नेपालको संविधान जारी

नेपालको संविधान बनाउने पटके संविधान सभा जारी छ। २ वर्ष पाएको म्यादमा पनि संविधानको कुनै खेस्रा तयार नभएको ले पटक पटक म्याद थप्दै सर्वोच्च अदालतले थपेको म्यादमा पनि संविधान बन्ने कुनै लक्षण छैन तर म्याद सकिने अन्तिम दिन सम्म पनि सभा भने जारी छ। साँच्चै कै संविधान त अब छोरा नातिको पालामा आउला तर नक्कली संविधानको खेस्रा भने यस्तो छः

फोन शिरोमणि

   सबेरै उठ्नासाथै 'हाइ, गुडमर्निङ !' को थेगो अनि बेलुका सुत्‍ने बेलामा 'राम्रो सपना देख्‍नू है, गुड नाइट !' भन्ने नियमित लय । फोन शिरोमणिहरूको परिचय नै यस्तो हुन्छ, मानौं यी मनुवा २४ घन्टे प्रसारणको अभिभारा बोकेका सञ्चारमाध्यम हुन् । काशीका पण्डाबाबाका हातमा ट्यास्स निधार-निधारमा टाँस्ने टीकाको लेप हरपल भइरहेजस्तै फोन शिरोमणिको हातमा फोन नामको भाँडो हुने गर्छ । अरु त अरु, फोनमय सपना देख्‍नु फोन शिरोमणिहरूको रात्रिकालीन ‘पार्टटाइम उद्यम’ हो ।

    टेलिफोन अपरेटर, पीए अनि रिसेप्सनिष्टको धपेडीपूर्ण फोन-यात्रालाई फोन शिरोमणिको अद्‌भूत हर्कतले काँचै खाइदिन्छ । फोनैफोनको अन्तरंग संगतमा रहेर अभ्यस्त हुन थालेपछि फोन शिरोमणिको उपाधि आफसेआफ सुरक्षित भइहाल्छ । यो उपाधि र ताजको लागि कुनै भनसुनको तात्तातो मनसुनमा गोप्य जुहारी घस्नुपर्दैन । हेर्ने हो भने यो उपाधि स्वतःस्फूर्त सामाजिक सम्मानको रुपमा विकसित हुने अवस्थामा पुगिसकेको छ ।

    कामविशेषले एउटा अफिसमा पुगेको थिएँ । रिसेप्सनमा बसेकी युवती फोनमा व्यस्त थिइन् । आफ्नो काम गुटमुट्याउने पिरलोले रन्थनिएको म तिनको रातोपिरो व्यस्तता देख्दा बिचरी कसरी पो भ्याओस् काम भनेर आफ्नो व्यग्रतालाई एकातिर खुम्च्याएर पर्खिनलाई राजी भएको थिएँ । तर तिनको मुखबाट त व्यस्तताको अर्कै स्वादिलो रन्को पो फुत्किन थाल्यो । 

चार मुक्तक

१

हरुवा र जितुवाको घमासान छ ।
एउटै कुर्सीको मात्रै तानातान छ।
के गर्छन यीनले शान्ति स्थापना,
कुर्सी पाउनै जब हानाहान छ ।

२

गर्न लाई त गर्छन् त्याग र बलिदानका कुरा ।
बोल्न लाई बोल्छन् शान्ति र समाधानका कुरा ।
राष्ट्रियता र देशभक्ति किताबमै थन्क्यो अब,
केही उत्तरका गुलाम, केही सुन्छन् हिन्दूस्तानका कुरा ।

अन्धविश्वास माथिको विश्वास ।

“Superstition is a credulous belief or notion, not based on reason or knowledge.”

अन्धविश्वास के हो ? भनेर विकिपेडिया हेर्ने हो भने सुरुमै यही वाक्य भेटिने छ । तर कुनै कारण वा ज्ञानमा आधारित नभएपनि यो अन्धविश्वासको जालो भने संसारभर नै फैलिएको छ।

बेलावखत अविकसित देश, गाँउघरका बासिन्दा वा कम शिक्षितवर्गलाई यसको ‘अनुयाई’ भनिने गरे पनि विश्वका अत्यन्तै विकसित देश, अन्तन्तै साक्षर वा विद्वत वर्ग वा प्रसीद्धि पाएका व्यक्ति विशेषहरु समेत कुनै न कुनै रुपमा केही न केही अन्धविश्वासको पकडमा आएको कुरा सुनिएको छ र सायद सुनिई रहने नै छ ।

कतै सानो अनुपातमा त कतै ठूलो अनुपातमा हुने मात्रै हो, तर खोजी गर्दै हिँडेमा धर्मभिरु राजाले खुर्सानीको धुप हालेर सत्ता जोगाउन खोजेको देखि धर्मै नमान्ने आधुनिक कम्युनिष्टहरु समेत भैंसी दोहन र यज्ञ यज्ञादी गरेर आ-आफ्नो परिचय दिएको हामीले देखेको धेरै भएको छैन ।

भौगोलिक आधारमा हेर्ने हो भने पनि लमजुङ देखि लण्डन सम्म, सींगापुर देखि जनकपुरसम्म सबैतिर यसको जड मज्जाले विस्तार भएको छ। भन्नलाइ गाउँले, निरक्षर वा साधारण मानिसहरु बढी अन्धविश्वासी हुने भनिए पनि प्राय: सहरमा बस्ने, विद्वान र विश्वकै चर्चित नेताहरू झनै यस मामिलामा बढी संलग्न रहेको समेत पाइएको छ । नेपालका जोगी र सन्यासीका पछिलाग्ने र हातमा नानाथरि औठीं धारण गरेर हिँड्ने आत्मविश्वासहिन नेताहरु मात्रै हैन्, हिटलर देखि रोनाल्ड रेगन जस्ता नेताहरु समेत आ-आफ्ना ज्योतिषहरुसंग सल्लाह गरेर मात्रै कुनै काम गर्थे भन्ने कुरा धेरै अगाडि नै प्रकाशीत भैसकेका छन् ।

Waiter, waiter! there is a fly in my soup.

वर्ल्डकपका कारण आजकल ब्लगमा लेख्ने समय फुटबलले ‘खान’ थालेको छ । यता ब्लगमा “टि टाईम जोक” नराखेको पनि धेरै भएछ । त्यसैले आज केही रमाइला ठट्टाहरु राख्ने जमर्को गर्दैछु ।

प्रश्न एउटै भएपनि त्यसका जबाफ भने भिन्न भिन्न र धेरै हुन सक्छन् । त्यस्तै एउटै प्रश्नका भिन्न भिन्न र रमाईला जबाफहरु आजको टि टाईममा। यो पुरै संकलनमा सुरुको प्रश्न भने एउटै छन, तर तीनका जबाफ सायदै हामीले सोचेजस्तो होला । ल हेर्नुस् त रेस्टुरेण्टमा सुपमा झीँगा परेपछी सोधिने प्रश्न र तीनका शानदार जबाफहरु :

---

Waiter, there is a fly in my soup !.
Don't worry sir that spider on your bread will soon get him !.

---

Waiter, what's this fly doing in my soup?
Um, looks to me to be backstroke, sir...

---

Waiter, waiter! There's a dead fly in my soup.
Yes, sir, they can't stand the boiling water.

---

Waiter, there is a fly in my soup !
Don't worry sir, they don't eat much !.

---

अमिताभ बच्चन को नसा मा नेपाली खुन

इतिहास प्रमाणित गर्दछ- महात्मा गौतमबुद्धको जन्म बर्तमान नेपालको लुम्बिनी प्रदेशमा भएको हो । तर, एउटा मित्रराष्ट्रले आफ्नो देशभित्र नक्कली बुद्ध खडा गरेर बडा अचम्मको बखेडा झिकि रहेको छ। बेलैमा यसको खण्डन नगरे काठमाण्डौ पनि लण्डनमा पर्न बेर छैन । अरनिकोको जन्मघर पेकिङ्मा र्सन सक्दछ, जनकपुरकी सीताको माइती, ‘जमशेदपुर’ भएको हल्ला गर्न सक्दछ । अहिले हल्लाहरु सत्य र सत्य- असत्यमा बिलाउने युग हो । तर, युग परिवर्तन गर्ने रिमोर्ट हाम्रो हातमा छ । आउनोस्,यस्ता हल्लाहरुको युगबाट सत्ययुगतिर प्रतिगमन गरौं, इतिहासको पुन:उत्थान गरौं ।
बुद्धको जन्मस्थलो बारेमा केही भारतीय छापाले गरेको हल्ला जति भ्रमपुर्ण छ, मैले उद्घाटन गर्न खोजेको रहस्य त्यति नै यथार्थपुर्व छ । हामीले कहिल्यै सोचेनौं, यो सानो हिमाली राज्यका सन्तानहरु इतिहासको कालखण्डमा संसारका कुन कुन कुनासम्म पुगेर बसोबास गरिरहेका होलान् !! पत्याउनोस्, नपत्याउनोस्-भारत,बर्मा, मलेसियामात्र हैन- उत्तरी एसिया , दक्षिण अमेरिका, अफ्रिका र मध्येपुर्वका थुपै देशहरुमा दुइ शताब्दी अगाडीदेखि नै गोर्खालीहरु स्थायी बसोबास गरिरहेको प्रमाण फेला परेको छ । बसोबासमात्रै हैन, उनिहरु जहां जहां बसेकाछन् त्यहां त्यहां हल्लनै नपर्ने गरी जरा समेत गाडेर बसेका छन् ।

नेपाली नेताहरुको वैयक्तिक विवरण !

नालायक छ सय एकले अरु काम केही नगरे पनि आफ्नो आयु बढाउने र भत्ता पचाउने काम भने आधारातसम्म कसरत गरेर पनि फत्ते गरेर छाडे। संविधान पनि नबनेको र नयाँ चुनाव पनि नभएको यस अबस्थामा हाम्रा नेताहरुलाई अझ नजिकबाट चिन्न र हाम्रा सबै नेताहरुको विवरण अद्यावधिक गर्न अति आवश्यक देखिएकोले सो प्रयोजनको निमित्त हालै एउटा नयाँ वैयक्तिक विवरणपत्र तयार गरिएको छ । आ-आफ्ना क्षेत्रका विजयी नेताहरुलाई यो विवरणपत्र भर्न लगाई सहयोग गरिदिनुहुन हार्दिक अनुरोध गरिन्छ :

---

नेपाली नेताको वैयक्तिक विवरणपत्र

१)    नाम:
क)    नागरिकताको नाम:          ख) पार्टिभित्रको नाम:           ग) असली नाम:
२)    उमेर:
क)    प्रमाणपत्रमा रहेको उमेर:    ख) अरुलाई बताउने उमेर:      ग) साँच्चीकै उमेर:

(महानुभावहरुको व्यस्तता र समयाभावलाई दृष्टिगत गर्दै यसभन्दा तलका सूचाङ्कहरुमा केवल एउटा सही उत्तरमा “√” (ठीक) चिन्ह लगाए हुने व्यबस्था गरिएको छ।)

---

३)   लिङ्ग:          क) उभय लिङ्गी                 ख) नपुंसक लिङ्गी        ग) तेस्रो लिङ्गी

नालायक, छ-से-एक !

भन्नलाई भन्छन, नभ्याएकोले लेखेनन् ।
बोल्दा त बोल्छन, नपाएकोले लेखेनन् ।
दुई वर्षमा नसक्कीने के नै पहाड थ्यो र,
यि हुत्तिहाराले, न-आएकोले लेखेनन् ।

                                                 चुनावमा बोल्या कुरा भुलेर लेखेनन् ।
                                                 लेख्ने बेलाँ' देश विदेश डुलेर लेखेनन् ।
                                                 कहीले महामहिको उर्दिमा त,
                                                 कहीले साईँलीको भट्टीमा झुलेर लेखेनन् ।

रोकी राख्दा खान पाउने आशले लेखेनन् ।
लेखिसक्के भत्ता गुम्ने त्रासले लेखेनन् ।
न जनताको इच्छा, न शहिदको सपना,
कर्तव्य भुलेर यि वदमाशले लेखेनन् ।

दुईटा गाई र विश्व अर्थतन्त्र !

केही सत्यता, केही व्यंङ्ग्य र केही हाँसोले भरिएको यो परिभाषाहरुको सँगालोले चेनमेलको रुपमा सायद धेरै पटक पृथ्विको परिक्रमा गरिसकेको होला । विकिपीडियाका लेखहरुजस्तै बन्दै, थपिदैँ र कैयौं व्यक्तिहरुबाट सम्पादित हुँदै गएको यो "दुई गाई' को रोचक परिभाषा सायद ईन्टरनेटको पेजहरुमा पनि यत्र तत्र छन। कतै The Economies of Cows, कतै Two Cows Theory अनि Two Cow Economic Theory आदि नामले भेटिने यो परिभाषाको सँगालो आज आफ्नै कम्प्युटरको पुरानो फोल्डरमा भेटिएकोले सबै माझ बाँढदै छु ।

ल तपाई पनि हेर्नुस दुईवटा गाईले के कसरी संसारको भिन्न भिन्न देश, वाद र आर्थिक व्यबस्थालाई परिभाषीत गर्न सक्छ त:

Socialism
You have 2 cows and you give one to your neighbor.

Communism
You have 2 cows. The Government takes both and gives you some milk.

Fascism
You have 2 cows. The Government takes both and sells you some milk.

Nazism
You have 2 cows. The Government takes both and shoots you.

Bureaucracy
You have 2 cows. The Government takes both, shoots one, milks the other and throws the milk away.

गौरवशाली दलको नयाँ सोच !

गौरवशाली दलका महान नेतालाई देशको स्थितिवारे प्रकाश पार्न पत्राकारले अनुरोध गरे। उनले दाहिने हातको मुठ्ठी बाटरे हावामा मुठ्ठी हल्लाउँदै भने:

“वर्गीय रूपमा राज्यको पुनःसंरचना नभएसम्म आम जनताले केही पाउँदैनन् । लामो समयदेखि राज्य र त्यसको अधिकारको उपभोगबाट वञ्चित भएका बहुसंख्यक जनताको हितको लागी हाम्रो पार्टी मात्रै लागेको छ।

वर्गीय, जातीय, क्षेत्रीय, लैंगिक उत्पीडनको अन्त्य गरी राज्यको अग्रगामी पुनःसंरचना गर्न हामीमात्रै सक्षम छौं। बाँकी सबै विदेशी दलाल, सामन्तवादका जूठो भाँडा चाटेर बस्नेहरु हुन यिनिहरुसंग केही नयाँ सोच हुँदैन। हाम्रा प्रतेक शदस्यसंग हरेक विषयमा नयाँ सोच छ।”

---

“आधुनिक शिक्षा प्रणालीको वारेमा तपाईको धारणा बताईदिनुस न” । कसैले दलकै अर्कै प्रभावशाली नेतृलाई सोधे:

नेतृले पण्डितले कठस्थ श्लोक भट्याएको पाराले भनीन् :

“वर्गीय रूपमा राज्यको पुनःसंरचना नभएसम्म आम जनताले केही पाउँदैनन् । लामो समयदेखि राज्य र त्यसको अधिकारको उपभोगबाट वञ्चित भएका बहुसंख्यक जनताको हितको लागी हाम्रो पार्टी मात्रै लागेको छ।

कामरेडको मनोवाद !

सौताको रिसमा छाडेको सत्ता नपत्याउने गरी अर्कैले आरामसंग कव्जा गरेपछि आजकल कामरेडलाई पर्नु पिर परेको छ । हुनपनि त हो, आफूलाई भनेर किनेको सवा लाखको खटियामा अर्कै घटीयाले खुट्टा पसारेर सुतेको कति दिन हेरेर बस्नु ?।

सर्प पनि मर्ने लठ्ठी पनि नभाँचीने जुक्ति निकालेर आज बहिर्गमन र भोली फेरि प्रत्यागमन हुने हिसावले सत्ता छाडेको बेलामा सर्प नमरेर उल्टै लठ्ठी मात्रै भाँच्चेपछि के के मात्रै उपाए लगाईएन । हिरोईनसंग नाचीयो, कत्तीको ढाड भाँचीयो। यज्ञ-यज्ञादि, हवन र भैंसी दोहन समेत गरीयो चरण चरणको आन्दोलन भयो तर खै, आफुले जितेको कुर्सीमा त अर्कै हरुवा टाँस्सीएको टाँस्सीयै छ ।

बिचमा निक्कै दिन फुर्सद भएपछि महान नेताहरु विश्व ईतिहास पढ्न व्यस्त भए । छिमेकी देश भारतमा भएको “भारत छोड” आन्दोलन जस्तै यता पनि सिधैं “कुर्सी छोड” आन्दोलन गर्नुको विकल्प पनि बचेन । कुरा घुमाई फिराई गरेर “नागरिक सर्बोच्चता” को नारा लगाएकै हो तर नागरिक हैन आफ्नै लठैतले समेत राम्रो साथ नदिएका कारण सो पनि प्रायोजकको अभावमा चल्दा चल्दै टेलिभीजनको पर्दाबाट हराएका टेली श्रीखंलाजस्तै गरेर बिचमै तुहियो ।

अध्याँरो देश, सूचना-प्रविधि र संविधान !

हामी भन्छौं प्रविधिको विकासले संसार साँघुरीएको छ । अझ ईन्टरनेट र विद्युतिय सञ्चार माध्यमले गर्दा सूचना र समाचार माथी सामान्य मानिसको पहुँच पनि एकदमै सुलभ र सरल भएको छ ।
नयाँ वर्षको आगमनसंगै हामी सूचना प्रविधिमा के कति अगाडि छौं र हाम्रा सरकारी वा अर्ध सरकारी निकायहरु आ-आफ्ना सेवा वा उदेश्यमा के कसरी लागेका छन भन्ने हेर्न केही वेबपेजहरुमा घुमें ।

सबैभन्दा पहिला देशलाई उज्यालो र उर्जामय बनाउने उत्तरदायीत्व पाएको नेपाल विद्युत प्राधिकरणको वेबपेजमा पुगें । हुन त देशको आधाभन्दा बढी भूभाग सधैं अध्याँरोमा रहने देशको ‘विजुली अफिस’ को हाल के हुनु, तैपनि आगामी योजना, मार्ग चित्र वा विकास निर्माणका कुरा भन्दा सबैभन्दा माथी लोड सेडीङको सूचना रहेछ, मानौं यो कार्यालयको सबैभन्दा मुख्य का
 र्य नै बत्ती निभाउनु हो । हेर्नुस एउटा स्क्रिनशट :

त्यसपछि लागें देश र देशबासीलाई सूचना र समाचार दिन लागेको अखबार गोरखापत्रको होमपेजमा

बिहाबारी ४० वर्षपारि

लगनगाँठो कसूँला र ढुक्कले गृहस्थी जीवनमा बसूँला भन्ने विचारमा हुनुहुन्छ भने बेलैमा होसियार ! लगनपछिको पोते जसरी काम लाग्दैन, लगनअघिको फाइँफुइँ हतारो पनि बेकार हो । लगनगाँठो कस्नै छ भने ढुक्क हुनुस्, उमेरको ४० औँ फन्कोलाई छुनुस् । भोगेर पचाइसकेकाहरू बिहे गर्नुअघिको जोस बिहे गरिसकेपछिको होसमा पुगेर खर्ल्यामखुलुम् ढल्ने भएकाले चरैवेती चरैवेती अर्थात् बिस्तारै हिँड भन्छन् । तर उमेरको जोसमा केको बिस्तारै हिँड्ने कुराले टेरपुच्छर लाउला ? बिहेको लड्डु खाएर पनि पछुताउने नखाएर पनि पछुताउने खालको छ भने खाएरै पछुताऊँ भन्ने लागेर बुर्कुशी मारिहाल्न मन हुँदो हो धेरैलाई ।

तर पख्नुस् न, मन लाग्दैमा यहाँ के हुन्छ र ? पश्चिमका जर्ज बुस ठूलाबालाई इन्धन-सम्पदाले भरिपूर्ण र छिरिक्क तागत देखाउने देशहरूलाई आफ्नै मुठीमा किचिमिची पार्न मन लागेको थियो, उनी सफल भए ? उता जङ्गलको राज्यमा हङ्गामा मच्चाउने 'टाइगर'जस्तै डुक्रिएर आफ्नो जातीय हक खोज्न सिकारमा उत्रिने तमिल टाइगरका भिल्लुपिलाइ प्रभाकरण तमिल राज्यमा मस्तले राज गर्न चाहन्थे, उनी सफल भए ? त्यसैले मन हुँदैमा बिहे हुँदैन, बिहे हुने बेला हुन्जेल उमेर रहँदैन । जे जस्तो भए पनि नहुनु मामाभन्दा कानो मामा सही भने झैँ बिहे नै नहुनुभन्दा अधबैँसे उमेरमै भए पनि बैँसको रौनक बटुल्नु वेश हो ।

बिहेको कुरा गर्दा विवशताको कुरालाई छुटाउन मिल्दैन । विवशतालाई बिहेबारी र घरपरिवारको साक्खै दाजु भने हुन्छ । जुनसुकै कुरा विवशताको सामु पर्दा आदरभाव, डरले गर्दा लुचुक्क हुन्छन् । युवायुवतीलाई रहरलाग्दो कुतकुतीले पिरोल्ने बिहेको चक्कर ४० वर्षो अर्धबुढ्यौलीमा ठक्कर खानपुग्नुमा यही विवशताको हात बढी छ । अनेकौँ  घिसापटानमा बाँधिएको-तानिएको अबका मान्छेले भरिभराउँदो उमेरमै बिहे गर्नु सपनामा पनि नचिताए हुने स्थिति छ ।

मेसिनरी जिन्दगीमा दशतिरको तानातानीले बिहेको कुरा त परै जाओस्, आफू जिएको कुरा नै सम्झिन मुश्किल हुन्छ । मकै-भटमास मात्र पाइने देशमा गिजा मात्र खसरखसर रगड्ने थोते बूढाबूढी भर्खर बसाइ सरेर पुगे जस्तो 'न त गरिखानु ल त मरिजानु'को हत्तेमा जिन्दगी रुमलिन्छ । त्यस्तो च्यापाच्यापमा बिहे त कुन चरीको नाम ?

पढाइ पूरा गर, अझै माथिको इज्जतदार डिग्री र पुच्छर हासिल गर, जागिरको लागि आवेदन देऊ, केही हुन्छ कि भनी पर्ख, यता खुसामद गर उता रिझाऊ, गाउँको खेत बेचेर सहरमा एक टुक्रो घडेरी किन, त्यो सस्तोमा किनेको टुक्रोको दाम बढेपछि त्यो बेचेर अर्को जगेडा घडेरीमा पैसा फालिराख्ने जुक्ति गर । एवम् रीत चल्दै गर्छ । व्यापार-व्यवसाय गरिरहेको हो भने अर्कोको व्यवसायमा केही समय बिताऊ, केही समय त 'अनुभव' हासिल गर्नमै लागिहाल्छ, अरु थप योग्यता हासिल गर्न थप समय लगाऊ, त्यो सिकेको कुराले आफ्नो छुट्टै व्यवसाय चलाउन सक्छु भनेपछि त्यहाँबाट टाप कस । टाप कसेर आफ्नो उद्यम सुरू गरेर मात्र भएन, पहिले आफू अरूकोमा काम गरे जस्तै आफ्नोमा अरू कर्मचारी र कामदार राखेपछि रेखदेख गर, हिसाबकिताब मिलाऊ । आदि क्रमले बुढ्यौलीको घनघोर बहार आउन कुन आइतबारको कुरो भयो र ?

देवताका बाद

तिथिमिति ठ्याक्कै याद भएन, २,३ वर्ष अघिको हिमाल खबरपत्रिकामा ख्याति प्राप्त व्यंग्यकार चट्याङमाष्टरले चट्याङगीता मार्फत चोटिला झटाराहरू हान्ने गर्नु हुन्थ्यो । मलाई असाध्यै मन परेको प्रस्तुत कविता पाठकहरूलाई एउटा छुट्टै स्वाद पस्कन सफल होला भनेर यहाँ प्रस्तुत गरेको छु । कविसंग कुनै अनुमति नलिई यहाँ टास्ने धृष्टता गरे पनि, यो चोरी भने हैन किनभने यसका सिर्जनाकार चट्याङमाष्टर नै हुनुहुन्छ भन्ने कुरा म चिच्चाएरै भन्न चाहन्छु । यो केवल पाठकीय स्वादका लागि यहाँ पुन: पोष्ट गरिएको मात्र हो । लौ पढौँ त हाम्रा देउताहरू कस्ता कस्ता विचार बोकेका '-वादी' हरू थिए:

- चट्याङ् मास्टर

बहुदलबादी थिए राम, बाँदरलाई मात्र साथी लिए
निर्दलबादी थियो रावण, दैंत्यले मात्र साथ दिए
जनवादी भए शंकर, ताण्डव नृत्य गरि गरि
साँढे, र्सप, पिचास,भुत,भोका, नाङ्गा वरीपरि

पानी मरुवा थिए पाण्डव लुके वनमा लडेपनि
पुँजीबादी धृतराष्ट,अन्धो पापी अनि धनी
आतंकबादी दुर्योधन हार्नैलाई लडी रह्यो
भएकोमा थपौं भन्दा ,भएको नै पनि गयो

सामन्तबादी सबै देउता , आफुमाथी अरु तल
साम्यबादी ति राक्षसलाई , देब दानब बराबर
अधिनायकबादी ति इन्द्र, अरुलाई दबाउने
सक्षम कोही अघि आए, जालमा पारी लडाउने

प्रातिकृयाबादी हो राहु , अरुमा खोट लगाउने
उग्रबादी भइ सुर्य सबैलाई तताउनेर्
माक्सबादी हेर चन्द्र रुप फेर्छन् हरेक दिन
पुणिर्मा भए पर्ण औशीमा नै खत्तम हुन

संसदबादी थिए नारद, जता फाइदा उत्तै मिले
सत्यबादी भइ कृष्ण गोपिनिबिच सधैं झुले
यथास्थितिबादी थिए ब्रम्हा, एउटै फुलमा सधैं बसी
एउटा श्रृष्टि गरे उहिले, हेर्छन्, बस्छन् त्यही अझै

तेतिसकोटी त देवतै थिए, अरु प्राणी कति कति
त्यत्रो बिभिन्नताबाद, अटाउने धर्म सँस्कृति
खुम्चिएर अब अहिले, दुइकोटी हुँदा पनि
अटाएनन् र उठेकाछन्, महाभारत गरौं भनी ।।

सत्यतामा हांसो

कुरो बनाएर कलाकारले हसाएको त प्राय देखी रहेका छौं। हामी पनि यदा कदा यसरी नै एक आपसमा हास्ने गर्छौं। तर कहिले कांही सांचो कुराले पनि हसाउंछ। अमेरीकामा सेरा पेलिन उपराष्ट्रपतीको चुनाबका लागी लढ्दा उनैले भनेका भाषणका अंश टिभीका कार्यक्रममा भनेर हसाइने गरिन्थ्यो।

केही पहिले तत्कालीन परराष्ट्र मन्त्री सुजाता कोइरालाको भारत भ्रमण नजानको कारण दर्शाइएको अन्तरबार्ता हेरेर हांसेको थिएं। अन्तरबार्तामा "कांहा त्यसो हुनु नी उसो पो हो" भन्दै केटाकेटी फकाउने पाराले कुरा गरिएको थियो। भारत भ्रमण बेला ज्वरोले बोल्नै नसेकेकी सुजाताको उक्त अन्तरबार्ता यांहा पढ्न सक्नुहुनेछ। भारत भ्रमणको लागी साडी वाडी किने पनि बिरामी भएका कारण जान नसकेकी सुजाता कोइराला हिजैबाट गणतन्त्र नेपालकी उप-प्रधान मन्त्री भएकी छन। कांग्रेसका लागी उनको योगदान त तिनै कांग्रेसजनले जानुन तर दौंतरी पाठकका लागी भने नागरिक पत्रिकाबाट लिइएको कार्टुन प्रस्तूत गरेको छु। यसमा केही थप्नु परे तल थप्दै जानुहोला।

खेर गएका नमस्कार

- जोतारे धाइबा

छिमेकी मुलुकसँग देशको व्यापार घाटा चुलिएर अरबौंको नोक्सानले राष्ट्रिय अर्थतन्त्र भ्वाङ पर्दै गएको सुनिन्छ बेलाबेला । व्यापारमा घाटाको कुरा उसो त नौलो होइन । नाफादायक चोक्टा खान हिँडेकी बूढी घाटाको झोलमा डुबेर मर्नु सामान्य कुरा हो । यसरी घाटा हुनु व्यापार खेर जानुबराबर हो । खेर गएका धेरैधेरै व्यापार जस्तै अचेल नमस्कार पनि खेर जान थालेको छ । हेर्ने हो भने यही नमस्कार मानव समाजको लागि ठूलो उपहार हो । शिष्टाचार र आदरभाव प्रकट गर्ने माध्यम नमस्कार खेर गएपछि नमस्कारकर्तालाई घाटा लाग्नु स्वाभाविक हो । यस्तै घाटाको कारोबार गर्ने नमस्कार ठाउँ न ठहर त्यसै खेर गएर जिन्दगीमा बेलाबेला ठगिनुपर्छ ।

नमस्कारको नशा लागेपछि नमस्कार नै गरुँगरुँ हुन्छ जहाँ पनि जसलाई पनि । यसैले मानवसमाजमा हार्दिकता र आदरभाव प्रकट गर्ने सरल माध्यम भए पनि नमस्कारको खेल जूवाभन्दा कम नशालु छैन ।

देशको नाम पनि फेर्ने कि ?

सारमा कुनै कुरामा सकारात्मक परिवर्तन आउन नसके पनि नया नेपालमा नारा, कुरा र तमाशा खेती मौलाएको छ । धेरै पात्र , वस्तु ,घटना र घटकका परिचयहरूले धमाधम परिचयको काँचुली छाडेर नयामा रूपान्तरण हुन तँछाड मछाड गरिरहेका छन् भलै यो परिवर्तनको उद्देश्य हात लाग्यो शून्य नै किन नहोस् । अहिले सम्म नेपाल नामबाट चिनिने हाम्रो मुलुकलाई अब जात जातका गरा र चिरामा भाग लगाउने अनि जातीय नामको न्वारान पहिराउने अभ्यासका क्रममा , आँफूलाई आमूल परिवर्तनको एकल प्राधिकार प्राप्त अभिकर्ता ठान्ने एउटा मुख्य राजनैतिक पार्टीले अद्यावधि कायम रहेको नेपालको राष्ट्रीय झण्डा परिवर्तन गर्नु पर्ने प्रस्ताव जारी गरेको रहेछ । यसका पक्ष विपक्षमा सर्वसाधारणदेखि विज्ञहरू सम्मका रायहरू अब आउने नै छन् आफ्ना आफ्ना पार्टी वफादारिताका पेटाराहरू बोकेर , तर मेरो विचारमा राष्ट्रिय झण्डा मात्र किन मुलुकको नाम , राष्ट्र भाषा र अन्य कुरा पनि फेर्नु पर्ने जिरिह र जिकिरहरू लिएर अगाडि बढ्नु पर्ने उचित मौका यही हो । कसैलाई मन भए ढिलो नगरी अगाडि निस्कँदा मुराद पूरा हुने मौका आएकाले , मौकामा चौका हानी नौका तर्न नचुक्नू होला !

झण्डा परिवर्तनका सुझावकर्ताहरू को आरोप छ हाल विद्यमान नेपालको झण्डा हिन्दू राजतन्त्रको हिमायती छ र परिवर्तित नेपालको जातीय संघीयतालाई प्रतिनिधित्व गर्न जति पनि जातहरू छन् तिनका नामका एकएकवटा तारा राखेर नया झण्डा बनाउनुपर्छ । हुनसक्छ , यो पार्टीले प्रस्ताव गरेको झण्डा झण्डै चीनिया मोडेलको तारावाला हुनेछ, रातो पृष्ठभूमिमा । यो कुराको लख काट्न सकिन्छ किनभने यो राजनैतिक दलले राखेका अधीकांश परिवर्तित नेपालका लागि लागू हुने शब्दावलीहरू उतैबाट सापटी लिएका देखिन्छन् जस्तो कि माओवाद, पिएलए, जनप्रतिनिधिसभा , अध्यक्षमण्डलीय प्रणाली, व्यवस्थापिका नियन्त्रित न्यायलय आदि । हरेक कुराको अनुकरण उतैको हुने भएपछि , झण्डामा तारा हुनुपर्ने यो लगावलाई बुझ्दा केही ताराहरूको संख्या थपेर चीनिया झण्डालाई नै आत्मसात गर्ने सुझाव पो हो कि जस्तो देखिन्छ ।

झण्डाले हिन्दू धर्म र राजतन्त्रको गन्ध बोकेको हो र फेर्न पर्ने हो भने नेपाली भाषाको बचाउ गर्न सकिने कुरा पनि भएन । नेपाली भाषा यसै पनि खस र बाहुनहरूको मातृभाषा भनिने गरेको छ र यसको माऊ भाषा हिन्दूहरूले देवभाषा भन्ने संस्कृत भएको हुनाले नेपालीमा ८०% शव्दहरू संस्कृतबाट नै छन् भन्ने मानिएको छ । यसैपनि जनजाती र तराईयाहरूको नेपाली भाषालाई नेपाल नामको मुलुकले दिएको विशेष स्थान र राष्ट्रभाषाको स्थानप्रति पर्याप्त गुनासो छ ।नया नेपालले सबैलाई न्याय गर्नु पर्ने भएकाले , नेपाली भाषालाई पनि राष्ट्रभाषाको ठाउँबाट हटाएर ' हिन्दी' वा अंग्रेजीलाई 'न्यूट्रल अम्पायर'को दर्जामा स्थापित गराउन पनि धेरैलाई म लागेको हुन सक्छ । नेपाली राष्ट्रभाषा नमानेर हिन्दीलाई च्याप्ने र उपराषट्रपतिले नेपालीमा शपथ खानै हुन्न भन्ने जनजाती महासंघको अडानले यो कुरा देखाएको पनि हो । अत: ओरालो लागेको मृगलाई लखेट्नुपर्छ वा फलाम तातेका बेलामा यसलाई पिट्नु पर्छ भने झैँ , कमजोड नेपाललाई निचोरेर बढि फाइदा लिन यस्तो मौका इतिहासमा दोहोरिने पनि छैन । तसर्थ नया नेपालका ठेकेदारहरूले नेपाली झण्डा फेर्ने प्रस्ताव गरेझैँ केही समयपछि नेपाली भाषालाई राष्ट्रभाषाबाट हटाउन आन्दोलन छेड्ने सम्भावना ज्यूँका त्यूँ रहाक हुनाले राष्ट्रभाषा पनि फेर्ने प्रस्ताव ल्याउन ढिलो नगर्दा हुन्छ । यसको बीऊ परमानन्द प्रकरणमा रोपिइसकिएको छ, यसलाई मलजल गरौँ !

झण्डा र भाषा फेरेपछि 'ने' नामका हिन्दू ऋषीले 'पालन' गरेर नेपाल भएको किंवदन्ती पढेकाहरूलाई यो आसयको नाममा आपत्ति लाग्नु पनि अनौठो हुने कुरा भएन । त्यसैले यो पुरानो नाम 'नेपाल' मा किन रोकिने भनेर क्रान्तिकारी पेटमा आगो दन्किन पनि सक्छ । त्यसैले प्याकेजमा नै सबै कुरा फेरे हुन्छ । राष्ट्रभाषा , राष्ट्रिय झण्डा र मुलुकको नाम नै फेरे पछि त हामी पुराना कुराबाट मुक्त भैहाल्यौँ नि ! आमूल परिवर्तनको यस्तो विधि हुँदा हुँदै किन अरू प्रयत्नमा रुमल्लिइरहने ? देशको नाम पनि 'माओस्तान' वा 'जनताको जनजातीय जनसंघ' वा यस्तै केही राखेर चमत्कार गर्न अब ढिलो गर्नु हुन्न !

अथ: द्रूतरथ ऊर्ध्व उदरासन

क्रान्तिकारी तरिकाले गाडी यसरी चढ्न सकिन्छ ! परम्परामा क्रमभंगताको अनुपम नमूना !

नयाँ नेपालको नारा धेरै सुने पनि यथार्थमा नयाँ नेपालमा के कुरा नयाँ हुनेछ त भन्ने बारेमा यथेष्ट जानकारी प्राप्त नभैरहेको बेला, नयाँ नेपालको एउटा दृश्यकथा देखापरेको छ हिजो बिराटनगरमा । पूर्वाञ्चल विश्वविद्यालयको दीक्षान्त समारोहमा मुख्य अतिथि बन्न पाल्नुभएका प्रधानमन्त्री माधव नेपालको विराटनगर आगमनलाई, माओवादी कार्यकर्ताहरूले देशव्यापी रूपमा गर्ने गरेको पाषाणवृष्टिपूर्ण स्वागत गरिसकेपछि, आफ्नो बाहुबली सामर्थ्यको प्रमाण समेत देखाउन यो गाडीहरूको उर्ध्व उदरासनमय अनौठो नजारा देखाएका रहेछन् ।

हैन हौ, शपथ किन खान पर्छ ?

कुरा ढिलो बुझ्ने र तीन पल्ट हाँस्ने उपबुज्रुगको कोटीमा मेरो नाम दरे हुन्छ । डेढ दुई महिनादेखि नेपाली समाचार हेरेको छु, जता पनि परमानन्द र हिन्दी शपथको मात्र चर्चा छ । त्यो पनि एक वर्ष अघि खा’को शपथको कुरा अहिले किन गर्दैछन् , मरिजाऊँ बुझ्याभए । अब ऊ बेला शपथ हो कि के जाती हो खाने बेलामा , मन्त्री -उन्त्रीलाई टि भि’आँ देखेकै हो ।

कसैले धोती कुर्ता, कसैले आईमाई भएर नि जिनका पाइण्टाँ , कसैले खरानी रंगका पाइन्ट कमेजमा रातो टाइ र टोपी लगार, कोहीले पाण्डा , डिंगो अनि गोल्डस्टार जुता लाएर शपथ खा’थे । भाषा पनि अनेक थरिका थे , यिनले शपथ खाए कि कुपथ खाए खासै कसैले मतलब राखेको देखिएन । अब मन्त्री बन्ने , फिर्ता हुने र नया आउने कुरा हुन कुनै आइतबार कुर्न नपर्ने मुलुकाँ , के कपडा लाएर के भाषामा के जाति कुरा कतिले खाए भन्ने कुराको हिसाब किताब औँला भाँचेर राख्न पर्ने दरकार पो हाम्लाई किन परेको छ र ? त्यसैले राखिएन ।

पहिला पहिलाको जमानामा मन्त्री, रापंस , सांसद बन्ने हरूले दौरा शुरवाल लाएर अगडि उभिएको एक जनाले पढेको कुरा अरू पनि त्यस्तै पहिरन लगा’काले समूहमै दोहोराउँथे र पढ्थे । किन होला यति ठूला जस्ता देखिने मान्छेलाई पनि केटाकेटीलाई पढाए झैँ , दोहोराउन लगाएको भनेर सोचिन्थ्यो । त्यहाँ कहिले काहीँ राजा पनि हुन्थे । पछि कुरा बुझियो यही कामलाई शपथ खाने बनेर भनिँदो रहेछ । हामी चानचुने मान्छेले ‘विद्यानास, गाईखाने, म मरि जाउँ, जनैको धर्म , म प्वाक्क हुन परोस्, भने जस्तै ठूला मान्छेले राम्रो तरिकाले किरिया खाएको कुरालाई नै राजनीतिमा शपथ खाने भनेर भनिँदो रहेछ । यति त बुझेकै हो अल्लि पछि बुद्दि छिप्पिन थालेसि । चानचुने मान्छेले कसम वा किरिया खा’को छ भने उसले झूटो भनेको, गरेको वा भन्ने गर्ने छैन कि भनेर भरोसा गर्न सकिने अलिकति ठाउँ रहन्छ । तर पनि , पच्पच्ति किरिया खाएर , मान्छेको विश्वासलाई पनि गाजर मूला खाएझैँ कर्‍याम कुरूम पार्ने नभएका पनि हैनन् ।

तर यी पहिला न्यायधीश पनि भएर नेपाली भाषाँ अदालतका निर्णयका ठेलीका ठली लेख्ने तिरहूते बाहुन परमानन्द झालाई देशको उपराष्ट्रपति भएसि के रोग लागेछ बिचरा नेपाली खर्लप्पै भुलेछन् । नेपाली भुलेपछि नेपालीसंग लिपी उपी मिल्ने दाइ भाषा हिन्दीमा शपथ खाएछन् । यो कुरा अदालतले एक वर्ष पुग्दा, नपुग्दा थाहा पाएर भन्दिएछ ‘ हैन, नेपालको उप हुने हो भने , नेपालीमा नै शपथ खान पर्छ ‘ । यही कुरोमा हलो अड्केर मुलुक ठप्पै भैसक्दा पनि मेरो मगजमा कुरा घुसेन । मलाई भने यो शपथ खाने नियम हटाइदिएर टण्टै खलाँस पार्दा हुन्न र भन्ने लागेको छ ।

शपथ जुन भाषाँ खाए नि , शपथले बाँधेर राख्ने कुरो पनि हैन । शपथ खा’काले इमान्दार र नैतिकवान भएर कुरा वा काम गर्छन् भन्ने पनि कहिँ देखिएको वा लेखिएको छैन । गतिला शपथ खाएकाले नै देश लुटेर, ध्वंश पारेर यो हालत बना’र हाम्रो कन्तबिजोग भएकै छ । शपथ खाएर , शपथलाई अगस्ति मुनिले झैँ पचाएर, देश नै खान मिलेकै छ भने शपथ को इज्जत बचाउन पनि अब शपथ खान नपर्ने बनाउने बेला भएन र ?

मलाई शपथ खाँदामा यो राम्रो कुरो हुन्छ है भनेर कसैले बता’को पनि छैन । शपथ काण्डले देशलाई नै कुपथमा पारेको हो कि जस्तो मेरो मोटो बुद्दिले ठानिरा’छ । त्यसैले मेरो कुरो कसैले सुन्छ र मान्छ भने मेरो फिराद यही छ कि ‘ मिल्छ भने यो शपथ कुपथ केही खान नपर्ने बनाऊँ , हुँदैन र खाने नै हो भनेर जिद्दी गर्ने हो भने जसलाई जे मन पर्छ त्यै त्यै तरिकाले, रूचि अनुसार खान मिल्ने पारौँ’ । नया नेपालमा खाने कुरा र पकवानमा पनि कसैलाई ‘यही खान पर्छ र खा’ भन्न पाइन्छ र ? त्यसैले शपथ खान र ख्वाउन कर नलगाऊँ , खानै पर्नेले रूचि अनुसार अझ मिल्छ भने घर घराँ गएर खाऊँ । यसो गर्दा गणतान्त्रिक लोकतन्न्त्रको कायाकल्प हुन्छ ! हैन र ?

आज ब्लग-गान भेला ( टेक्स्ट सहित)

आज ठ्याक्कै भूतले खाजा खाने समयमा चारैतिर छरिएका ब्लगरहरुलाइ एउटै चौतारीमा समेट्दै एकदिने बिशाल
आम ब्लगर भेला गराइदै छ। यस्को प्रत्यक्ष प्रसारण गर्ने जिम्मा म गोपालीयनले पाएर अरुहरु ले बोक्रा चपाउँदा म भित्रदेखी नै तिनीहरुलाइ कुच्चीगं भनिरहेको छु। तपाइँहरु भ्रममा पर्नुभयो होला, केही समय पहिले नामै नसुनेको औतारी नाम गरेको ब्लगले ब्लगर भेलाको नाममा आफ्ना ठूलाबा सानाबाका छोरा-छोरी,अंकल-आंटी बिचमा कुराकानी गराएर पहिलो ब्लगर भेला नाम दिएको रहेछ। सर्बप्रथम त, त्यो पहिलो भेला हुँदै होइन किनकि ब्लगर नै हामी,हामी नै ब्लगर हौ र हामीहरु त्यहाँ थिदै थिएनौं । दोस्रो कुरा ब्लगको गाना नै नगाई गरिएको त्यो भेला ब्लग-गान भेला हुनै सक्दैन। सबैलाइ सक्दो झुक्काउन ब्लगर फ्युजनलाइ राष्ट्रियगान गाउन लगाएर ब्लग-गान भनेर झुक्काउन खोजेको कुरा सबै समक्ष छर्लंग छ। उक्त भेलामा भारत,चीन या अमेरिकाको हात रहेकोले तपाईँहरू त्यस भ्रममा नपर्नु हुन आग्रह गर्दछौं। बरु आजै हुने ब्लग-गान भेलामा पुराना भेलालाई खारेज गर्दै त्यो भेलाको साथै ती ठूलाबा सानाबाका छोरा छोरी,अंकल,आंटी आदी सबैको भण्डाफोर तिर लागौं।

म तपाईँहरुलाइ यो प्रष्ट पार्न चाहन्छु कि गाना नै नगाएको भेला ब्लग-गान भेला हुनै सक्दैन। त्यो एक हप्ता अघि होस वा एक हप्ता पछि। तसर्थ, आजको भेलामा आलूतामा का साथै ब्लगको गानाको पनि व्यवस्था छ। आज नया,पुराना,बिशेष,अर्धबिशेष सबै खाले ब्लगरहरु भेला भएका छन् । पाहूनामा भने अरूका लेख चोर्ने,सिधै कपिपेष्ट गर्ने,एउटै लेख गिद्दको आची जस्तै चारैतिर छर्नेहरू पर्नुभएको छ। ल, अब आजको भेलाको उद्घघाटन झक्कु दादाले कालो झण्डा देखाएर गर्दै हुनुहुन्छ। कालो झण्डा अस्तीको गैर ब्लगर भेलाको बिरोध स्वरुप छानिएको हो भने हरुवा प्रधान मन्त्री माकुने धोबीहरुको कपडा धुने कार्यक्रमको उद्घघाटनमा गएकाले यो बिशाल भेलामा उनी भन्दा पनि शक्तीशाली झक्कु दादा ल्याइएको हो।

खबर धेरैलाइ गरिए पनि कसैका भात खाने ट्याम परेकाले,कसैको भात पाक्दै गरेकाले,कसैको भर्खर भात बसालेकोले र कोही आउन मन नलागेकोले सहभागिता अलि कम भएको जानकारी गराउन चाहान्छु। अहिले सम्म भेलामा फलानु मानुभावहरु आइसक्नुभएको छु:

- झक्कु दादा
- गोपालियन
- फ्युजन
- दुकलव्य
- शाइबाजी
- रमेश
- बन्दमञ्च
- तिम्रो ब्लग
- काका
- हुरीबतास
- जेपी
- गेष्ट ४२०
- पेष्ट ८२०

अन्य ब्लगरहरु पांग्राजाम,टोल बन्द,बिजुलबन्दमा फंसेकाले उहांहरुलाइ कुर्दा ब्लगको गाना बासी हुनेभएको ले भेलाको क्रम भंग नगराइ एजेण्डा तिर लागौं। आजको एजेण्डामा अघिल्लो साताको गयर भेला खारेज गरिनुपर्ने,ब्लगरलाइ जस्ले भेटेपनि नमस्ते या सलाम टक्राउनुपर्ने,सित्तैमा अरुको ब्लगबाट कपि पेस्ट गर्न पाउनुपर्ने,एउटै कबिता १०० ठाउंमा पोष्ट गर्न पाउनुपर्ने आदी। ल अब परिचय तथा छलफल तिर लागौं:
गोपालियन:नमस्कार तथा स्वागत छ है सबै ब्लगर मित्रहरुलाई।
जेपी: खोइ त गाना? कुर्दा कुर्दै । यो त समाचारमा बिज्ञापन बजाए जस्तै भो नि।
गोपालियन: गाना आउदै छ। पहिला परिचय तिर लागौं। त्यस पनि ब्लगको गाना गाउंला।
गोपालियन: मेरो नाम गोपालियन हो। केही समय देखी ब्लगमा खोक्दै आएको छु। आजको भेलाको जिम्मा..
हुरीबतास: हैन मेरो परिचय दिने पालो आएन,खाली त्यो गोपालियन आफूमात्र बोल्या बोल्यै। बोल्ने मान्छे फेर्नुपर्यो।
गेष्ट ४२०: गेष्टहरुको परिचय कतिबेला आउंछ त? सुरुमै मेरो आपत्ती है। त्यो ब्लगरलाइ देख्ने बित्तीकै नमस्कार टक्राउन हामी सक्दैनौं। एक दुइ लात हो भने ठिकै छ।
बन्दमञ्च: ल यि सबैकुरा बन्द गरेर गाना गाउन तिर लागौं। गाना नगाएर पनि कतै ब्लग-गान सुरु हुन्छ?
गोपालियन: पखौं न मित्रहरु। परिचय कार्यक्रम सकिएकै छैन,पहिला त्यो त सकौं, अनि गाना गाउंला। मेरै परिचय
है, म गोपालियन, २ बर्ष देखी ब्गगिगं गर्दै आएको छु,आजको भेलाको जिम्मा...
हुरीबतास: मैले अघि नै भन्या होइन। यो गोपालियन खाली आफुं मात्र परिचय दिन्छ अरुलाइ परिचय गर्न नै दिंदैन।
काका: हैन सबैलाइ के भाको? सबभन्दा उमेर खाएको म यांहा छु कसैले वास्तै गर्दैन। यो भेलाको सभापती मलाइ दिनुपर्छ है।
काका: हैन किन सबै चुपचाप? यांहा षडयन्त्रहोला जस्तो छ। ल आजको भेलाको सभापतित्तव म आंफैलाइ घोषणा गरें।
रमेश: क्या झन अघि देखी चुप्प लागेर बसे सबैले भाउदेलान भनेर भनेको सभापती त अर्कैले उडाए। अरु केही बांकी छैन? छ भने मलाइ दिउं साथीहरु नत्र भने म भेलाबाट बाहिर लागें।
रमेश is away
तिम्रो ब्लग:पद सदको कुरा म जान्दिन बरु ब्लग-गानको एउटा अफिस स्थापना गर्न कोठा खोज्न तिर लागौं। तपाइहरु गफ गर्दै गर्नुहोस म चाही ब्लग-गानको अफिसको लागी कोठा खोजेर आउंछु।
तिम्रो ब्लग is away

भेलाको टेक्स्ट सहित लाइभ अपडेट छिटै आउंदै छ.....