले राजनैतीक रंग लियो
अनी पहिला वाक युद्द
त्यसपछि मल्ल युद्द हुँदै
धरपकड र मुठभेड भयो

पुलीस बोलाईयो, लठ्ठि चलाईयो
जिन्दावाद र मुर्दाबवादको
गगनभेदी नारा बीच
शहरमा टाएरको धूवाँको बदली भयो
ढुङ्गा मुढाको बर्षात चल्यो
स्थिति तनावपूर्ण भएपछि
हवाई फाएरसंगै कर्फ्यू लगाईयो

मानवतावादीहरु अगाडि आए
नागरीक समाज पनि जुर्मुराए
नेपाल बन्दको धम्किसंगै
अदालत र सरकारका ढोका ढकढकाए
समस्यामाथि गम्भिर भहस भयो
बन्द हडतालले जन जिवन तहस नहस भयो

आज सरकारले
रमिता हेर्दा मरेको रामे
समोसा चोर्दा ज्यान गुमाउने श्यामे र
बगलीमारा बामे सहित
१ दर्जनलाई शहिद घोषणा गर्‍यो
चिया पसलेको दलको दबाबमा
पसल मर्मतलाई मुआब्जा दीयो
त्यसैले शहर आज शान्त छ
...शहर आज एकदम शान्त छ ।



March 17, 2009

गीतकार अनी कर्णल आनन्द सँगको मेरा बिगत क्षणहरु - ८

प्रभा आचार्य
ब्यवहार र चरित्रको कुरा गर्ने हो भने म आनन्दलाई सधैं सहनशिल, गहनबिचराक र भाबुक ठान्दछु । अबोला किसिमको र शान्त स्वभावको भएकोले म आनन्दलाई अल्पभाषी भन्न पनि रुचाउँछु । हाम्रो सधैंको भेटमा जहिल्यै गीत-सङीत, साहित्यको छलफल हुन्थ्यो । त्यो बाहेक हामी कहिल्यै टाढा गएनौ । कतै जान परे एफ.एम. रेडियो, रेकोर्डिङ स्टुडियो अनी साङीतिक् क्षेत्रका मान्छेहरुसङका भेट्घाट यत्तिमा नै हाम्रा समयहरु ब्यतित भए । मेरो आफ्नो घर काठमाडौंमा नभएकोले म बिरालोले घर सरे झै कहिले कहाँ कहिले कहाँ बस्ने गर्दथे तर म जहाँ बसे पनि आनन्द मलाई खोज्दै आइपुग्नु हुन्थ्यो । मानौ ''दिदी जहाँ बसे पनि वहाँलाई आउन गार्हो लाग्दैनथ्यो।

'एक दिनको कुरा म सम्झन्छु म सोर्हखुट्टे मेहेपीमा बस्ने गर्थे । आनन्दले मलाई भेट्न आउनु भयो । हाम्रो कुराकानी पश्चात वहाँ जान तयार हुनु भयो । मैले पनि पुतली सडकसम्मा जाने निधो गरे । वहाँले हुन्छ भन्नु भयो । म पनि वहाँसँग जान वहाँको मोटर बाइकमा बसे । हामी गैरहेथियौ । सोर्हखुट्टेको उकालोमा हाम्रो अघी अघी एउटा समान लोड भएको ट्रक उकालो चढिरहेको थियो । खै के भएर हो त्यो ट्रक त स्लिप भएर ओरालो झर्न थाल्यो । हामी पछाडि थियौ । झन्डै त्यो ट्रकले हामीलाई किच्यो । तर आनन्दले हठातको साथ सावधानी अप्नाइ हाल्नु भयो नत्र त्यो दिन हाम्रो अन्त्य हुनेथ्यो । त्यो घटना सम्झिदा अहिले पनि कहाली लागेर आउछ । त्यस्तै अर्को घट्ना म सम्झिन पुग्छु । एक दिन हामी के. ए. टि एच .एफ. एम जादैथियौ । हामी के पुग्न मात्र आँटेका थियौ, यस्तो हावा हुँडरी आयो कि मलाई त झन्डै ऊडायो । के गर्ने आफु त सानो मान्छे । धन्न आनन्दले मलाई हावा बहेको बिपरित हत्त पत्त फर्काउनु भयो । नत्र त म झण्डै लडेकी । यस्ता यस्ता घट्नाहरु अहिले सम्झेर मलाई कता कता हाँस पनि उठ्छ, कता कता नराम्रो पनि लाग्छ ।

यत्तिकैमा आनन्द फेरी कुन देश हो मलाई त्यत्ती थाहा भएन जानु भयो । आनन्द को अनुपस्थितिमा मलाई खल्लो पनि लाग्यो । त्यो समयमा इन्टर्नेटको त्यती प्रभाव थिएन । त्यसैले हामीबिच दुरी बड्यो । लग्भग एक दुई बर्ष नै आनन्द बिदेशमा रहनु भयो । म पनि कहिले दमक, कहिले काठमाडौं गर्ने गर्दथे । एक दिन म दमक घरको आगनमा बसिरहेकी थिए । हुलाकी आएर मलाई मेरा चिट्ठी ल्याएर दिए । त्यो समयमा मलाई मेरा प्रङ्शकहरुले धेरै पत्रहरु पठाउने गर्दथे । मैले ति पत्रहरुको भिंडमा आनन्दले पठएको पत्र पनि पाएँ । पत्र खोलेर हेर्दा मलाई मनमा नमिठो लाग्यो । अहिले म सम्झिन्छु। बिदेशमा छु मलाई सबै कुरा भएर पनि केही नभए जस्तो, केही नपुगे जस्तो भान हुन्छ । शायद त्यस्तै त भएको थियो होला नि । ''दिदी म परिवार सँग भएर पनि एक्लो महसुश गरिरहेको छु । तपाइलाई धेरै मिस गरिरहेको छु भन्ने खालका शब्दहरु थिए। हो, यस्तै त हुदो रहेछ नि परदेशमा जो- जे नै भए पनि आफ्नो भावना मिल्ने कुरा मिल्ने नहुँदा एक्लो महसुश त हुन्छ नै जस्लाई पनि ।

यसरी हाम्रा पत्रचार हुन्थे । मलाई पनि भाईको याद खुबै आउथ्यो । केही समस्या पर्‍यो कि आनन्दको याद आउथ्यो । यसरी म ति दिनहरुलाई सम्झिन्छु । कुनै ईतिहासको कथा झै लाग्छ । मान्छेसंगको संगत सम्बन्ध शायदै सबैको यस्तो होला कि जुन सम्झिदा सकारात्मक मात्र होस्। त र मेरो सम्झना र संस्मरणमा हाम्रो अतित सबै सम्झन योग्य र सकारात्मक् नै छ । जस्लाई मैले अहिले यहाँ पोख्न बस्दा पनि ति दिनहरु मेरा आँखाभरी छाएर म आफ्नै दुनियाँमा हराएर सारा दु:ख कष्ट एक पलको लागि भए पनि बिर्सन पुग्छु । म आशा गर्छु आउने समयमा पनि आनन्द र मेरो भेट यसरी मीठो संस्मरण् लेख्न योग्य होस् । म त्यो दिनको प्रतिक्षामा छु । आजको यो संस्मरण् यसरी म बिट मार्न लागिरहेकी छु । अझै आनन्दसङको मेरो भेट हरुको पानाहरु खोल्न बाँकी नै छ । प्रतिक्षा गर्नु होला । अब आउने संस्मरण् अझ मार्मिक छन । फेरी म पोख्ने नै छु । सबैलाई यो पच्न नै पर्छ भन्ने छैन केवल यो मेरो सम्झनाको ब्यथा पोख्ने चौतारी दौतरी भएकोले यसैको सहारा लिदैछु । यस्लाई सबैले माया गरिदीनु होला । जस्ले मेरा कैद भावनाहरुलाई उड्ने अवसर दियो । म अती नै अनुग्रहित छु । मलाई मात्र हैन सबैलाई दिएको छ



उत्साही संकल्प

-हस्त गौतम मृदुल

निरासाले कुन्ठित ती आत्माहरुमा
आशाको दियो बाल्न सकुँ म।
चूँडालेर निरंकूस ती बन्धनहरु
उन्नतीको पाइला चाल्न सुँक म॥

सुखसान्ती र समृद्धिको लागी
बिधिको शासन थाल्न सकुँ म॥
अन्याय अत्याचार असान्तीलाइ
यो धर्तिबाटै फाल्न सकुँ म।

क्षेत बिक्षेत भएका मनहरुमा
सुखको मलम लाउन सकुँ म॥
आंच आऊन नदिएर कहिलै
शान्तीको गित गाउन सकुँ म।

राष्ट्रलाइ चूस्ने ती जूकाहरुलाइ
नउक्सने खाडलमा हाल्न सकुँ म।
सूनौला सपना छेक्ने ती पर्खालहरु
हातमा हात मिलाइ ढाल्न सकँ म॥

हतास हतास ती मृदुल मनहरुमा
खूशीको कान्ती छर्न सकँ म।
हरेक नेपालीलाइ बुद्ध बनाएर
शन्तिको ज्योति छर्न सकुँ म॥


March 16, 2009

किन गर्छन हाम्रा सेना प्रहरीहरु जनतासंग रुखो ब्यबहार?


माओबादीयुद्धकालमा सुरक्षाको खतरा देखाएर सरकारले बिमानस्थल प्रवेशलाई अति कडा पारेको थियो। चक्रपथको मुख्यद्वारबाट प्रवेश पाउन या टिकटवाहक यात्रु हुन पर्यो वा बिशेष पास हुन पर्थ्यो। हामी पर्यटन ब्यबसायीहरुलाई भने हाम्रो ट्राभल एजेन्सी वा ट्रेकिंग एजेन्सी एशोसियसन वा होटल एशोसियन मार्फत प्रत्यक कम्पनीका दुई-दुई कर्मचारीहरुलाई पास दिईएको थियो। पासमा वाहकको नाम, पद, फोटो राखिएको हुन्थ्यो। चक्रपथको मुख्यद्वारबाट प्रवेश गरीसकेपछि सेना र प्रहरीहरुबाट चेकिंग शुरु हुन्थ्यो। चेकिंगको लागी कुरेका गाडीहरुको लाईन चक्रपथको पर परसम्म हुन्थ्यो। चेकिंगमा एकरुपता थिएन। तिनीहरुको लहड अनुसार कहिले पास हेर्दै नहेरी हातको ईशाराले जाऊ भनिरहेका हुन्थे भने कहिले गाडीबाटै ओराल्थे। पास र टिकट हुनेवालाहरुलाई जान दिईन्थ्यो र नहुनेहरु ले फर्किन पर्थ्यो। त्यो सुरक्षा ब्यबश्था देखेर मनमनै निकै हाँसो उठ्थ्यो। के माओबादीहरू आक्रमण नै गर्न आउने भए त्यसरी मुख्यद्वारबाट चेकिंगको लागि लाईन लागेर, आफ्नो पालो कुरेर बसेर आउथे? टिकट लिएर आउनेहरु चाँहि गैरमाओबादी हुने भए त्यत्रो बैंक लूटेर र चन्दा उठाएर थुपारेको पैसा छ, उनीहरुसंग, त्यो हजार पन्ध्रसयको टिकट काटेर आउन नसक्ने त होईन नि?

एक दिन एउटा गजबको सनकी प्रहरीको फेला परें म। केही पर्यटक पाहुनाहरुलाई लिन गएको थिंए। पास देखाँए। प्राय: तिनीहरुले पासमा टांसेको फोटो र मान्छेको अनुहार मिल्छ कि मिल्दैन हेर्थे। अनि गाडी भित्र यसो हेर्थे र त्यसपछि हातको ईशाराले जाऊ भन्थे। तर त्यो दिन त्यो प्रहरीको जवानले मेरो नाम सोध्यो। नाम बताँए। मेरो कम्पनीको नाम र मेरो पद पनि सोध्यो र मैले सबै खुरुखुरु बताँए। तर त्यसले मेरो पासको नम्बर पनि सोधेर छक्क पार्यो। मैले मेरो पास नम्बर चाँहि याद गरेको थिईन। मलाई पास नम्बर कण्ठ छैन भनेको त त्यो सिपाही बम्किन पो थाल्यो। मैले मेरो भएभरको अरु परिचय पत्रहरु-सवारीचालक परिचय पत्र, पर्यटक पथप्रदर्शक परिचय पत्र, कर कार्यलयले दिने परिचयपत्र सबै देखाईसके, तैपनि जान दिंदैन। उता बिमान अवतरण भएर पाहुनाहरु निस्कने बेला भैसक्यो, मलाई चाँहि रोकेको रोक्यै गर्यो। “तपाईलाई आफ्नै परिचयपत्रको नम्बर याद छैन, कसरी जान दिने?” भन्छ। मलाई पनि रिस उठ्यो, “तपाईलाई पनि तपाईको नागरिकता नम्बर कण्ठ छ,?” भनेर जंगिंए।

जाने देला भनेको त “बढ्ता बोल्ने होईन” पो भन्छ। त्यस पछि मेरो सवारीचालक भाइले भन्यो “हत्तेरिका सर, यो के गर्नु भा'को, हामी सधैं आउने मान्छे, किन रोक्नु भा’को, पाहुनाहरु निस्किने बेला भैसक्यो, जान दिनूस?” त्यसपछि त्यो सिपाहीले भन्यो, “ल तिमी चाँहि जाऊ, वहाँचाँहि जान मिल्दैन”। यति बेला सम्म गाडीको लाइन बढेर कोही-कोही चालकले हर्न बजाउन शुरु गरिसकेका थिए। यत्तिकैमा सेनाको एउटा हवल्दार के भयो के भयो भन्दै आयो। त्यो प्रहरीले मेरो पास त्यो सेनाको हवल्दारलाई दियो र “यो मान्छेलाई आफ्नो पास नम्बर नै थाहा छैन “ भन्दै सिटी फुक्दै अर्को गाडी चेक गर्न गयो। त्यसपछि सेनाको त्यो हवल्दार अलि बुझकी परेर हो कि वा त्यँहा गाडीको भीढ बढेको कारणले हो कुनि, हामीलाई जान दियो।

केही दिन पछि मेरो एकजना साथीलाई त्यस्त कुनै निहूँ निकालेर रोकेछ र उसले प्रतिवाद गर्न खोज्दा “धेरै बोल्ने होइन, गन (बन्दुक) लोडेड छ” भनेर बेस्सरी तर्साएछ। बाहिर प्रवेशमा त्यस्तो कडाइ छ, र हामी एक शभ्य, वास्तविक पर्यटन ब्यबसायीलाई त्यस्तो दूर्ब्यबहार गरिएकोछ, तर त्यो चेकिंग कटेर गईसके पछि आगमन कक्षबाहिर भने पर्यटकको झोला तानातान गर्न आउने खातेहरु र ट्याक्सीवालाहरु भने बिगबिगी छ। तिनीहरुसंग कुनै बैध पास पनि हुंदैन, तर तिनीहरु भित्र पुगिरहेका हुन्छन् र पर्यटकहरुलाई दु:ख दिईरहेका हुन्छन्।

मैले मुख्य उठाउन खोजेको बिषय चाँहि हाम्रा अधिकांस सेना, प्रहरी र सरकारी कर्मचारीहरुबाट सर्बसाधारणप्रति हुने दूर्ब्यबहारबारे हो। उमेरले आफूभन्दा पाका-बरिष्ठहरुलाई पनि “तँ, तिमी” जस्ता शब्दहरुले सम्बोधन गर्न पनि पछि पर्दैनन्। उस्तै परे एक दुई थप्पड, लात दिन गाह्रो छैन। जनताहरुसंग नम्र भएर बोल्न त जानेकै हुँदैनन्। जहिले पनि अखडिएर, कड्किएर बोलिरहेका हुन्छन्। हाकिम त हाकिम भए, तल्लो तहका सिपाहीले समेत दूर्ब्यबहार, दूर्बचन गरिरहेका हुन्छन्। यिनीहरुले आफ्ना हाकीमहरूलाई चाँहि दरवारिया भाषा प्रयोग गर्छन्। “आइसियोस, खाईसियोस्,” लगाईरहेका हुन्छन्, तर त्यही मान्छे जनतासंग बोल्दा भने अर्कै रुपमा प्रस्तुत हुन्छन्। आखिर किन त्यस्तो ब्यबहार गर्छन् सेना प्रहरीका यी मान्छेहरु? यिनीहरुलाई कस्तो तालिम दिईएको हुन्छ? यिनीहरु किन यति धेरै अभिमानी भएका होलान्? के यिनीहरु जनताकै सन्तानहरु होईनन्?

चेकिंग गर्ने, सोधपूछ गर्ने, खानतलासी गर्ने एउटा निश्चित मापदण्ड, तरिका हुन पर्ने हो नि। मन लाग्यो चेक गर्यो, मन लागेन गरेन। बिमानश्थलमा चेकिंग गर्न बसेको त्यो प्रहरीको मुख्य काम भनेको बिमानश्थलमा प्रवेश गर्न खोज्ने मान्छे वास्तविक हकदार हो कि होईन, त्यो जाँच्नु हो, न कि कसैलाई परिचयपत्र नम्बर याद छकि छैन भनेर जाँचेर बस्ने होईन। कसैले कुनै नियम मिच्यो, गल्ती वा अपराध नै गर्यो भने पनि त्यो ब्यक्ति कानून अनुसार संजायको भागीदार हुन्छ। सोधपुछ, अनुसंधानको क्रममा कुनै दूर्ब्यबहार गरिनु हुन्न। प्रत्यक ब्यक्तिको एउटा आत्मसंम्मान हुन्छ, स्वाभिमान हुन्छ। सेना र प्रहरीले सामान्य जनतासंग गर्ने यस्तै ब्यबहारको कारणले नै गर्दा उनीहरु जनतामा अलोकप्रिय भएकाछन् र माओबादी यूद्धकालमा जनताको भरपुर सहयोग पाउनबाट पनि चुके। हाम्रा सेना र प्रहरीका अधिकृतहरु तालिमको लागि अमेरिका, यूरोप पनि आइरहेका हुन्छन्, यहाँ देखेर पनि जानेको हुन पर्ने हो। यहाँ प्रहरीले जनतालाई “सर” भनेर सम्बोधन गरिरहेका हुन्छन्, तर गर्छन् हाम्रा सेना र प्रहरीहरुले?



विहान पनि वेलुकी पनि



नरेश माङपाहाङ
फोक्‍स्‍टोन वेलायत
हाल हेल्‍मण्‍ड अफ्‍गानिस्‍तान
विहान पनि वेलुकी पनि किच किच मात्र गर्छौ किन
कसै संग बोल्‍दा पनि आँखा मात्र तर्छौ किन

जूनै कुरा गर्दा पनि दिल दुख्‍छ तिम्रो
रोई रोई आँखा भरी आँसू मात्र भर्छौ किन

तिम्रो ज्‍यान हेर्दा खेरी साह्र माया लाग्‍छ
सकी नसकी ज्‍यानै छोडी लाक्‍पा मात्र पर्छौ किन

सधै सधै अंगालोमा वाँधु भन्‍छु तिमीलाई
कहिले काही ठाक ठूक पर्दा सोफै वाट सर्छौ किन


गिर्जाबाबुलाई भारतले देखाएको हरिया दाँत

हुन त दाँत आँफैमा हरिया हुन्नन्, नमाझेका अनि खिया र खइ थपिँदा मुखै गन्हाउने गरी दाँत हरिया हुने हो । एउटा नेपाली कहावतले भन्छ ' हिस्स बूढी , हरिया दाँत'। कुनै ठूलो कुरा प्राप्तिको आशामा गरिएको प्रयास जब निस्फल खस्छ यसलाई ' हिस्स बूढी , हरिया दाँत' भन्ने चलन नेपालीमा छ ।

गएका साता नेपाली राजनीतिपटका धेरै पात्रहरू अचानक यसरी बिरामी परे कि सबै लस्करै उपचारार्थ भारत गए । माओवादी विद्वान बाबुरामले सुर्य बहादुर थापाका शव्दमा ' सर्पका खुट्टा ' देख्नुभयो र भन्नुभयो ' यसरी षडयन्त्रकारी ढंगले सबै भारत जाने गरी बिरामी हुन पाइन्न। यसरी पूर्व राजा र कांग्रेस , एमालेका अनेक नेताहरू बिभिन्न बहानामा भारत जाँदा , बेबी किङ जन्मन सक्छ, जुन अहिलेको शिशू गणतन्त्रका लागि दूर्भाग्यपूर्ण रूपमा प्रतिगमनकारी कुरा हो । अब जवाहरलाल नेहरू विश्वविद्यालयमा नै पढेर भारतीय विद्वान गुरूहरूबाट दिक्षा ग्रहण गरी डाक्टर साहेब बन्नु भएका धूरन्धर डाक्टर साहेबबाट जुन कुरा प्रकट भयो त्यो कसरी हल्का ठहरिन सक्थ्यो र ? सबैले अड्कल काटे ' अब गिरिजा बाजेले आफ्नी ५० काटेकी बेबी छोरीलाई साथमा लिएर भारत गएर कुन किसिमको फूल फुलाउने हुन।'

तर भारत भ्रमणबाट ठूलो उथलपुथल खोज्ने गिर्जाबाबुको 'बेबी किङ' प्रोजेक्ट धरापमा परेको अड्कल काटिएको छ । भारतीय प्रधानमन्त्री केही हप्ता अघि गरिएको शल्यक्रियाको स्वास्थ्य लाभ ग्रहण गर्दै छन् र बाँकि भारतीय नेताहरू लोकसभा निर्वाचनको महाकुम्भमा यसरी हेलिएका छन् कि उनिहरूलाई केवल हत्केला र कमलका फूलहरू मात्र नजर आएका छन् जुन उनिहरूका निर्वाचन चिन्ह हुन ।

गिरिजाबाबु र बेबीक्विन सुजाताको दिल्ली यात्राले कुन कुन नेताहरू समक्ष नेपाली राजनीतिको रामकहानी फिराद गर्ने मौका पायो त्यति धेरै कुरा बाहिर आइपुगेको छैन। तर प्रारम्भिक अनुमानले भन्छ, वहाँहरूको यो पछिल्लो प्रोजेक्ट अहिलेको परिवेशमा त्यति जम्न पाएन । अत: कामरेड बाबुरामजी गिरिजाबाबुलाई यतिबेला बारतले देखाएको हरियाँ दाँतमा अति प्रफूल्लित हुनुहुन्छ भन्ने लख काट्न त्यति गाह्रो परोइन । किनभने माओवादी वृत्तमा , नेताहरूको भारत भ्रमणबाट अति चिन्तित थियो कोही भने वहाँ नै हुनुहुन्थ्यो ।

अन्तमा , गिरिजाबाबुलाई यही सल्लाह दिन सकिन्छ - पार्टीलाई लोकतान्त्रिक बन्न र बनाउन दिनूस् , जनताको काम गर्न र मन जित्न नया कार्यक्रम र योजनाका साथ पार्टीलाई पुनर्जीवन दिने वातावरण बन्न आँफूले र परिवारले पार्टीलाई पेवा ठान्ने सोचबाट मुक्त हुनुस् , देशलाई हिजोका दिनमा भन्दा पनि बढी एउटा सशक्त उदारवादी लोकतान्त्रिक शक्तिको खाँचो टड्कारो छ । यसो भयो भने जनताले साथ दिनेछन् , त्यतिबेला तपाईँले उदास भएर दिल्लि दौडाहामा हाम फाल्नु पर्ने छैन । अहिलेलाई अधैर्य नबनी माओवादीलाई सत्तामा बसेर काम गर्न दिनूस् तर सशक्त खबरदारीको मोर्चा बनाउनूस् । सक्नूहुन्छ भने आफ्नो अभिभावकत्वमा , पार्टीलाई पूर्णत: नविकरण हुने मौका प्रदान गर्नूस, बिना पूर्वाग्रह, परिवारवादको फेरोभन्दा माथि उठेर !



जनवादी गणतन्त्रका फर्स्ट लेडी र बेबि किङहरू :

लोकतन्त्रलाई लोकको शासन भनिन्छ किनभने अब्राहम लिंकनका शव्दमा ‘जनताले,जनताद्वारा जनताका लागि’ गरिने शासन लोकतन्त्र हो । कहिले काहीँ 'प्रजातन्त्र' पनि भनेर बुझिने अंग्रेजी भाषाको 'डेमोक्रेसी' शव्दलाई आजकल नेपालमा लोकतन्त्र नै भनेर बुझिने गर्छ किनभने 'प्रजा' शब्दले राजासंग बढी सामिप्यता राख्छ । अहिले नेपालमा राजा छैनन् अत: प्रजा पनि छैनन् र हुँदै नभएकाहरूको तन्त्र हुने कुरै भएन । अहिले नेपालमा जनताको लोकतन्त्र नामको राज्य व्यवस्था कायम छ र यो खासमा के हो भन्ने कुराको आकार प्रकार यसले ग्रहण गरिसकेको छैन । तर यसो गौर गरेर हेर्‍यो भने नेपालमा पुरानो राजतन्त्र हटेर गए पनि अनेक प्रकारमा नया र नौला राजतन्त्र, रानीतन्त्र र राजकुमार, राजकुमारीतन्त्रको खेती निकै मौलाएको देखिन्छ । १५ वर्षे हिंसात्मक आन्दोलन गरेर हामिले गनतन्त्र स्थापना गरेका हौँ भन्नेहरूको सपरिवारतन्त्र तर्फ आँखा लगाऔँ त :

१. प्रचण्ड - प्रम , सीता दाहाल - फर्स्ट लेडी, प्रकाश दाहाल- बेबी किङ, रेणु दाहाल- बेबी क्वीन, नारायण दाहाल- गणतान्त्रिक अधिराजकुमार र अरू केही नाम नखुलेका मन्त्री स्तरीय सुविधाभोगी भाइ भारदारहरू १००% ।

२. बाबुराम- मन्त्री, हिसिला - मन्त्री , मानुसी- बेबी क्विन ( राज्य मन्त्री स्तरीय जागिरे) सपरिवार जागिर १००% ।
३. देव गुरूङ- मन्त्री, यशोदा सुवेदि गुरूङ- सभासद र राज्य मन्त्री स्तरीय सुविधा काने समविधानसभा समितिकी अध्यक्षा
४. कृष्ण महरा- मन्त्री, २ छोरा सल्लाहाकार राज्यमन्त्री स्तरीय जागिरे ।
५. राम बहादुर थापा - मन्त्री , पत्नि - सभासद , छोरा -सल्लाहकार
६. हितमान शाक्य र बिमला थापा सभासद
७. झक्कू र पूर्ण कुमारी ( समिति अध्यक्ष )
८. मोहन वैद्य की बेबी क्वीन पशुपति क्याम्पस् चाबहीलमा स्ववीयू भिड्दै हुनुहुन्छ ।

माओवादीको माथिल्लो राजनीतिक पद सम्हालने उच्च वर्गीय यस्ता ६०,७० जना परिवारवादी सेटहरू छन् रे जसले अहिलेको परिवर्तित माहौलमा विविध सरकारी सुविधाहरूको उपभोग गरी क्रान्तिलाई नया उचाइमा उठाएका छन् रे !

यी भए मेरो सम्झनामा भएका नया नेपाली राजा, रानी, राजकुमार र राजकुमारीहरू । माओवादी जस्तो क्रान्तिकारी पार्टीले परिवारवाद र पारिवारिक राजकुमार राजकुमारीहरूको यो किसिमको लावा लस्कर लगाउनुलाई जनवादी गणतन्त्रको शुरूवात हो भन्ने देखाउन चाह्यो भने ,हजारौँ लाखौँ ज्यानको बाजी लगाएर पार्टीको लागि लडाईँ लड्नेहरूको हेसियत के रहने त ? प्रश्न उठ्नु स्वभाविक हैन र ? जवाफ आउन सक्छ, पार्टीले लडाईँ लड्दा सबै परिवार होमिएका थिए त्यसैले लाभ लिन पाउनु उनीहरूको हक बन्छ नि ! हुनसक्छ, तर तल्लो तप्काकाको जनताका लागि क्रान्ति गर्ने हरूले अवसर पनि त तल्लो तप्काका लागि नै छाडिदिएर, परिवारवादको जालो च्यात्न सक्नु पर्दैन र ?



March 15, 2009

गाउँखाने कथा - ७ (Nepali Gau Khane Katha)

अपडेट: यस पटकको गाउँखाने प्रतियोगीतामा फेरी पनि लुना जीले मिलाएर पुरस्कारको हकदार बन्नुभएको छ। गाउँखाने कथामा थाली माथी भएको बटुकी चियाको कप हो। लुना जी आफ्नो मनलागेको गाउं माग्नुहोला। पहिला दिइसकेका गाउं चाही होइन है फेरी?

थालीमाथि बटुकी, बटुकीमा झोल,
तह लाउन त्यसको कान मोल।

के होला त्यस्तो,उत्तर मिलाउनेलाइ गाउं पुरस्कार।


जीवन

नीर्मन केएम
नंग्खेल- भक्तपुर (हाल हैटी)

जीवन सारे कठीन भो , बाँच्ने आधार पाउनलाई
आकाश पनि साँगुरियो, एकमुठी सास फेर्नलाई

अरुको दुखमा दुखेर, अरुलाई हंसाउनु पर्ने
चोटे चोट सहेर पनि, अरुलाई बचाउनु पर्ने
यो जिन्दगीको कथा येस्तै, आंधिभित्रै रम्नु पर्ने
सबै इच्छा मेटाएर, इशारामै चल्नु पर्ने
जहां मन राख्न खोज्छु, त्यहाँ जाल बुनिंदोरैछ
मीठो बोली भित्रभित्रै, संसारे ड़ुब्दोरैछ
ईश्वर तिम्रो सृष्टी पनि, झूठो नै हुने हो कि
हरेक निर्दोष आत्माहरू, रोएरै मर्ने पो हो कि


नेपालीले पाएका पहिला र अहिलेका नयाँ अनुभुतीहरु - १

बिजय कुमार श्रेष्ठ
धादिङ्ग हाल जोईन्ट वेस बलाद ईराक

साना साना राज्यमा विभाजित भएको नेपाललाई एउटै मालामा गास्न नेपाल एकिकरणको अभियानमा लागेर सिङ्गो नेपाल देश हो भनेर सन्सार भर चिनाउन सफल हुनु भएका थिए श्री ५ बडामहाराजधिराज पृथ्वीनारायण शाह । उनैको देनले गर्दा आज हामीले सन्सार भर नेपाली भनेर शिर ठाडो गरेर हिड्न पाएका छौ । के त्यती बेला पनी नेपाली जनताको हात नभएको हो र आफनो देशको नाम उच्च राख्न गोला र बारुदको अगाडि शिर कहिले झुकाएनन् । आफुसँग मनग्य हातहतियार नभएता पनि प्रकृतिकले दिएको ढुङ्गा र दाउराको साथ लिएर आफु बिरुद्ध आई लाग्नेहरु माथि जाई लागेर आफनो स्वाधिनतालाई उच्च राख्न सफल भएका थिए नेपाली जनता । न त भोग नै भने न त प्यास नै भन्न पाए । न त आफनो उमेरको तुलना नै गरे । हिजो ति हाम्रा पुर्खाले लडाईबाट हात झिकिदिएको भए के आज हामी नेपाली भनेर गौरव गर्न पाउथे होला त । आज हामीलाई सोचनु पर्ने विषय भएको छ । ति हाम्रा विर पुर्खाले बलिदान दिएर हामीलाई उपहार स्वारुप छाडि गएका छन् । जब जहानिय राणा शासक श्री ३ हरुको हातमा नेपालको शासन शत्ताको बागडोर गयो त्यस बेला देखि नेपाली जनता माथि अन्याय र अत्याचारको जडले जरा गाढ्न थाल्यो । नेपाली जनता आतंकित र ससंकित बन्न पुग्यो । हिजोका शासकहरुले नेपाली जनतालाई अन्याय र अत्याचार नगरॆको भन्ने कुराको दुई मत छैन । १०४ वर्षसम्म राणाहरुले नेपालमा निरङकुष शासन लादेर नेपाली जनतालाई नोकरको दर्जामा राखॆका थिए । राणाहरुको अत्याचार दमनको सिमा हद भन्दा हदसम्म खेपीरहेका नेपाली जनता असईए भएर न्यायको खोजीमा भौतारिन पुगे । आफना दमन र राणाहरुको अत्याचारको प्रतिबाद गर्न कम्मर कसेर हाते मालो गरेर जुरर्मरुराउन थाले त्यति खेरको लडाईमा राजा श्री ५ त्रिभुवन विर विक्रम शाहले आन्दोलनको अगुवाई बनेर नेपाली जनता र नेपाल रहे हामी सबै रहने छौ भनेर साहासिको पाईला अधि बडाउनु भएको थियो । अधम्य साहास र हातेमालो गरेर नेपालमा १०४ वर्षको निरङकुष तन्त्रलाई अन्त्य गर्न सफल भए २००७ सालमा प्रजातन्त्रको जग बसाल्न सफल हुन गए नेपाली जनता ।

२००७ सालकॊ परिवर्तनले केहि हदसम्म नेपाली जनताले आफनो अधिकारको हक प्रत्याभुती गर्न पाए र पनि नेपाली जनतालाई थिचो मिचोबाट मुक्त बनाउन सकेनन् । केहि वर्षको अन्तराल पछि प्रजातन्त्रलाई शाहवंशिय राजाहरुले आफनो पेवाँ बनाउन सफल भए र तानाशाहि शासन लाद्न सुरु गरे । त्यसको केहि समय पश्चात् सुरु भयो पाचायती व्यावश्था । यो व्यावथाले पनी नेपाली जनतालाई मौलिक हक अधिकारको स्वातन्त्रको अनुभुती दिन र लिनबाट बिाचत गराई दियो । नाताबाद र कृपावाद र जड सुत्रवादको जरा गाडिन पुग्यो । दमनकारी शासन जनतामा लादन थाले । सत्ता परिवर्तन भयो तर शासक परिवर्तन भएन र शासनको कार्यभारको निती नियममा केहि हदसम्म पनि परिवर्तनको महसुस नेपाली जनताले प्रत्याभुती गर्न पाउने मौका सृजना गराई दिएन । सत्तामा बस्ने सत्तासिनहरुले केवल आफनो भुडि मात्र भर्न सफल भए । नेपाली जनतालाई फेरि पनी एक जुट भएर आफनो हकको खाजिमा लाग्नु पर्ने परिस्थितीको समय खडा गराई दिए । जनताको शासन नभएर शासकिय शासनले जरा गाड्यो । अनि नेपाली जनता आफनो मौलिक हक र अधिकारको खोजी गर्न तर्फ उन्मुख हुन बाध्य भयो । ३० बर्षे तानाशाही पाचायती शासनको बिरुद्ध कम्मर कसेर लाग्न थाले । सम्पुर्ण देशमा भएका पार्टिहरुले हातमा हात र काधमा काध मिलाएर एक साथ एक जुट भएर ठुलो रक्तपातको क्रान्ति सुरु भयो नेपालमा कयौ नारीको सिउँदो पुछिएकयौको बेघरबारकयौ टुहुरा जीवन बिताउन बाध्य भयो । आफुले आफनालाई भुल्न बाध्य भए । यो क्रान्तिले बिभिन्न ठाउँमा भुमीगत भएर बसेका जनता नेताहरुको पुर्नरबास गराई दियो । सारा देश भरि जुलुस र नारा घन्किन थाल्यो तानासाहि व्यावश्थाको बिरुद्ध ठुलो र भयानक क्रान्ति हुन गयो । केहि समयको क्रान्तिले देशमा परिवर्तनको पर्दा फेरियो । ३० वर्षे तानाशाहि ब्यावश्थालाई अन्त्य गर्दै देशमा बहुदलिय ब्यावश्थाको बिजारोपण गर्न सफल भयो । नेपाली जनताको अधम्य साहास र ठुलो त्यागले गर्दा देश भरी अर्को नयाँ परिवर्तन हुन गयो ।

२०४६ सालमा नेपालमा बहुदलिय प्रजातन्त्रको बिजारोपण गरि २०४७ साल कार्तिक २३ गने नेपालमा निरङकुस र तानासाहिहरुले बनाएको सबिधानलाई बदर गरेर देशमा नयाँ संविधानको खाका लेखियो । देशमा आम नागरिकको हैसियतले सारा नेपाली जनतालाई मौलिक हक अधिकारको स्वातन्त्रत तरिकाले अनुभुती गर्न पाउने कानुनको निर्माण गर्न सफल भयो । देशमा नेपाली जनताको मन मष्तिक जितेर नेपाली कांग्रेसले बहुमत ल्याउन सफल भयो र नेपाली कांग्रेसको अध्यक्षतामा सरकार गठन भयो । नेपाल कम्यिुनिष्ट पार्टि माले प्रति पक्षको जिम्मेवारीमा बस्न गयो । पाचायती व्यावश्थामा खेलि खाएका पाच भनाउदाहरुले आफनो काचुली फेरी आफनो छुटै् पार्टि खोलेर देशमा तेस्रो पार्टिको दर्जामा उभिन सफल भए । त्यस पछि देशमा नयाँ कानुन नयाँ देश बहाक शाासकहरुको हातमा देशको शासन सत्ताको बागडोरको साचो थामिन गयो । नेपालीे जनताले सोच्ने गरेका थिए अब जन मुखी शासन यो देशमा लागु हुन्छ भनेर तर जॆ सोचेका थिए ठिक त्यसको विपरित तरिकाबाट शासनको कार्यभार चल्न थाल्यो । जनतालाई दिएको गुलावी रसबरिहरु केबल भाषणमा मात्र सिमीत हुन गयो । देशमा नगन्ने मात्रमा राजनैतिक पार्टिहरुको जन्म हुन थाल्यो । एकले अर्कोलाई खुट्टा् तान्ने प्रबृतिले जरा गाड्न थाल्यो । आफनै पार्टि भित्र एक आपसमा बिचमा कुर्सि बिलासिताको मोह बड्न थाल्यो । एकले अर्काको कार्यबिधिमा सहमति जनाउन छाड्न थाले । एक आपसमा कुर्सिको लडाई सुरु गर्न थाले र जनतालाई दिएको आश्वासन र भरोसाहरु तुईएर जान थाल्यो । केही वर्ष नेपाली कांग्रेसले शासन चलायो र पछि गएर नेपाली जनताको मुख पात्र भएर काम गर्न सफल हुन सकेन र दोस्रो संसदिय आम चुनाबमा नेपाल कम्निष्ट पार्टि मालेलाई देश चलाउने जिम्मा लगायो नेपाली जनताले फेरि पनि पहिलाको हविगत भोग्न नपरोस भनेर नयाँ नेतृत्वको खाचोको महसुस गर्दै नेपाली जनताले नेपाल कम्यिुनिष्ट पार्टि एमालेलाई जनताको सेवक सम्झेर सत्ताको बागडोरको भागिदार बनाई पठायो । फेरि पनि जनतालाई सफा र सच्चा देश भक्तको परिचय दिनबाट पछि पर्न गयो नेपाल कम्युनिष्ट पार्टि एमाले । आफैमा मनमुटाब सृजना गराएर भाई फुटे गबार लुटॆ भन्ने उखानलाई सम्झना गराएर एक आपसमा फुट हुन गयो र एउटा सिङ्गो कम्युनिष्ट पार्टि फुटेर चिरा चिरामा परिणत हुन थाल्यो । देशमा ठुलो अन्यौलताको बातावरण सृजना उत्पन्न हुन गयो । नेपाली जनतालाई छोटो अवधिमा बहुदलिय प्रजातन्त्रको स्वाँद जनतालाई बोकालाई कुभीण्डो;भने जस्तो हुन गयो र फेरि पनि देशमा उहि काचुली फेरेका पाचायती नकाबधारिको दिन खुल्न गयो । पाचायती व्यावश्था त हटाए जनताले तर शासक र राजा हटेको थिएन । आफुलाई राजनिती र कुटनितीमा माहिर हौ भनेर सम्झने ति पाचायती शासकहरुले दाउ थापेर बसेका थिए । एक दिन हाम्रो पालो अवश्य आउछ फेरि पनि भनेर कुरी बसेकाहरुको दिन आउनलाई धेरै समय पर्खनु परेन । बहुदल भित्रीएको केहि समय पश्चात बहुदलबादि दलहरु बिच एक आपसमा असमझदारिता र कुर्सि मोहको कारणले गर्दा स्याललाई काल आए पछि गाँउ पस्छ; भने जसरि देशको बागडोरको साचो उहि भेष बदलेका शासकहरुको काँधमा अडेस लगाउन पुग्यो । खिचडि पकाएको जस्तो गरि सरकारमा सामेल भए सबै राजनितीक पार्टिहरु कुर्सिको मोहमा आफनो अस्थित्वसम्म पनि त्याग्न गर्नसम्म पनि चुक्न पछि परेन । राता रात पुजिपतिको दर्जामा पुग्नलाई एक आपसमा पौठे जोरि खेल्न सफल भए । आखिर नेपाली जनताले दिलो ज्यान दिएर देशमा परिवर्तन ल्याएको फाईदा यहि हो त । नेपालका राजनितीक पार्टिका नेताले के सोचेका छन् के जनता भनेको आफुसँग भएको स्वाचालित बस्तु जति खेर चाहियो त्यति खेर प्रयोगमा ल्याउने र काम सकिए पछि बेवास्था गरि रद्दीको टोकरिमा फालि दिने । एक आपसमा टुट्ने र फुट्ने रोग लागेर निरङकुस तानाशाहि जडशुत्रबाद लादेर देशलाई अराजकता तिर धकेल्न थाले । नेपाली जनता सामु गरेका ति रसिला रसवरिले भरिएका आश्वासनहरुलाई प्रभाह नगरिकुर्सिमोहको लडाई बनाई मास्रल आर्टको प्रतियोगितामा भाग लिने गर् थ्यो । देशमा बेरोजगारको समस्याले ठुलो स्थिती सामना गर्नु पर् यो । योग्य र सफल व्याक्तिको कदर हुन छाड्यो । जता सुकै अन्यौलताले जग हाल्न सुरु भयो नेपाली युवा शक्तिमो आँखा अगाडि । अनि भौतारिएर बिदेश पलाएन हुनु पर्ने सृजना खडा गरि दिए देशका जन सेवक र देश भक्तिका नाममा आफना अखडा जमाएका व्याक्तिबादि शासकहरुले आखिर बहुदलीय व्यावश्था ल्याएर के कुराको नयाँ अनुभुति पाउन सफल भयो त नेपाली जनता त्यहि शासक त्यहि राजानाताबादकृर्पाबाद बिलासिताका भोगी कुसर्िका निमीत्त लिप्त भोगी ।

फेरि पनि यो देशमा रगतको खोला बगाउने दिन आयो । त्यसै कारणले गर्दा नेपाली जनताहरु नताबाद र कृर्पाबादको थिचो मिचोले गर्दा असइय भएका कारणले गर्दा देशमा नौलो क्रान्तिको खोजी तर्फ लागे । सारा नेपाली बेरोजगार युवा शक्तिहरु जुरमुराउन थाले र आफनो हक अधिकारको लडाई लड्न फेरि पनि सुरु गरे । त्यो लडाईको बागडोर त्यहि सयौ चिरा भएर टुगि्रएका नेपाल कम्युनिष्टको एउटा पार्टि माओवादिले २०५२ साल देखि सामान्तिहरु बिरुद्ध लड्न सुरु गरे । माओवादिबाट पुष्पकमल दाहाल प्रचण्ड र डा बाबुराम भटटराईको नेतृत्वमा अधि बढे गाँउ गाँउमा क्रान्तिको बिगुल फुक्न थाले । सारा नेपाली जनतालाई भ्रष्टचार नातावाद र कृर्पावादको पाठ पढाउन थाले । अन्याय र अत्याचारको सिमाले तहस नहस भएका नेपाली सोझा सिधा जनता लडाईको मैदानमा फेरि पनि उत्रिन बाध्य भए । बन्दुकको सहारामा न्याय खोज्न तिर लागे र जंगली युगको कार्यलाई सर् हानिय गर्न बाध्य भएर जंगलमा बसेर नै आफनो युध्द लडे । २०५८ सालमा देशमा काल रात्रि जस्तो भयानक जघन्य घटना घट्न गयो । रात्रिभोजको नाम गरेर श्री ५ बिरेन्द्र विर विक्रम शाहको परिबार र वंशको नाश गरिएको थियो । श्री ५ ज्ञानेन्द्र विर विक्रम शाहदेवले राज्य गद्धि आफनो हातमा लिएर देशको शासन गर्न शुरु गरेका थिए । त्यसै अबसरमा राजा श्री ५ ज्ञानेन्द्रले उग्रवादीको नामले परिचित नेपाल कम्युनिष्ट पार्टिका कमाण्डर प्रचण्डको शिरको मुल्य समेत तोकि दिएका थिए । त्यस समय देखि देशमा जन युध्दको भयङकर धनसङराम युध्द चर्किन थाल्यो । त्यसको केहि समय पश्चात श्री ५ ज्ञानेन्द्रको केहि लागेन र माओवादि समक्ष घुडा टेक्न बाध्य भएर युध्द बिराम गराउन दुई पक्ष वार्ता द्धारा युध्द अन्त्य गर्ने योजना बनाएर देशमा केहि हदसम्म भए पनि शान्ति सम्झौता कायम गराउन सफल भए । त्यसै अबसरमा नेपाल कम्युनिष्ट पार्टि माओवादिले आफनो जनसेनाको बटालीनको उत्पती गरायो । क्रान्तिका नाममा धेरै प्रकारका लडाकु जत्थाको जन्म गराएर छाडे । १३औं हजार नेपालीको बलि चढाउन सफल भयो त्यो क्रान्तिले न त नाबालक नै भने न त गर्भवती महिला बृद्ध बाबु आमा नै भने कयौ टुहुरा भएकयौले अपाङ्गको जीवन जिउन परे कयौ विधवा भए । लाखौ नेपाली जनताको आँखाबाटसमुन्द्र सरि आँसुका बलिन धारा बगे । देशमा चक्का जाम नेपाल बन्दहत्या आतंकलुटपाट र अपहरण चन्दा प्रकरणको धिन लाग्दा प्रबृदिका कदमहरु अङ्गालेर नेपाली जनताले जीवनमा नसोचेको दुख भोग्नु पर्यो र अस्सैह भएर त्यो युध्दलाई नेपाली जनताले साथ दियो र १२ बर्षको लडाई पश्चात आफनो युद्ध समाप्ति तिर लाग्न सरकारसँग बात्र्ता सुरु गरे । बार्ता सफल गरि युद्ध बिराम गरि सासंद भनेको बुर्जुवाहरुको मागि खाने भाडो भन्ने नेपाल कम्युनिष्ट पार्टि माओवादीका नेताहरु युध्द बिराम गरेर शासन सत्ताको बागडोरमा आफनो हिस्सा जमाउन पुके । जन सेनाका सेनाहरुलाई क्यान्टोन म्यान खडा गरि शिविरमा राख्ने बन्दोवस्त मिलायो । अनमिनको अध्यक्षतामा शिविर खडा गरि सेना गणना गरी राखियो । हतियार जति अनमिनको अण्डरमा राखियो । त्यसको केहि समय पश्चात नयाँ आन्दोलनको शुरुवात भयो । क्रमश:



March 14, 2009

धेरै दिन भो झन्डा यो नदेखेको


अपडेट: नेपालको श्रद्दाको निम्ती भोकाएका संपूर्ण नेपालीलाइ आज सौभाग्यो मिल्यो दशरथ रंगशालामा। खेलको नब्बे मिनेट र पून थपिएको ३० मिनेटमा गोल नभए पछि पेनाल्टी सुट भएको थयो। पहिला दुइ पेनाल्टी सुट गोलमा परिणत भएर बराबरी भएता पनि त्यस पछीका बललाइ नेपालीहरुले गोल गर्दै रहे,श्रीलंकालीहरुले बल पोस्ट बाहरी हान्दै गए। श्रीलंकालीहरुहरुको दुइ गोल पछी लगातार ३ बल पोस्ट बाहिर गए भने नेपालीका ४ बल सिधै गोल पोस्ट भित्र छिरे। नेपालले अन्तीम बल त हान्नै परेन, जित सुनीस्चीत भइहाल्यो।

रंगशाला "नेपाल, नेपाल.....भनेर गुन्जीहाल्यो। अनि त दर्शकहरु बार नै नाघेर खेलमैदानमै खुशी मनाउन पुगीहाले। यसरी नेपालको राष्ट्रिय टिम नेपाल रातोले श्रीलंकाली राष्ट्रिय टिमलाइ ४-२ को फराकिलो अन्तरले २० हजार भन्दा बढि दर्शकको अगाडी पुन नेपालको झन्डा गर्वका साथ फहराउनदिन सफल भए।

हारे पनि देश हाम्रै हो, टिम हाम्रै हो तर जितका साथ साथीहरुसंग आफ्नो देशको झन्डा मूनी सुख बाड्नु समय सजिलै काहां पो मिल्छ र? जितका साथ दर्शकहरुले सम्यताका साथ मनाएको खुशि पनि प्रशंसा योग्यो रह्यो। यसरी नेपाल अघी अघी संयमका साथ हामी पछी पछी रहने हो भने नेपाली पून एक भएर समृद्ध नेपाल बनाउन समय लाग्ने छैन। नेपालको जितको खुशीयालीमा दौतरीका संपूर्ण मित्र हरु सित खुशी बाड्न चाहान्छू। यसरी नै नेपालको लागी बेला बेलामा खुशी बाढ्न पाइयोस, हामी सबैलाइ बधाई।

ब्लग लेख्न बस्यो प्राय यस्तो भएन उस्तो भएन, यस्तो गर्नु पर्ने थियो। यस्तै यस्तै कुरा लेख्दा कहिले काही करकश लाग्ने गर्छ। हुन त बिभिन्न खाले कुरामा पनि ब्लग नलेखेको होइन तर मन नै दंग हुने गरी नेपालको बारेमा दौतरीमा कहिल्यै लेख्न पाको होइन। तर आज दिउसो नेपाली पत्र पत्रीका पढेपछी भने तुरुन्तै ब्लग लेखौ जस्तो लागेको थियो। ब्लग सामाग्री देखेर कुरा बुझिहाल्नुभयो होला। यो ब्लग पनि नेपाल कै बारेमा हो तर संपूर्ण नेपालीको शिर उचो हुने बिषयमा हो यो। अझ भनौ न नेपाललाइ बिभिन्न क्षेत्रमा बाड्ने कुरो चलिरहेको बेलामा एउटै देश हुनुको आनन्दको चर्चाको बिषयमा हो यो। बन्द,हडताल र माओबादी युद्दले नेपालको जनजिवन नै तहस नहस भएको बेलामा नेपाली खेलकुदको के हविगत भयो होला। नेपालको खेलकुदमा एकदमै कम बजेट छुट्टिने गर्छ। यसरी सिथील बनेको नेपाली खेलकुद पून जुरमुराएको छ फुटबलबाट। नेपालमा भैरहेको पहिलो प्रधानमन्त्री कपम फुटबलमा नेपाल रातो ले थाइल्यान्डको जे डब्लु क्लबलाई शुक्रबार २-० ले हराउँदै प्रथम प्रधानमन्त्री कप अन्तर्राष्ट्रिय आमन्त्रण फुटबलको फाइनलमा पुगेको छ। यसरी खेल जितर नेपाल रातोले दर्शकको मन मात्र खुशी पारेन, नेपाल र बिदेशमा बसेका संपूर्ण नेपालकीको मन खुशी तुल्लायो। पुन नेपाली एक भएर खुशी भए। शुक्रबारको सेमीफाइनल लगत्तै शनिबार हुने फाइनल खलेमा भने नेपालका तर्फबाट दुवै गोल गरेका अनिल गुरुङ र दोस्रो गोलको अवसर सिर्जना गराएका जुमानु राईले घाइते अबस्थामा उत्रने छन।

अब भोली हुने खेल मा नेपाल रातो श्रीलंकाली राष्ट्रिय टिम बिरुद्द उत्रने छ। सबैको आशा अनुरुफ नेपालले कडा खेल खेलेर श्रीलंकाली राष्ट्रिय टिमलाइ बिशाल अन्तरले हराओस। र यही अबसरमा पुन संपूर्ण नेपाली एक भएर खुशी मनाउन पाइयोस। लामो सम्म यसरी नेदेखिएको चन्द सुर्य अंकित रातो झन्डा पुन नेपालीको हातमा फरफराएको देख्न पाइयोस। नेपाली हुनुमा सधै गर्भीत हुने मौका मिलिरहोस।



किन सँधै प्वाँख उम्रेका कमिला बन्छन् हिजोका क्रान्तिकारीहरू ?

एक जमाना थियो बीचमा चिरेको कालो टोपी र खद्दरको इष्टकोट लगाएका कांग्रेसीहरू त्याग र प्रजातन्त्रका पर्याय मानिन्थे । हामी विद्यार्थी हुँदा अभाव, दुख र यातनाको गोता र खली खाएका यस्ता नेताहरू हाम्रा लागि सम्मान अर्पण गर्नु पर्ने पात्र हुन्थे । हिजोका कम्युनिष्टहरू न्याय र समानतको नारा बोकेका जनताका गीत अनि आवाज सुनाएर मान्छेहरूलाई द्रविभूत पार्थे, उत्तेजित बनाउँथे ।

तर हरेक क्रान्तिको बुनियाद यही न्याय, स्वतन्त्रता र समानताका आवाजका लागि हुन्छ अनि जब एउटा क्रान्ति सम्पन्न बनेर हिजोका क्रान्तिकारीहरू सत्ताको सिंहासनमा पुग्छन् अनि किन तिनीहरू परिश्रमी र त्यागी कमिलाबाट प्वाँख उम्रेका कमिलामा रूपान्तरित हुन पुग्छन् ? अनि किन हरेक पटकका क्रान्तिकारी उत्सर्गहरूको कथा एउटा स्वार्थी , लम्पट र भ्रष्टाचारका किर्नाहरूले इन्फेस्टटेड बनेको शासकीय जमात तयार पारेर विसर्जित बन्ने गर्छ , हाम्रो नेपालमा ? के साथीहरूसंग यसको जवाफ छ ?

हिजोका कांग्रेसीहरू भ्रष्ट बने, कतिपय तिनिहरूको अध्याय सकियो। पुरान कम्युनिष्टहरू धनको लाभमा लोभि र पापी बन्दै बिलाप रून पुगे । तिनको पनि ओह्रालो लाग्यो । आज मुलुकमा जनताको लागि काम गर्ने वातावरण भएन भन्दै जनतालाई रुवाउँदै लडिएको कथित जनयुद्दवादीहरू अथवा रगतको खोलो बगाएर हिंस्रक क्रान्ति गर्नेहरू सत्तासीन छन् , तर तिनको राज्य सञ्चालन शैलि सर्वत्र सन्त्रास कायम गर्ने खालको छ । उनीहरूको हरेक कुरा उदेक लाग्दो छ तर पनि त्यो कुराको आलोचना गरियो भने उनिहरूकै शव्दमा प्रतिगामीको मतियार बन्न पुगिन्छ । मुलुकमा यस्तो अजिबोगरीब गणतान्त्रिक लोकतन्त्र छाएको छ, जहाँ केवल लोकतन्त्रको माओवादी लयमा गाइने भजन गाउन मात्र अनुमति छ ।

घुमीफिरी रूम्जाटार भने झैँ फेरि कुरो माओवादीको नै आउँछ ।

- हिजो गाउँघरमा तास खेल्नेहरूलाई , मुखमा तास कोचाएर कथित समाज सुधारको उदाहरण पेश गर्ने माओवाद किन , स्वदेशीहरूले पनि क्यासिनो जान पाउने अधिकार खोज्ने क्रान्तिकारी मागमा आएर टुंगिन्छ ?

- हिजो जिन्सका पाइण्ट लगाएका वा केटाले झैँ ब्वाइज कट कपाल काटेको अनि स्वदेशको संस्कृतिलाई विकृत पारेको आरोपमा केटीहरू माथि जनवादी कारवाही गर्ने क्रान्तिकारिता , किन हिसिला यमी र पम्फा भूसालको जिन्स र ब्वाइज कट धारणसहितको मन्त्रीपदीय शपथ ग्रहणको परिहासमा टुंगिन्छ ?

- हिजो कांग्रेस र अरू बिभिन्न समयमा सत्तासीन बनेका राजनीतिक पार्टीहरूले सत्ता, प्रशासन र प्रहरीलाई राजनीतिकरण गरेको आरोप लगाउनेहरू, आज नेपाली राज्य संयन्त्रको खुलम खुल्ला चरम राजनीतीकरण गर्दा अनि माओवादीलाई आर्थिक नजराना जुटाउने कबुल गरेर सरूवा बढुवाको लिलाम बढाबढमा उच्चदेखि निम्न पदीय कर्मचारीको भाउ लाग्दा देश नया यूगमा प्रवेश गरेको ठान्नु पर्ने यो कुन वाध्यता हो ?

- सरकारमा बस्ने सत्ता कब्जा गर्ने धमास दिने, सरकार र बिद्रोही हुनुको स्पष्ट आभास दिन नसक्ने, बिद्रोही वा सरकारी सेना कसको खाँतिर वा तरफदारी गर्नु पर्ने हो को समेत हेक्का राख्न नसक्ने काइतेपनको जिम्मेवारीलाई चमत्कारी नया नेपालको संवाहक ठानिदिनु पर्ने कस्तो बिजोग ?

- सरकार भएर जनताको जीउधनको सुरक्षाको ग्यारेण्टी लिनु पर्नेले स्वयं बिभिन्न खाले भिजिलान्ते भ्रातृ संस्थाको जन्म गराई चरम खालको राज्यआतंक सृजना गरिरहन पाउने त्यसको बिरोध गर्नेहरू प्रतिगामी र पुनरूत्थानवादी भइने ?

- भ्रष्टाचार, घूषखोरी, अभाव , महंगी, लोडसेडिङ,पानीको हाहाकार, लूट , हत्या , अपहरण , हिंसा, राज्यबिहीनता, दण्डबिहीनताको वर्तमान स्थति के नेपालको इतिहासमा कहिल्यै यो रूपमा थियो ? के अरूलाई आरोप लगाएर आफ्नो अकर्मण्यता,निर्लज्जता र लूटतन्त्रको नांगोपन ढाक्न खोज्नु नै क्रान्तिकारीहरूको गणतन्त्र हो त ?

- हिजो राज्य बिरुद्दको प्रदर्शन र दंगाहरूमा मारिने मान्छेहरू मार्ने हत्यारा गिरिजा वा देउबा हुने गर्थे र यो आरोप क्रान्तिकारीहरू नै लगाउँथे , तर अहिले दिन प्रतिदिन मारिने र मर्ने नेपालीहरूको हत्याको जिम्मेवार को हो क्रान्तिकारीहरूको माथिंगलमा के जवाफ हुन्छ यो प्रस्नको ?

हो आक्रोश र रगत पोख्नु सस्तो थियो होला तर खै लोकतन्त्रको सहिष्णू संस्कृतको विजारोपण गर्न सत्तासीन क्रान्तिकारीहरूको विचार र अनि व्यवहारको अग्रसरता देखापरेको ? के आफ्ना भ्रष्ट अनि दुष्ट कर्म र व्यवहारको अपजश अब पनि हिजोकाहरूलाई दिएर आफ्नो जिम्मेवारीबाट पञ्छिँदै कथित क्रान्तिकारीहरू अरण्य रोदन रून मिल्छ ?



March 13, 2009

आज १३ ता. शुक्रवार

१३ लाई त्यसै पनि अशुभ मान्ने गरिन्छ त्यसमा पनि शुक्रवार १३ (Friday the 13th.) विश्वास गर्ने हरुको लागि यो अत्यन्तै खरावको संकेत मान्ने गरिन्छ । । शुभ र अशुभ को यो दोसाँधमा क्यालेन्डरमा १३ ता शुक्रवार हुँदा कुनै घटना घटेमा त्यसको दोष हामी यो तारेख र बारको संयोगलाई दिने गर्दछौ । यद्यपी यसलाई नमान्नेहरु यसलाई केवल भ्रामक रहेको जनाउदछन ।

तपाइको दिन कस्तो वित्यो । मेरो त खासै नराम्रो भएन । जेहोस यो शुक्रवार १३ ता सवैको राम्रो वितोस । अकंको वारेमा जान्न यो तलको लिकमा हेरौ Friday the 13th



पोलिटिकल ईन्फ्लुएन्जा, पाँच कक्षाको कथा र हाम्रा नेता

केहि हप्ता अगी देखी नेपालका नेताहरुलाई एक पछि अर्को गर्दै अचम्म अचम्मको रोग लाग्न थालेको छ । अचम्म यस मानेमा कि रोग जे भए पनि जस्तो भए पनि, उपचार भने भारतमा मात्रै हुने !।

पूर्व राजा भारतमा बिहेमा सामेल हुन गए लगत्तै बामदेब, केपि ओली लगाएत गिरिजा कोईरालालाई समेत ‘भारतमै उपचार गर्नु पर्ने रोग’ लागेका कारण सबै एक एक गर्दै आफ्ना पुराना गुरुहरुको कुटिमा प्रवेश गरेका छन ।

चुनावी नारा र देखाउने आडम्बरमा जेसुकै भए पनि माओबादी लगाएतका प्राय जम्मै दलका नेताले उतैका महामानवलाई आफ्नो शंकटमोचक, मार्ग दर्शक र मसिहा सम्झने र मान्ने गरेको कुरा अब भने चाहि खुलै रुपमा सबैलाई थाहा छ, र यी कुनै पनि दलका नेताहरु आफ्ना गुरुकहाँ गएर साष्टाङ्ग दण्डवत गर्न र दु:ख मनाउ गर्न पाउँदा आफुलाई धन्य र हल्का भएको महशुस गर्ने गर्दछन ।

एकातिर उपचारकोलागि भनेर गुरुकुल गएका नेताहरुको कहाँ कसरी र के को उपचार हुँदैछ भन्ने बारेमा खबर त्यती प्रष्ट छैन भने अर्कोतिर ती सबैले आ-आफ्ना देवतुल्य पथ-प्रदर्शक गुरुहरुसंग भेटघाट गर्ने गरको बारेमा चाहि उडन्ते र फिरन्ते खबरहरु भने आईरहेका छन ।

पहिलो कुरा त रोग पनि गज्जबको लागेको छ, अस्पताल नगै सिधै गुरुकुल वा आश्रममा गएर दु:ख पुकारा गरेर निको हुने । वा देखाउनको लागि एकपटक अस्पताल छिर्ने अनी त्यसपछि आश्रममा गएर काउन्सलीङ गर्ने ।

अनी काउन्सलीङ पनि थरी थरीका: कसैलाई खुट्टाको बलमा उभिन मात्रै मुश्किल हुने बेलामा पनि फेरी एक पटक कुर्सी चाहिएको छ । कसैलाई आफ्नै दल भीत्रको छलछाम बारे बताएर मन हलुका गर्नु छ, त कसैलाई हालको कुर्सी थमौति गरी अझ सशक्त हुने मनासाय छ।

अन्तीममा गएका बयोबृद्ध नेताले भने खुलेरै आफ्ना गुरुका अगाडी माओबादी प्रती असन्तोष देखाएछन। पत्रीकामा आएको कुरा त्यत्ती हो । पर्दा पछाडी छिट्टै आफ्नो पेवा कुर्सी आफैलाई पुन फिर्ता दिलाईदिन पनि अनुनय बिनय भए होलान वा फेरी कुर्सी पाएको खण्डमा कुनै ठूलो योजनाको फेरी समझदारी (सम्झ्यौता हैन है!) गरेर गुरुकुल हराभरा गर्ने र सो गर्दा कतै कसैले केहि भने “हामीले त्यतीबेला गाँजा खाएर सहि गरेको हो र?” भन्ने साक्षी समेत उपस्थित गराए होलान। सोच्दै जाँदा यति भएको खण्डमा आफू कुर्सीमा र साक्षीलाई ‘उपकुर्सी’ मा राख्ने बाँडफाँडका कुरा पनि भए होलान वा अरु पनि जे पनि हुन सक्छन ।

मतलब उपचार गर्न भनेर विदेश जाने र बिदेश गएपछि हस्पीटल र डाक्टर भन्दा त्यहाका पार्टी कार्यालय र नेताको चाकडीमा जुट्ने मानिसले जे पनि गर्न सक्छन र तिनका भनाई र गराइमा शंका गर्ने ठाँउ भने प्रसस्तै छन ।

पाँच कक्षामा हुँदा यौटा कथा पढेको थिएँ:

“ चार ओटा लठ्ठी एक्कै ठाँउमा राखे भाच्न सकिन्न र छुट्टा छुट्टै भएमा सजिलै भाँचिन्छन । ”

कुराको मतलब आफ्नो देश र अर्को दलसंगको समस्या आफै मिलेर समाधान गर्नु पर्छ । यसकोलागी बिदेशी गुहार्दै हिंडने होईन । बिदेशी नै नगुहारी समस्या समाधान हुँदैन भने हामिले गिरिजा, माकुने वा ओली जस्तालाई किन नेता मान्ने ?। तीनका ठाँउमा तीन कक्षा नपढेको रामे, गुलेली चलाउने बिर्खे र गुण्डागर्दी गर्दै हिडने गोतामेलाई राखे पनि के फरक पर्छ र? (समस्या परेमा यीनिहरुले पनि सिमापार गएर समाधान ल्याई हाल्छन)

जे होस, कुरा बाहिर नआएसम्म हामिले सबैलाई उपचार गर्नै गएको सम्झनु पर्छ । तर मुख्य कुरा के भने उपचारकको नीयत ठिक भएकै अबस्थामा पनि हरेक उपचारले समस्या समाधान गर्छ नै भन्ने कुनै ठोकुवा हुँदैन। तर एउटा कुरा भने निश्चित छ: हरेक उपचारको प्रक्रियामा रोगीलाई फाईदा भए वा नभए पनि उपचारकलाई भने निश्चित फाईदा हुन्छ ।

म आशा गर्छु, हाम्रा नेताहरुले पुन पाँच कक्षाको कथा पढुन र बुझुन पनि ।



March 12, 2009

धन को महातम्य र कमाउने दुई काइदा

शेखर ढुङेल
०३-०९-२००९-

कमाउने, धनी बन्ने, शौख गर्ने इच्छा कस्लाई हुन्न?, सुख शान्ती समृद्धिको एउटै आधार खट-खट, सर सर सर सर गर्ने नोट, धन सम्पत्ति उफ कस्ले गर्न सक्ने यस्को बर्णन हज्जार मुख भएका शेष नाग ( कहिल्यै नदेखेको ) , ४ मुखे ब्रह्मा, तीन आखे महादेब, धन कि देबी लक्ष्मी को पती भएर पनि दुई आना जमिन नपाएर समुन्द्र मा बस्न पुगेका बिष्णु ले पनि नसकेका धन को महातम्य को बर्णन मैले के गर्न सकौला ?

त्यस्तो महातम्य बोकेको धन कमाउने काइदा खोज्न दुई चार आफन्त, दस बिस साथी हरु को मा दौडियो, हे बताइ देउन धन कमाउने काइदा भनेर उह त्यस्तो काइदा कोइ पनि बताउदैन रैछन । एक जना मित्र थिए पुतली सडकमा साइकल मर्मत पसल खोलेका । आफु बिहान बेलुका सरकारी नोकरी खाएर एक हातले टोपीले पसिना पुछ्दै एक हातले सुरुवालको इधार समात्दै सरकारी नोकरी गर्दै कुद्ने मनुवा । सरकारी कर्मचारी भएको गन्ध पाएछन र आँखा जुद्धा नमस्कार पनि भन्द्थे । कहिले काही चिया पनि खुवाँउथे । आफ्नो जुत्ता को तलुवा फुस्के को फेर्न सकेको छैन, उन्को त एक दुई बर्ष मै मोटर साइकल, मारुति कार हुँदै कार बेच्ने सो रुम खोली सकेछन । एक दिन भिजिटिङ कार्ड सर भन्दै थमाइ दिये मोटा चिल्ला हुँदै गएका थिए उनी । त्यस पछी अर्को तलुवा फुस्कुन्जेल त्यहा देखेको थिएन । दुई बर्ष पछी उन्ले फाइनान्स होकी के जातको बैंक जस्तो के खोले छन उनी अध्यक्ष रे उद्घाटन मा मन्त्री को पछी पछी लुर्किदा पो थाहा पाएँ । पत्र पत्रीका मा उन्को नाम जता ततै । इन्ले चाँही कमाउने काइदा बताउलान कि भनी भोली पल्ट उन्को अफिस मा गएँ । सुरक्षा गार्ड, रिसेप्सन पि ए हुँदै नाम ठेगाना लेखी चिट भित्र छिर्‍यो बोलाहट भएन, खाजा खाने निहुँमा अफिस बाट निस्केको ढिला भैसकेको थ्यो फर्कन्छु भनी उठेको थिए उनी बाहिर निस्किए, पहिले झै हात उठाउलान र म फर्काउला भनी तयार भएको त देखेको नदेखै गरी अगाडि पो बडे । आँफै अगाडि बढी अभिबादन गरे पछी पो ‘ए तपाईं ? तपाईं को नाम नै बिर्सें’ पो भन्छन । म हत्तारमा छु पछी फुर्सदमा आउनुहोस है भन्दै उनी कार मा गुडे ।

धनले कस्तो कस्तो रङ देखाउछ ?, पैसाकै आधारमा आमाको मायाको अश लाग्दछ, पैसाकै आधारमा श्रीमतीले दिने दर्जा छुटिन्छ, पैसा कै आधारमा बाल बच्चाले दिने प्रतिस्ठाको तौल घटबड गर्छन्, पैसाकै आधारमा समाजले ब्यक्तीको परिचय गराउँदछ । पैसाको तुजुबको एउटा कथा सुन्ने?

कुनै समय मा एक गाउँमा धनी जमिन्दार् थिए । उन्को घर मा ढिकि चलाउन एक गरीब र तल्लो जात ( पुरानो समाज ले गरेको बर्गीकरण) कि महिला आउने गर्थिन । गाउमा डाँकाहरुको बिग बिगी बडेकोले जमिन्दार्ले आफ्नो ठुलो धन ढिकि मुनी गाडेछन । भोली पल्ट ती महिला ढिकि कुट्न आइन। कुट्दा कुट्दै तिन्ले जमिन्दारनी लाई भनीछीन ‘एउटा कुरा गर्नु थियो ?’ । ‘के भनन ?’ ‘ होइन तपाईं कि छोरी को पनि मेरो छोराको पनि बिहे गर्ने उमेर भयो । आउने बैशाखमा साइत जुराएर बिहे गरी दिनु पर्‍यो । जमिन्दार्निले कड्किएर भनिन ‘यो के भन्दै छे ? कहाँ त कहाँ हामी ?’ । ति महिलाले भनीछन हामी पनि कम छैनौ धक्कु लाउनु पर्दैन । जमिन्दार्निले साझ बेली बिस्तार लगाइन पती लाई त्यो सुनेर विद्वान जमिन्दार्ले कुरा बुझेछन कि यो त्यो धन को तुजुब हो । त्यसै रात सबै सुते को बेला मा उन्ले धन अर्कै ठाउँ मा सारीदिएछन । भोली पल्ट ति महिला फेरी काममा आइन ढिकि कुट्दा कुट्दै रुदै भन्न थालिन हिजो ‘मेरो बुद्धी के भो के भो के भन्न पुगे माफ पाउँ ।’

देख्नु भयो त धनको तुजुब ? त्यस्तो शक्तीसाली धन कमाउने, बटुल्ने काइदाको खोजीमा समाजका हरेक सदस्य कुदेका कुदै छन ।

देख्नु भयो त धनको तुजुब कस्तो हुन्छ ?, शक्ती कस्तो हुन्छ ?, नकमाउने त धन ?। म दिन्छु धन कमाउने बिशेष मन्त्र त्यो पनि एउटा होइन दुइटा । गरीबि मानब जीवनको एउटा दोषयुक्त मात्र होइन यस्ले मानिसको छबीलाई नै बिकृत बनाई दिन्छ । गरीबिले मानिसको आत्म विश्वाशमा कमी लेराउदछ । द्विबिधा, असुरक्षा, मुस्किल र निस्क्रियताको जालमा मानिसलाई बिक्षिप्त बनाइ राख्दछ ।
बैदिक ज्योतिसका पर्बतक महर्शी परासरका अनुसार ब्यक्तीको जन्म कुन्डलीमा त्रिकोणिय धन, सम्पदा र लक्ष्मीको बास हुन्छ अथबा (६,८ र १२ औ स्थान ) दु:ख र दरिद्रताको बास हुन्छ । यदी मानिसको कुन्डली मा केम, द्रम, रेका, कालसर्प, भिछ्यु र दरिद्र योग छ भने बिपन्नता भोग्नु पर्ने हुन्छ । जस्ले जीवन भर हिनता बोध गराइ  सताइ रहन्छ । पाठक बृन्द आफ्नो जन्म कुन्डली देखौनुस आजै ।

हाम्रो पुर्बीय बैदिक शास्त्रमा योग, ध्यान लगायत कैयौं रोग निबारण एबं लक्ष प्राप्तीको लागि बैदिक मन्त्रको आबिस्कार भएको छ । सत्य मन र निस्ठाले शास्त्रीय बिधी अनुसार नियमा पालना गर्ने हो भने असम्भब केही छैन त्यसै लाई तपस्या पनि भन्दछन । आफ्नो जन्म कुन्डली, पेसा, शिक्षाको आधारमा आफु लाई डोर्याउन सकेमा दु:ख भन्दा सुख को अनुभुती दोब्बर तेब्बर हुनेछ र जीवन सार्थक बन्नेछ ।

शास्त्र अनुसार गरीबिको कारण मानिसमा आउने हिनता, निस्क्रियता वा दुबिधालाई नियन्त्रित गरी आत्म विश्वाश बढाउनु जरुरी हुन्छ र त्यस्तो आत्म विश्वाश बढाउन हाम्रो बैदिक शास्त्रमा “सुर्य मन्त्र” को उल्लेख गरिएको छ । निष्ठापूर्वक सुर्य मन्त्र लाई निरन्तरता दिएमा गरीबि भागी सुख शान्ती प्राप्त हुने विश्वाश गरिन्छ । गरीबिकै कारण पारिवारिक, सन्तति बिग्रह, अशान्ति, बिकृती, हत्या, आत्महत्या, पागलपनको पिडादाइ घटना समाजमा घट्दछन । गरीबि कै कारण प्रशासन, राजनीति मा भ्रष्टाचार, सामाजिक न्याय प्रती अनास्था, ब्यक्ती एबम सामाजिक नैतीक आत्मबल मा कमी हुँदै गएको छ ।

समाजलाई स्वस्थ, सवल, आत्मसम्मान अवस्थामा डोर्‍याउन ब्यक्ती, ब्यक्तीको आत्मबलको बिकास हुनु जरुरी छ । सुदृढ आत्म्बलको लागि सम्पन्नता पनि जरुरी छ । तसर्थ यहाँ दुई मुलभुत मन्त्र उल्लेख गर्न गै राखेको छु । सम्पन्न कसरी हुने सन्दर्भमा । १ हो संसारको जूनसुकै भागमा भए पनि लागु हुने बैदिक शास्त्र अनुसार को ''सुर्य मन्त्र''  र दोस्रो हो नेपालमा मात्र काम लाग्ने आधुनिक शास्त्र '' नेता भजन'' यो दुइटै गर्न नसक्ने को लागि तेस्रो मन्त्र हो ‘काम काम काम अहो रात्र काम’

१ - सुर्य मन्त्र - सुर्य मन्त्र एबम ध्यान गर्नु अगाडि पूर्व दिशातर्फ मुख फर्काइ कुशासन ( कुश को आसन ) मा बस्ने , चन्दन को टिका लगाउने, काँचो ईटाको चौकोट वा सम्म जमिनमा रातो कपडा बिछ्याउने, त्यस माथि स्वर्णपत्र वा भोजपत्र मा रक्त चन्दन वा अनारको सिन्काको कलमले श्री सुर्य पूजान यन्त्र लेख्ने, बिधी अनुसार अक्षता, फूल, धुप, दिप, नैबेद्य र भेटीले श्री सुर्य पुजन् यन्त्र को एकाग्रहता पूर्वक मन्त्र उच्चारण र ध्यान गर्ने । सुर्य मन्त्र पूर्ण अनुष्ठानको लागि दश लाख र लघु अनुस्ठान्को लागि सवा लाख पटक उच्चारण गर्ने, त्यसका साथै सुर्योदय, मध्यान्ह र सुर्यास्तको समय मा सुर्य को पूजा, अर्चना, दिप गर्ने, यो मन्त्र को नियमित उच्चारण ले साधक को आत्मबिश्वास मा ब्रिधी भै जीवन मा सफालता ले नयाँ ढोका खोल्ने छ ।
सुर्य मन्त्र:  "ॐ धि ध्रिनी सुर्य आदित्य श्री "

सुर्य को पाठ "  रक्त कमलमा बिराजमान, तीन आँखा भएका, बेद मुर्ती, चारै हात मा दानमुद्रा, कमल पदम र अभय भद्रा धारण गर्ने प्रभाल जस्तो आभा, केयुर, अंगद हार एबं बिभुषणबाट सुसोभित, कानमा कुन्डल लगाउनु भएका जगत को सृष्टी पालन र बिनास गर्नु हुने भगवान सुर्यको म ध्यान गर्दछु । यसरी आफ्नो दैनिकीमा सुर्य को मन्त्र एबम ध्यान गर्न सक्नु भयो भने जीवन मा गरिबी हटी शुख शान्ती आउने छ ।

होइन यो दश लाख, सवा लाख कसरी गन्ने, कता ध्यान गर्ने भन्ने लाग्दछ भंने आधुनिक सजिलो सर्ब ब्यापी भजन को पनि आबिस्कार गरिएको छ । त्यो हो नेता भजन, यो भजन तपाईं कुनै पनि बेला कही पनि मौका मिल्ने बित्तिकै गाउन सक्नु हुन्छ । आधुनिक संसारका शक्ती का श्रोत भनेका नेता नै हुन । तर कहिले काही भजन गाउदा गाउदै मुर्ती बदलिन् सक्तछ र त्यो बेला तपाईं को करङ भंगता वा घुडा भंगता हुन सक्तछ । छिट्टै सम्पन बन्ने नेता भजन र बिधी यस्तो छ । " यो भजन गाउदा गणेश ब्रिती र सस्कार युक्त भै नेताको घर, चुल्हो, अफिस नियमित धाउनु पर्ने छ । छिटो फल प्राप्तीको लागि नेता कि श्रीमतीलाई खुशी पार्न सके झन राम्रो । बिस्वासिलो बन्न गुण दोश वास्तै नगरि नेताले जे भने पनि ताली ठोक्नु पर्ने छ । कर्म नगरि फल पाइन्न भंने गीता को सार सम्झी नेताको सेवा, चाकडी, चुक्ली, र कान भर्ने गर्नु पर्दछ ।

समय ग्रह दशा अनुसार नेता हरुको शक्ती बदलिने हुँदा बेफिक्री भै रंग बदल्न सक्नु पर्दछ । दैनिक जती पटक सकिन्छ त्यती पटक तलको भजन गाए पछी सम्पन्नता को शिखर छुन कसैले रोक्न सक्तैन ।

हे मन्त्री त्वमेब पिता च माता त्वमेब

हे सासद गण त्वमेब बन्धु च शखा त्वमेब
हे दल दल का नेता त्वमेब अन्नदाता च शान्ती दाता त्वमेब अथबा त्वमेब सर्ब शक्ती नयाँ देब देब
चढाउछु चन्दा चुनाव मा
प्रभु ठेक्का मिलाइदेउ
जिताइ दिन्छु चुनाव तिमीलाई
गुण्डा जुटाइदेउ
जय होस जय होस
कसै लाई फुस्काएर भेनी
नोकरी लगाइ देउ
सके ठेक्का मिलाई देउ
नसके बिदेस पुर्‍याई देउ
हे पशुका पती बाँदरका साथी
यत्तीका फोर्स छन यहाँ
एउटा मा त भर्ना गराइ देउ
हे त्रिकालदर्शी नेता
तिमी जस्तै छिट्टै सम्पन्न हुने
बाटो देखाइ देउ ।



March 11, 2009

ब्लग भित्र ब्लगमा बाबुराम भट्टराइलाइ बतासे प्रश्न

अपडेट: ब्लग भित्र ब्लगमा आउन नसकेको जानकारी बाबुराम भट्टराइको बेवसाइटमा लेखिएको रहेछ। कहिले हो मिती त रैनछ, तर पान्डाजीले पत्ता लगाउनु भएको रहेछ उहांको प्रतीक्रिया। मैले त पान्डाजीले आफै उत्तर बनाउनु भएछ भनेको त सांच्चै रहेछ। बाबुराम भट्टराइको प्रतीक्रिया यस प्रकार छ।

" Dear www.dautari.org

माफ गर्नु होला । समयको अभावको कारणले तपाईको ब्लोगको निम्ति लेख्न नपाउने भए। पछि कोशिश गर्नेछु । "
आशाका गरौं, वाहांले फुर्सत भएमा दौंतरीमा पक्कै आउनुहुनैछ।

दौतरीमा बिभिन्न ब्लगरहरु सहभागी गराएर ब्लग जगत तथा ब्लगर स्वयंको बारेमा जानकारी दिदै आएका छौं। यस स्तम्भलाइ रोचक बनाउन बिभिन्न कोणबाट ब्लग लेख्ने ब्लगरलाइ सकेसम्म सहभागी गराउने प्रयास गरेको छौं। नेपाली राजनितीका सशक्त ब्यक्ती तथा नेपालका बहालवाला मन्त्री पनि ब्लग लेखनमा सक्रिय रुपमा लाग्नुभएको छ। यि ब्लगर हुन अर्थमन्त्री बाबुराम भट्टराइ। ब्लगमा राखेको प्राय: जिज्ञासा उत्तर दिने तथा केही बेब साइटमा यिनका पारखी देखेर वाहांलाइ दौतरीमा ल्याउने जमर्को गरेको हुं। त्यसै अनुरुप दौतरीमा केही दिन पहिले बाबुरामलाइ बतासे प्रश्न भनेर राखेको थिए। केही साथीहरुले त्यो बतासे शव्द निकालेको भए हुन्थ्यो या कहिले आउने हो यो बतासे प्रश्न भनेर क्रमिक रुपमा उत्कुसुकता राख्नुभएको छ।

कती मित्रहरुले याद गर्नुभएको होला कुखुराले बतासे फुल पारे के हुन्छ? थाहा नपाए अनुमान लगाउनुहोला। बतासे फुलमा कुखुरा ओथारो बस्दा बस्दा अन्तिममा फुल खाली रहन्छ यानी बतासे फुलबाट चल्ला निस्कदैन। अब कुराको गम पाउनुभयो होला। बाबुराम भट्टराइको ब्लग र पाठक प्रती उनको चासो देखेर एक महिना पहिला देखी २-३ पटक सम्म प्रश्न राखेको थिए। दौतरीका प्रश्नको उत्तर त परै जाओस हुन्छ या हुदैन भनेर पनि बाबुराम ले जानकारि दिएनन। अनि दिक्क लाग्यो। त्यस पछि लौ त यिनै प्रश्नको खाली उत्तर राखौ अनि पाठकहरु बाटै उनले के उत्तर दिन्थे अनुमान लगाउन भनौ भनेर बतासे प्रश्नको ब्लग राखेको हुं। ल पाठक ब्रिन्द तपाइ नै यि प्रश्नको उत्तर के हुन्थ्यो होला या यि प्रश्न सोध्नै हुदैन्थ्यो भन्नुहोला।
उत्तर प्राप्त नभएका प्रश्नहरु जस्ताको तस्तै राखेको छु।


१) baburambhattarai.com ब्लगलाइ कसरी परिभाषीत गर्नुहुन्छ?

२) गरिब देशको अर्थमन्त्री त्यस्तो चुनौतीपूर्ण पदमा बहाल रंहदा ब्लग खोल्ने बिचार कसरी फुर्‍यो?

३) तपाइ माओबादीको केन्द्रिय नेता, अर्थमन्त्री तथा एक ब्लगर,baburambhattarai.com मा राखिएका सामाग्रीले कुन
कुराको प्रतिनिधित्ब गर्छन?

४) तपाइ त अर्थमन्त्री तपाइको ब्लगमा अंक हैन अक्षर मात्रै रहेछन नि?

५) मन्त्री जस्तो ब्यस्त मान्छे ब्लगमा प्रकाशीत समाग्री तपाइ आफै टाइप तथा पोस्ट गर्नुहुन्छ कि कसैको सहयोग लिनुहुन्छ?

६) बेला बखत ब्लगरहरु सरकार तथा कुनै समुहको निशाना बन्ने गर्छन नेपालमा ब्लगर कत्तीको सुरक्षित देख्नुहुन्छ?

७) तपाइको ब्लगमा त प्रशंसाका प्रतीक्रिया मात्रै रहेछन नि,अमेल खाने प्रतीक्रिया नै आउदैनन कि आएर पनि हटाउनुहुन्छ?

८) ब्लगले दिएको वाक स्वतन्त्रलाइ कसरी हेर्नुभएको छ? संसारका सबै मुलुकमा ब्लगको पहुंच छ जस्तो तपाइलाइ लाग्छ?

९) एक ब्लगरको रुपमा अहिलेको सरकारका ५ वटा राम्रा पक्ष तथा ५ वटा नराम्रा पक्ष भन्नु पर्दा के के भन्नुहुन्छ?

१०) नेपाली ब्लग तथा संचारमा अन्ध भक्त तथा अन्ध बिरोधका सामग्री प्रश्तुत हूदा तपाइलाइ कस्तो महशुस हुन्छ?

११) लुइटेल स्कुल जस्ता बिध्धालय अझ खुल्नु पर्ने जस्तो लाग्छ कि बन्द गरिनु पर्ने जस्तो लाग्छ? तपाइको स्कुले जिबनको

रमाइलो क्षण बताइदिनुहुन्छ कि?

१२) तपाइ त सधै प्रथम हुने ब्यक्ती प्रथम राष्ट्रपती हुन नपाउदा खिन्न लागेन?

१३) जनयुद्दताका संचारको पहुंच कत्तीको थियो?

१४) फुर्सतमा के गर्नुहुन्छ?

१५) तपाइको मन पर्ने ब्लग कुन हो?

१६) तपाइले दौंतरी ब्लग हेर्नुभएको छ? दौंतरी कस्तो लाग्छ र के सुझाब दिनुहुन्छ?

१७) तपाइलाइ भन्न मन लागेको तथा मैले सोध्न छुटाएको त्यस्तो केही कुरा छन कि?



देशको माया

हस्त गौतम मृदुल

बिरानो देशमा बस्दैन प्यारी आउछु फर्केर
दैलोमा उभी बालेर टुकी बस्नु है पर्खेर

अबस्य पनि आउछु फर्कि धैर्यता लिनु है
दूखमा पनि सूख खोज्ने साहास दिनु है

पुगेर के भो आखिर बिदेश दुखको दुखै छ।
यसरी पौरख गर्ने हो भने त्यहीँ पनी सुखैछ

स्वदेश छोडी बिदेश नआऊ दुखमा पर्नलाइ
आफनै पाखा प्रशस्त छनी पौरख गर्नलाइ

सुख सान्ती समृद्धि कमाइ देशैमा बस्ने छु।
नेपाली भै उचाइमा पुग्न कम्मर कस्ने छु।


गीतकार अनी कर्णल आनन्द सँगको मेरा बिगत क्षणहरु - ७

प्रभा आचार्य

समयको क्रम सँगै दिनहरु ब्यतित हुँदै गए । म झन आर्मी हेड्क्वाटरका कर्मचारिहरुको नजिक बन्दै गए । सबैसँग मेरो भेट्घाटको क्रम झन तिब्र बन्दै गयो किनकी मैले साहित्य मार्फत आर्मी रेडयो लाई सहयोग गर्न थालेकि थिएं। यसैले पनि मेरो समिप्ता बड्नु स्वभाविक थियो । त्यहा उसबेला मेरो घनिष्टता हालको मेजर केशब बर्तौला, कर्णल इन्दु खड्का, शिखा मल्ल, कप्तान मोहन थापा, कर्णल इश्वर श्रेष्ठ, प्रताप कार्की,र अन्य धेरैसँग भयो । मानौ म एक दिन ढिला मात्र पुगेँ भनेपनी उनिहरुले प्रश्न गरिहाल्दथे । यसरी आनन्दसँग मात्र नभएर मेरो प्रगाढ सम्बन्ध सबैसँग थियो त र आनन्द र म चाँही साङीतिक् क्षेत्रको भएकोले पनि हामीमा अझ गाढा सम्बन्ध हुन पुगेको भन्नमा अत्युक्ती हुँदैन ।

यसरी म त्यो दिनहरुलाई मेरो सम्झनाको उत्तम दिन भन्न कन्ज्युस्याइ गर्दिन । सधैं भेटघाट,कुराकानीले गर्दा म आनन्दभाइ सँग अझ नजिक बन्न पुगेँ । म मेरा कतिपय कुराहरु पनि वहाँलाई भन्न अप्ठ्यारो मान्दिन थिएँ, कारण वहाँ मान्छे नै यस्तो हुनुहुन्छ शायद कसैले पनि वहाँलाई आफ्नो कुरा भन्न असजिलो मान्दैन मेरो बिचारमा । यस्तै प्रशङमा एकदिन म यस्तै दिनको चार बजेतिर हैरान भएर आर्मी हेड्क्वाटर पुगेँ । मन पनि ठीक थिएन । त्यसै म उदास थिएँ । म सबैलाई भेट्दै आनन्द को अफिसकोठामा गएं । मलाई देख्नसाथ “दिदिलाई आज के भयो उदास देखिनु हुन्छ त ?” भनेर आनन्दले प्रश्न गर्नु भयो । मैले पनि आफ्ना सारा कुरा भने ।

त्यो के थियो भने । मलाई एउटा संस्थाले बातावरण सम्बन्धी गीतहरु लेख्न लगाएको थियो । मैले दसवटा गीतहरु लेखेर जिम्मा लगाएकी थिएँ । तर पारिश्रमिक दिनलाई उनिहरुले मलाई झुलाई रहेका थिए । जहिले पनि आज आउनु र भोली आउनु भनेर मलाई दु:ख दिइरहेका थिए। किन कि मेरो पेशा नै त्यही थियो । त्यही कुरा मैले आनन्दलाई सुनाए । आनन्दले मेरो कुरा सुन्नसाथ जुरुक्क उठेर “कुन ठाउँ हो त्यो दिदी हिंड्नुहोस् जाउँ” भनेर मलाई भन्नु भयो । मैले “हैन अहिले नजाउँ कुनै दिन जाउँला नि” भन्दा पनि आफ्नो लगाएको ड्रेस नै नबद्ली मलाई जाउँ भनेर भन्नु भयो । म पनि पछी लागेँ । त्यो ठाउँ अनाम नगर थियो लग्भग १५ मिनेटमा नै आननदले मलाई त्यहा पुर्‍याएर त्यो अफिसमा सिधै लानु भयो । ठीक ५ बज्न आँटेको थियो । उनिहरु पनि सबै निस्कनलाई तयार रहेछन । आननदले आफ्नो परिचय केही नदीइ नै “तपाईंहरुले वहाँलाई गीत लेख्न लगाउनु भएको रहेछ र पारिश्रमिक दिन ढिलाई गरेर वहाँलाई दु:ख दिनु भएको रहेछ । शायद वहाँ स्त्री मान्छे भनेर हो वा वहाँ एक्लो आईमाई भनेर हो दु:ख दिनु भएको म वहाँको मान्छे हो र लेखकहरुलाई इज्ज्त गर्न जान्नु होस् र वहाँको पैसा अहिले नै तुरुन्त दिनु पर्छ नत्र म कार्वाही गर्छु” मात्र के भन्नु भएको थियो । त्यहाको मुख्य मान्छेले केही नबोली पैसा झिकेर तुरुन्त मलाई दिए । हामी पनि उक्त रकम थापेर त्यहाबाट निस्क्यौ । यसरी त्यो दिन आननद को ब्यवहाँरले म चकित भएं । कसैसँग अलिक रुखो बोली गरेको त्यही दिन मैले देखें । समय र परिस्थितीले गर्दा कहिले कही नचाहेर पनि बद्लिनु त सबैले पर्छ । त्यही कुरा आननदलाई पनि लागु भएको थियो .
क्रमश :



म्याँग्दी खोला उर्लिदा

राहुल मगर
पोर्तो,पोर्तुगल

म्याँग्दी खोला उर्लिदा,
तामे दुकुर कुर्लिदा,
मनको घाउ गैरिन्छ,
सम्झनाको तलाउमा माया तैरिन्छ,
म्याँग्दी खोला......

कामको चटारोले ऊनलाई भेट्न गा'को छैन,
कोदो रोप्दा,मकै खन्दा नसम्झेको हैन,
म्याँग्दी खोला..........
माना खाएर मूरी उमार्ने बर्षामासको महिना,
हलो जोत्दा,आली लाउदा नसम्झेको हैन,
म्याँग्दी खोला..........

कामको चापाचापले श्वास फेर्न पा'को छैन,
घाँस कात्दा,गोठ बस्दा नसम्झेको हैन,
म्याँग्दी खोला...........