August 29, 2009

ल जा, …अर्कोपाली चुनावमा तँलाई भोट नै दिन्न् !

साहस छ भने तिमी यो दुनियाँ हल्लाएर हेर ,
हैन भने एक बोतल रित्याएर, दुनीयाँ हल्लीएको हेर ।

केही दिन देखी देशमा घटिरहेका घटनाहरु र झन् झन जीर्ण हुँदै गएको कानून व्यबस्था देखेर अचानक मनमा यो दुई लाईन जन्म्यो ।

कुरा सुरु गर्नलाई भन्दा पनि कहाँबाट र कतीवटा समस्याबाट सुरु गर्ने भन्ने बिषय अब प्रमुख भएको छ । दिनदिनै हुने गरेका झडप‍-बन्द, तोडफोड अनि नयाँ, नयाँ आन्दोलन र ‘जागरण’को समाचार बिद्युतिय माध्यमबाट आउनेक्रम पछिल्लो समयमा झनै बढेको महशुस हुन थालेको छ मलाई ।

देशको संबिधान वा कानूनले जतीसुकै सार्वभौम सम्पन वा अधिकार सम्पन भने पनि, एकचोटी कुनै झण्डा, चुनाव चिन्ह वा कुनै आश्वासन देखाउने नेतालाई भोट हालेपछी ४ बर्ष (कहिलेकाही त्यो भन्दा बढी पनि) को लागि कर्तव्यमुक्त हुने र केही गर्न नै चाहे वा खोजे पनि सामान्य हालतमा गर्न नसक्ने व्यक्ति नै अहिलेको अबस्थामा नेपाली नागरिकक हो ।

एकजना नागरिक, जो आफ्नै देशमा आफ्नै खर्चमा एक ठाउँबाट अर्को ठाउँमा जान चाहेको बेलमा जान सक्दैन, आफूले चाहेको पेशा वा व्यापार गरेर खान पाउँदैन र चौतर्फि हींसा र शोषणबाट पिडीत भएर “भोली त केही होला नि वा यस्तो अबस्था कत्ति दिन चल्ला र? ” भनेर बस्न बाध्य छ त्यो कसरी अधिकार सम्पन्न हुनसक्छ? । पटक-पटक सरकार र व्यबस्था नै परिवर्तन हुँदा पनि आफ्नो पौरख र पेशा गरी खान नपाउने जनता कसरी सर्बभौम सम्पन्न हुन सक्छन ?।

प्रश्नै मात्र गर्न थाले यहाँ यस्ता प्रश्नको अनगिन्ती सूची बन्नेछन, तर जबाफ छैन। साँच्चै चार पर्षमा एक पटक भोट हालेर अनि बिश्राम पाएका जनताले चारबर्षको बीचमा आफ्नो अधिकरा खोज्न कहाँ जाने त ? ।

उ बोल्न सक्छ, लेख्‍न सक्छ, २-४ जनालाई आफ्नो समस्या र सरोकारको बिषयमा जानकारी दिन, अनुनय बिनय गर्न सक्छ । तर हाम्रो देशमा साधारण नागरिकको पहुँच त्यो भन्दा बढी कहिल्यै थिएन र छैन पनि । आफ्नो ईच्छा, आकांक्षा पुरा नभएकोमा मात्रै हैन आफ्नो सामान्य नागरिक अधिकार र पेशा गरी खान पाउने अख्तियारी समेत खोसीएपछि सायद एकजना साधारण नागरिकले गर्न सक्ने भनेको के हो त?। कि त पहिला नै अराजक भैसकेको देशलाई अझ अराजक बनाउन तोड-फोड र बन्द- विरोधमा सामेल हुनु, कि त ‘भोलि त केही होला नि…’ भनेर पून अनन्त पर्खाईमा बस्नु ।

म सानै हुँदा मेरो घर नजिक एउटा अलिक सुस्त मस्तिष्कको व्यक्ति बस्थ्यो, एक पटक कुनै कामकोलागि वडा कार्यालयमा गएको बेला उसको काम हुन नसकेपछि उसले वडा अध्यक्षलाई भनेको थीयो “....ल जा, अर्कोपाली चुनावमा तँलाई भोट नै दिन्न् !”

मैले देखेको पनि सामान्य हालतमा हामी सबैको अधिकार र सार्वभौम त्यत्तीमै सिमीत छ ।

नेतृत्व तह वा उपल्लो तप्काबाटै शुद्धिकरण वा सुधार नथालीने हो भने हामीकहाँ झन् झन् नयाँ नयाँ आन्दोलन र नयाँ नयाँ समस्या मात्रै थपिने छन । अनि हाम्रो हालत पनि दुनियाँ हल्लाउने हैन २-४ पेग तन्काएर दुनियाँ हल्लेको हेर्ने बाहेक केहि हुने छैन । अन्तमा हामी पनि सायद आफ्नो परम उच्च नागरिक अधिकारको प्रयोग यसरी नै गर्ने छौं “....ल जा, अर्कोपाली चुनावमा तँलाई भोट नै दिन्न् !” ।

के हामी सार्वभौम हुनुको अर्थ यत्ति नै हो त ?



दिब्य ज्योती

वक्तृता बनि दिब्य ज्योती सबैमा छरे
मातृत्व अनुनय टेवा ब्यग्रताले धरे

सहिष्नुता प्राचुर्य थियो विद्यमानमा
जिवनको दृढ संङ्कल्प बनेछ खहरे

अविचाल को उत्साह कसैमा नहुदा
चैतन्य रहित सबै बुद्दि भ्रष्टमा झरे

आत्मघाती अभिप्राय जिबनको प्रत्ययमा
उत्ताउलो स्वैच्छाचारी रिपु सँग डरे

तृप्त गर्ने आशा नै लछ्य हिन हुदा
आफ्नो जिवनको अन्त्येष्टि आफैले गरे

अन्जान बिबश
एक्लो लापत्ता
दाङ् तुल्सिपुर


संसारका सबैभन्दा विद्वान ट्याक्सी चालक र रमाईला ब्लगर !

केही दिन अगाडि सिंगापुरको मुख्य दैनिक खबर पत्रिका द स्ट्रेट टाइम्समा , डाक्टर चाइ मिङ जी का बारेमा यस्तो खबर प्रकाशित भयो ।

COULD this be Singapore's most well qualified taxi driver?

डाक्टर चाइले यहाँको एसएमारटी ( सिंगापुर मास र‍्‍यापिड ट्रान्जिट) भन्ने कम्पनिको एउटा ट्याक्सी ६ महिने कण्ट्रायक्टमा चलाउँदै छन् । उनी बिगत सोह्र वर्ष जति सिंगापुरको Institute of Molecular and Cell Biology(IMCB) भन्ने संस्थामा Science, Technology and Research (A*Star) अनुसन्धाता विज्ञको रूपमा काम गर्थे । तर, उनको पछिल्लो करार सेवा अवधि पछि उनलाई आफ्नो पेशामा पुनर्नियुक्ति दिइएन र उनले जागिरबाट हात धुनु पर्‍यो । फलत; अहिले उनले यो काम गरिरहेछन् जसका कारण यो सनसनीपूर्ण समाचार बन्न पुगेको छ ।

चीनमा जन्मेर पछि सिंगापुरको नागरिक बनेका डाक्टर चाइले अमेरिकाको अति प्रतिष्टित Stanford University बाट १९९० मा molecular biology मा PhD गरेपछि अमेरिका कै University of Washington बाट Professor Lee Hartwell ( जसले फिजियलोजीको २००१ सालमा प्रदान गरिएको नोबेल पुरस्कार समेत जितेका थिए ) को टिममा रहेर उनकै मातहतमा postdoctoral fellowship गरेका थिए ।

ट्याक्सी चलाएर बचेको समयमा डाक्टर चाइले ब्लगिङ पनि गर्ने गरेका छन् । उनको ब्लग हो :


उनको ब्लगको शैलि अति सरल र मीठो छ । पढेर हेरौँ त ।

यत्रो वैज्ञानिक यसरी ट्याक्सी चालक बनेको समाचार पढिरहँदा तपाईँलाई कस्तो लाग्यो ?