संवाद

प्रश्न: ६०१ जना जम्बो प्रतिनिधि किन निवर्चित गरेर तलब खुवाएर राखेको?
उत्तर : सबै नेपालीको प्रतिनिधित्व हुनलाइ ।
प्रश्न : के का लागि ?
उत्तर : प्रथमत, सबै नेपाली समेट्ने संविधान बनाउन ।
प्रश्न : आहिले ति ६०१ वाला हरु के गर्दै छन त?
उत्तर: कसले कसरी सरकार बनाउने भनेर झगडा गर्दै छन ।
प्रश्न : अनि संविधान कहिले बनाउंछन त ?
उत्तर: पहिला सरकार बनाउन सहमती खोज्ने अनी बल्ल पछी सहमत भएर संविधान बनाउने ।
प्रश्न : अनि संविधान बनांउदा बनाउंदै एउटाले खुट्टा तानेर सरकार ढाल्यो भने नि ?
उत्तर: फेरी अर्को सरकार बनाउने सहमती जुटाउन तर्फ लाग्ने ।
प्रश्न : बनाउंदै गरेको संविधान को के हुन्छ त ?
उत्तर : सरकारमा आएकाले जे भन्छ्न फेरी तेही गर्ने, नमिलेका कुरा झिकेर फाल्ने वा फेरी सुरु देखी फेरी बनाउन थाल्ने ।
प्रश्न : यसो गर्दा समय को नाश भएन र ?
उत्तर: हामीलाई के बितेको छ र, जनताले कर तिरी रहन्छन हाम्रो तलब पाकी हाल्छ ।
प्रश्न : जनताले तिमीहरु संविधान मात्र बनाउ, सरकार चलाऊन नागरिक समाजले प्रतिनिधि छान्दछन भने भनी नि ?
उत्तर: देश चलाऊन सक्ने हामी नेताहरु बाहेक को नै छन र नेपालमा ?
प्रश्न :के नागरिक समाजका दमननाथ ढुंगाना, लक्ष्मन अर्याल, कृष्ण पहाडी, डा. मथुरा श्रेष्ठ, डा. देवेन्द्र राज पाण्डे जस्ता सक्षम छैनन र ?
उत्तर: छन, बिल्कुल छन । तर तिनीहरु पनि सरकार बनाउने भए पछी कसले ठुलो पद पाउने भनेर हामी जस्तै लुछाचुंडी गर्न थाली हाल्छन नि ।
प्रश्न : तिनिहरु मिलेर आएर "तिमिहरु संविधान बनाउन मात्र ध्यान देउ, हामी सरकार चलाइदिन्छौं अनि आम चुनाव गरेर जित्नेलाई सत्ता सुम्पिदिन्छौं" भने भनी नि ?
उत्तर: अं त्यसो पनि हुन्छ र? जनताले हामीलाई पो पत्त्याएर पठाएको तिनीहरुलाई हो त?
प्रश्न : जनता सबै उर्लेर आइ नागरिक समाजलाई देश चलाऊ, तिमीहरु छिटो छरितो रुपामा संविधान बनाउ भन्ने आदेश दिए भने नि ?
उत्तर : त्यो कुरामा ढुक्क हुनुस, जनाताले हामी भन्दा पनि अरु विकल्प छन भनेर बुझ्न सक्ने भए रुष्ट भई भई पनि २० बर्ष देखी हामीलाई नै किन जिताउंछन र । ल अब मलाई ढिलो हुन थाल्यो, एउटा कार्यकरता को छोराको बिहे भोजमा जानु छ । त्यस पछी भोली को सर्वदलिय मिटिङमा कसरी असहमती बढाउने भनेर सहमती निकाल्न आ-आफ्नो पार्टिको मिटिङ छ, त्यसै मा जानु छ । जय होस नेपाली जनाता को ।

रामराज्यको बधाई!!

“अब भने नेपालमा रामराज्य आउने भयो !”, एकजना साथिले फोन गरेर यो ठरकिलाई खबर गर्‍यो । २, ४ दिन यता काममा निक्कै व्यस्त थिएँ र नेपालको खबर पनि हेर्न, पढन केहि भ्याएको थिईन । मैले सोचें, सायद नेपालमा अब पेट्रोल पैसा तिरेपछि किन्न पाईने भएछ क्यार (गजब छ हाम्रो देश पनि पैसा तिनेर सामान किन्न पाए पनि त्यसलाई जनताले ठुलो सुबिधाको रुपमा लिनु पर्छ) ।

कम्प्युटर खोलेर यसो अनलाईन खबर हेर्न थाले:- बि बि सि को मुखपृष्ठ मै पेट्रोल अभाव चर्केपछि शिक्षा पनि प्रभावित भन्ने समाचार देखें पछि म जिल्लीएँ, अँह ! होईन रहेछ । १०० रुपैयाको पेट्रोल कालो बजारमा हाल १५० मा बिक्रि हुदैंछ रे भन्ने समाचार पनि पढेपछि मेरो अडकल गलत निक्ल्यो । अनि कसरि आउन लाग्यो त राम राज्य नेपालाँ ? म सोच्न थालें । शायद अब देखि वाई सि एल ले मान्छे नकुट्ने र पैसा नधुत्ने निर्णय गरेछन कि कसो ? । यस्तै हो भने त नेपालमा राम राज्य नआए पनि केहि शान्ति त अवश्‍यनै आँउछ … म हतार हतार नेपालको खवर छापिने अन्तर्जालाका अन्य पृष्ठ चाहर्न थालें ।

कान्तिपुरको अनलाईन संस्करणमा वाईसीएलद्वारा युवतीलाई कुटपिट, अनि अर्को पत्रिकामा ठेक्कापट्टामा भाग लिन आउनेलाई वाइसिएलले कुटे, जस्ता नेपालको कानून नलाग्ने वाई सि एलका नया नया बहादुरिपूर्ण कारनामा पढेपछि त्यो अडकल पनि मिलेन । “हैन अब कसरी आउने भो त देशाँ राम राज्य ?”। एक हप्ता व्यस्त हुँदा देशको काया पलट भएको पनि थाहा पाईएन हो ! म फेरि अन्य सम्भाबनाहरुको बारेमा घोत्लिन थालें । नेपालका दलहरु बिच एकता भएछ की क्या हो ? देशको समस्याको निराकरणको लागि सबैले पार्टिगत बिचार भन्दा माथि उठने निर्णय गरेछन होला! । आहा त्यसो भए त ज्यादै राम्रो हुने भो ! मेरो औलाहरु कम्प्युटर किबोर्डमा द्रुतगतिमा चल्न थाले र मेरो मोनिटरमा नया नाया पृष्टहरु खुल्न थाले।

तर यो के हो? हिमाल खबरमा एमाले अब माओवादीबिरुद्ध भन्ने समाचार छ भने कतै दलहरुबिच सहमतिको सम्भाबना अन्त भन्ने शिर्षक भंगेराको टाउको जत्रो अक्षरमा लेखीएका छन। समाचार पत्रमा सातदलीय सहकार्य भंग भएको खबर पहिलो हरफमा छ भने अन्त कतै दलहरुबिच चरम मतभेद भन्ने मुख्य समाचार बनेको छ ।

हैन कतै यि शब्दहरु पढन त गल्ती गरिंन मैले पून: नेपालको खबर गुगल सर्च गरेर हेरें तर रामराज्यको समाचार कते भेटीएन । त्यसै पनि देशमा गणतन्त्र र सार्बभौमता समेत केबल शब्द-जाल मात्रै रहेको अबस्था छ र नेपालीहरुको नीयति शाब्दिक गणतन्त्र, शाब्दिक स्वतन्त्रता र शाब्दिक सार्बभौमिकतामा परिभाषित हुँदै गईरहेको छ । सोच्दा सोच्दै मेरो नजर यौटा पत्रिकाको अनलाईन संस्करणमा पुग्यो त्यहा नेपालमा राष्ट्रपतिको निर्बाचनको खबर छापीएको थियो । झट्ट भावि उमेदवारको नाम हेरें । रामराजा प्रसाद सिह रामपृत पाशवान र रामबरण यादव, अब भने मेरो ज्ञान खुल्यो ! हो त नी राष्ट्रपति भनेको देशको अविभावक वा संरक्षक हुन अब तिनजनामा जो राष्ट्रपति भएपनि देशमा त रामराज्य आउने भैहाल्यो नी!

वाइसिएलले मान्छे कुटे नि रामराज्य, विदेशिले देश लुटे नि रामराज्य! हत्या, हिंसा जे भए नि रामराज्य मधेश भन्दै तराई नै ‘गए’ नी रामराज्य !!

जे होस हामि केवल शब्दमा बाँच्छौ र केवल शब्दमै रमाउछौं । स्मरण रहोस केहि समय अघी “राष्ट्रपति “ भन्ने शब्दले पुरुषलाई मात्रै जनाउने भएकोले त्यो शब्द समेत परिवर्तन गर्न नेपालाँ आन्दोलन नै चलेको थियो नारिवादि बिदुषिहरुको । मतलब, हामि कहिल्यै शब्द भन्दा माथि उठन सकेनौं ।

देश कसले चलाईरहेको छ थाहा छैन तर हामिकहा शब्दको गणतन्त्र छ । घर बाहिर निक्लेको मान्छे कुन बेला फर्कन्छ वा फर्कन्न थाहा छैन तर गृह मन्त्रालयको बिज्ञप्तिमा शान्ति-स्थिति सुदृण भएको छ । एकातिर सामाजिक भेदभाव हटाउने नारा चल्दैछ भने त्यहिं आर्कोतर्फ जातिय राजनीतिमा नेताहरु मस्त छन । मैले त चार कक्षा पढ्दा बुझेको कुरा हो एकतामा बल हुन्छ भन्ने तर हामिकहाँ जत्ति बढी प्रान्तमा देश बाँडियो राष्ट्र उत्ती बलियो हुने गजबको ‘बाद’ बनेको छ । किनकि यथार्थमा जे भए पनि होस हामिलाई केवल शब्दको आड भए पुग्छ, शब्दको एकता, शब्दको बिकास, शब्दको उचाई र शब्दको नया नेपाल ।

जे होस बास्तबिकतामा जे भए पनि शब्दमा रमाउने हामिलाई यौटा नया खुशिको खबर यो पनि बनेको छ: राष्ट्रपतिको निर्बाचनमा चाहे जो सुकैले जितुन त्यहा रामकै विजय हुनेछ र राम नै नेपालका राष्ट्रपति हुनेछन् । त्यसैले अब बस १-२ दिन धैर्य गर्नुस नेपालमा अवश्य नै रामराज्य आउँदै छ । बधाई छ हामि सबैलाई !!!

संबिधान सभाको सेरोफेरोका "राष्ट्रिय मजाकहरु"

विभिन्न समाचार माध्यमहरु: विभिन्न पार्टीबाट समानुपातिक उम्मेद्वार बनाइएका २२७ जना द्वारा नागरिकता पेश नभएको

प्राबिधिक शिक्षा, CMA पढ्न आवेदन दिन नागरिकता चाहिन्छ, पियनको दर्खास्त दिन नागरिकता चाहिन्छ, तर संविधान सभाको लागि भने विना नागरिकता आवेदन गर्न पाइने !!

के संविधान सभा भनेको पियन पद वा CMA को पढाई भन्दा महत्वहिन हो ? २५ वर्ष नाघेका तर नागरिकताको आवश्यकता वा उपयोगीता नजानेकाले भोली संविधानमा कस्तो नागरिक हक, दायित्व, प्रणालीको कुरा समावेश गराउने प्रकृयामा बहस गर्ने होलान् !!

यो त सन्ता सिंहको जोक भन्दा पनि गजबको जोक भएन र!

आफ्ना कार्यकर्ताहरुलाई संयमित हुन प्रचन्डको निर्देशन , माओवादीले कसैलाई आक्रमण नगर्ने

पत्र पत्रीकाका समाचार (अझ फोटो सहित): रसुवामा काङ्रेस उम्मेद्वार माओवादी बाट कुटिये
माओवादी जवाफ: लाखौं नगदको बिटो बोकेर मतदाता किन्दै हिंडेको बेला स्थानिय जनता एवं कार्यकर्ताले बिरोध गरे पछी उल्टै गुण्डा लगाएर जाइ लाग्दै हाम्रा कार्यकर्ताहरुलाई घाइते तुल्याको, त्यही भएर स्थानिय बासिन्दाले चुनाव प्रभाव पार्न खोज्ने लाई कार्वही गरेका हुन।
"क्या जवाफ !!, आँफै छानविन, आँफै सजाय, ठ्याक्कै भ्रष्टचार निवारण शाही आयोग जस्तो !"

संविधानसभाको निर्वाचनको पूर्व सन्ध्यामा देशवासीका नाममा भनेर एक दुई दिनभित्रै राजा ज्ञानेन्द्रको सम्बोधन आउने samudrapari.com

“राजा ज्ञानेन्द्रको संविधानसभालाई शान्तिपूर्ण र भयरहित वातावरणमा निष्पक्ष ढंगबाट भाग लिन देशवासीलाई आह्वान गर्दै एक दुइ दिन भित्रै सम्बोधन आउने बताईएको छ ”

राजतन्त्रात्मक गणतन्त्र भएको देशमा सम्बोधनमा राजाले पनि गणतन्त्रको पक्षमा वकालत गरे भने पनि अनौठो मान्नु पर्दैन, पशुपती शम्शेर देखी सुर्य बहादुर थापासम्म गणतान्त्रिक पथमा छन भने ज्ञानेन्द्र पनि के कम !

गान्धी बन्न प्रचन्डको निर्देशन
(Kantipur, April 3)

यो निर्देशन आफ्ना कार्यकर्तालाई होइन अरु पार्टीका उम्मेद्वार र कार्यकर्तालाई हो !
भन्न खोजेको के भने, चुनाव सफल बनाउनलाई अब एक हप्ता YCL ले जती पिटे पनि विपक्षीहरु गांधी जस्तै सहंशिल् भएर बस, दुई चार गोली, खुकुरी सहनु पर्छ माओवादीको प्रतिकार नगरि गांधिवादी भएर बस , नत्र ………………भयंकर हुन्छ !!


प्रचन्डको हत्या प्रयास
(Kantipur, April 3)

सिरहाको लहान सभामा आफूलाई हत्या गर्न एक मिनेटमात्र बाकी रहदा षड्यन्त्रकारीलाई वाईसीएलले समाएको प्रचन्डले दाबी गरे ।

एक मिनेट पछी हत्या हुँदैछ भन्ने कुरो काम्रेडले कसरी थाहा पाए ! यो कुरो यमराजले नै भनेको हुनु पर्छ । १५-१६ हजार मान्छे मार्दा पक्कै पनि यिनको यम राजसँग चिन जान वा अझ "अघोषित सहकार्य" भएको हुनु पर्छ र नै उनलाई कसैले मार्न लागेको कुरो एक मिनेट पहिले यमराजले त्यही आएर भनेको हुनु पर्छ ! नत्र त मनुवामा एस्तो खुबी कहाँबाट आउथ्यो होला र!

खुट्टा भाँचिदिने गान्धि र भेजिटेरिएन चिकेन म:म:

माओवादी कार्यकर्ताले सुतीरहेको बेलामा कांग्रेस कुटे , दलहरूबीच विभिन्न ठाउँमा झडप, उम्मेदवारमाथि आक्रमण, काभ्रेमा जनमोर्चाको प्रतिशोध, माओवादीद्वारा नेमकिपाका कार्यकर्ता कुटिए, दलका कार्यकर्ताहरूबीच हिंसा जारी ........

बिगतका केहि हप्ता देखी पत्रिकामा करिब करिब यस्तै समाचारहरुको भरमार छ , अनि पत्रीका पढ्दा लाग्छ हामी कुनै सभ्य समाजको स्वस्थ राजनैतीक प्रतिस्पर्धामा हैन कुनै आदीम ढुंगे युगको "सरदार" वा "मुखीया" बन्ने होडबाजिको मुकाबला र जसको शक्ती उसैको भक्ति भन्ने युक्तिमा विश्‍वास गर्छौं ।

तेस्रो विश्‍वमा हुने निर्वाचान, चुनाव आदिमा एक-अर्कालाई 'तथानाम' भन्ने अनी आफ्नो मार्ग चित्र देखाउने भन्दा प्रतिपक्षको खोईरो खन्ने काम करिव करिव सामान्य जस्तै बनेको छ, तर यसरी एक अर्कामा जाई लाग्ने, कुटने, पिटने र ज्यानै जाने आक्रमण गरेर बिपक्षीलाई परास्त गर्न खोज्ने काम सायद ढुंगे युगमा पनि कमै हुँदो हो ।

सुन्न र भन्न पनि लाज लाग्ने कुरो, देशको भविश्‍य किटान गर्न अग्रसर दलका स्थानिय नेता र कार्यकर्ताको यो व्यबहारले भोलीको नेपालो भविश्य वा संबिधान कुन खालको बन्ला भन्ने बारेमा गहिरिएर सोचने हो भने कहाली लाग्ने अबस्था छ । वरिपरि, कार्यकर्ता र 'सुरक्षा घेरा' सहित चुनाव प्रचारमा हिडेका उम्मेदवारलाई त ज्यान जोगाउन मुश्‍कील हुने यो अबस्थामा सामान्य मतदाताले कसरी भयरहित भएर भोट हाल्ने हुन?

यसै भीचमा फेरी १२ बुँदे, १७ बुँदे के हो कुनी फेरि अर्को यौटा 'झै-झगडा' नगर्ने सम्झ्यौता पनि भएछ .....तर यता झगडा नगर्ने कुरा हुदां हुदैं अर्को तिर ५-७ जनाको हड्डी पनि भाँच्चीसकेको रहेछ। अनि यस्तै कुरै कुरो र लहडको बिचमा भित्ते राष्ट्रपतिले आफ्ना कार्यकर्तालाई कमसेकम १ हप्ताको लागी गान्धी बनिदिन आग्रह गरेछन ।

सोचेँ एकजना कमजोर शरिरका दुब्ला पातला गान्धिको बिचारले पुरै भारतको ईतिहास अर्कै भयो भने हामीकहा त हजारौंको संख्यामा 'गान्धी' हुने भए .....अब भने देशमा केहि हुन्छ । तर मेरो आशा धेरै बेर टिक्न पाएन ..... आज बिहान 'अनलाईन' मा नेपाल एफ एम मा वाई सी एलका महा सचीव दिलिप प्रजापतिसंगको कुराकानी सुन्दै थीए। एउटा प्रश्‍नको जबाफमा उनले आफूहरु गान्धी बने पनि कसैले लात्ता हान्न आयो भने त्यसको लात्ता भाँचिदिने बताउँदै थिए । मैले सुनेको थीए गान्धि भन्ने गर्थे "कसैले दायाँ गालामा थप्पड हाने वाँया गाला पनि दिनु" । तर यहा त गान्धिको पनि क्रान्तिकारी अवतार रहेछ ।

अंहिशाका पुजारी गान्धि र यो खुट्टा भाँचिदिने गान्धि बिच म कुनै तालमेल देख्दिन न त मलाई भित्ते राष्ट्रपतिको उर्दी कार्यकर्ता सम्म लागु हुनेमा नै विश्‍वास छ । यसरी नेताले कसैलाई सुनाउन मात्रै बोल्ने र कार्यकर्ताले सिधै लात्ता भाँचिदिने कुरो गर्ने हो भने भोलीको नया नेपालमा "लात्ता भाँचिदिने गान्धि", 'बन्दुक समात्ने बुद्ध' वा 'खुकुरी भिर्ने' शान्तिदूत जे पनि हुनसक्छन अनि त्यसपछि नेपालको हालत के हुन्छ त्यस बारेमा न त भित्ते राष्ट्रपति न त यि क्रान्तिकारी गान्धि कसैलाई केहि थाहा हुने छैन । गान्धिबाद यौटा तपश्‍या हो जसलाई १ हप्ता लिने र त्यसपछि छोडने कुरा नै गलत छ भने गान्धि बादी हुदै खुट्टा पनि भाँच्दै हिडने कुरा त भेजिटेरिएन चिकेन म:म: जस्तै हो ।

कती हास्ने?

हाम्रा पान्डा जि बेला बेलमा टि-टाइममा हसाउने खुराक ल्याउने गर्नुहुन्छ। म कु टाइममा आएर के गर्न खोजेको भन्नुभयो होला? त्यस्तो हसाउने खुराक केही लिएर नआएको भए पनि हास्ने खालको खबर लिएर आएको छु।

जनतालाइ बेला बेलामा स्विजरल्यान्ड देखी अमेरिकाको गफ दिन त सबै नेता माहिर छन। पंचायत आफै मात्र पार्टी अरु पार्टी हुनै नपाउने भए पनि बिकासको गफ त दिन्थ्यो है। गफै भए पनि पन्चायतको जस्तो बिकासको गफ अहिले सुन्न पाइन्न । सायद नेता हरु आफ्नै भुंडी बिकासमा लागेकोले होला जनतालाइ बिकासको गफ दिन नपाएका।

पन्चायतकालमा नेपाललाइ बिश्वको मापदण्डमा पुराउने भनेर खुबै ढोल पिटाए। जती ढोल पिटे पनि केही भएन त्यस पछि लाजै पचाएर अब चाही एसियाको मापदण्डमा नेपाललाइ पुराउने भन्न थाले। २०४६ सालमा सपनासंगै पन्चायत मसानघाटमा पुग्यो। त्यस पछि २०४७ मा भएको चुनाबमा घोषमा पत्रको बाडी नै आयो। पुर्व पस्चिम रेल मार्ग देखी कोशीमा पानी जहाज, खुब गफ चुटे नेताहरुले। चुनाब पछि त के कुरा,एमाले निस्किहाल्यो बिरोधमा, कांग्रेस आफै ३६ र ७८ भनेर क्रिकेट खेल्न थाले। गिरिजा पनि के काम,सबैलाइ नक आउट गर्दै बिचैमा चुनाब गरे। अनि सरु भयो पेन्डुलम सांसद। सांसदको पोइल गए जस्तो चारै तिर पोइल गएर संभव भए सम्मको सरकार बनाए। यसरी कमेडी शो मा देखिने सबै कुरा नेताले साच्चै कै गरेर देखाइदिए। हिजो सम्म फाटेको चप्पल लगाउने हरु पजेर चढ्दा पनि पैत्रिक सम्पती भन्नलाज नै छैन। अरु त के पुरुष सांसदले सुत्केरी खर्च सम्म लिएर हसाउनु हसाए।

हासो को श्रिंखलाको त के कुरा? हालै समाचारमा आयो, एउटा पार्टीले हास्य कलाकार हरिवंश आचार्यलाइ संबिधान सभामा उठ्न आग्रह गरेछ। नेता को चरित्र देख्दा देख्दा वाक्क एक जनाले भनि हाले, नेता हरुले देश बिदेशसम्म आफैले हसाउने नपुगेर हरिबंशलाइ पार्टिमा ल्याएर अझै हसाउन खोजेका हुन?

पुड्का राष्ट्रपती

अग्लो,होचो,कालो,गोरो यो सबै आफ्नो बस भन्दा बाहिरको कुरो हो। तर हिल लगाएर अग्लो,पाउडर लगाएर गोरो त हुन सकिन्छ तर त्यो एकै छिन मात्र हो। तर अग्लो भएर होचो हुने, त्यो पनि राष्ट्रपती ए होइन होइन भावी राष्ट्रपती जस्तोको दशा देख्दा के लगाउने सल्लाह दिने हो उत्तर नै भेटिएन।
बाउ किसान,जिन्दगी आलिसान करै बेग्लै छ। सिल्लित्त कपाल, छाटेको जुवां हेर्दात फिल्मकै हिरो जस्ता छन। हातको घडी हेर्ने हो भने अरबपती, खरबपती जस्ता छन। बन्दुक बोकेर अघी पछी दौडने मान्छे हेर्दा परबेज मुसरफ जस्ता छन। इतिहांस हेर्ने हो भने शोलेको गब्बर सिंह भन्दा खतरा तर भाषण सुन्यो गोपाल राज मैनालीको झल्को आउंछ..." धाक भन्दा धक्कु ठुलो हिड्न लागे खुट्टो लुलो"।यस्तै हाल छ माओबादीका टाउके कमरेड प्रचण्डको।
बाइ सि एल ले नेपालका भए जतीका सबै भित्तामा भावी राष्ट्रपती कमेरड प्रचण्ड लेखेको देखेर वाक्क भए पछि एमाले ले भित्ते राष्ट्रपतीको संज्ञा दिए पछि आजीत भएका प्रचण्ड अहिले आफ्नो शान घट्दै गएको र कतै जमानत नै जफत हुने होकी भन्ने त्रासमा छन। केही पहिले सम्म हारे पनि शान्ती प्रक्रिया नबिथोल्ने कसम खाएका प्रचण्ड अहिले एकाएक हारे बन्दुक समात्ने जस्ता खालको भाषण ठोक्न पुगेका छन। सबैलाइ जागिर देखी सबै ठाउंमा रेलको भाषण, दन्त्य कथा जस्तो हुन पुगे पछि चर्को ध्वासका धनी खुट्टा कमाएर यसको बिश्वासघात र उसको षडयन्त्र भनेर औलो तेर्साउन पुगेका छन।
आफ्नै पटेन्ट भएको संभिधान सभा प्रजातन्त्रबादी देखी पन्चतन्त्रबादी सबैले आ-आफ्नै पोल्टोमा राखेको देख्दा अनि गोलमेच सम्मेलनको मेच गोलखाडी भएको देख्दा प्रचण्डलाइ पर्नु पिर परेको छ।बन्दुकले रजांइ गरे जस्तो भोटले रजाइ गर्ने छाटकांट नेदेख्दा कतै पुर्व पन्चले पो उछिन्ने हुन कि, अहिलेसाच्चै नै प्रचण्डपथ शनिशंकटमा परेको छ। बाबुराम भट्टराइ जंगलबाट निस्कदा त बानेश्वर नै जाम भएको थियो। प्रचण्ड निस्कदा त कुरै नगरौ, सिडियो देखी बिबिसी रेडियो, सबैको धनुष्टन्कार लाम। तर त्यो सबै सान नम्बरी सुनबाट पित्तल जस्तै फिका हुंदै गएपछी द्वन्दका हिरो बिकास नन्दबाट समेत जिरो हुन पुगेका छन। यसरी केही समया पहिला संविधान भन्दा माथी र सगरमाथा भन्दा अग्ला पुष्प कमल दाहाल आ.का कमरेड प्रचन्ड दिन दिनै पुड्का बन्दै गएका छन।

ब्रतबन्धको रत्यौली

नपढने बिद्यार्थीलाई जसरी परिक्षा नजिक आउँदा डर लाग्छ जनताको विश्‍वास नभएका दललाई पनि चुनाव नजिक आउँदा त्यस्तै भयले गाल्छ ।

प्रसंग नेपालमा हुन लागेको संबिधान सभाको चुनाव र माओबादी दलकै हो, हिजोको हिमाल खबर.कम मा "प्रचण्डको चेतावनि" शिर्षक दिएर यौटा समाचार छापिएको छ । कुरो घुमाएपनि, सिधा भने पनि समाचारको सारले के देखाँउछ भने कामरेडहरुलाई नजिकिदै गएको चुनाबले सातो लिएको छ। त्यसैले अझ पनि कुनै न कुनै बहानामा चुनाव सार्ने भरमग्दुर प्रयासमा छ माओबादि ।

जन-युद्ध, जन-मुक्ति वा मुखको बोलिमा जेसुकै भनिए पनि माओबादिको अहिले सम्मको कार्य केबल, जन-हत्या, जन-शोषण र जन-दबाबमै बढि देखिएको छ । अर्को रमाईलो कुरा चाँहि प्रचण्ड र बाबुरामले गिरिजा कोईरालासंग भेट्दा "शहीद तथा बेपत्ता परिवारलाई राहत दिनुपर्ने" माग पनि राखेछन्। आफुले कब्जामा लिएका जनताका घर-बारी र सम्पति अझै फिर्ता नगरेका गुटलाई यसरी 'सहिद' र 'बेपत्ता परिवारलाई राहत दिनुपर्ने' माग राख्दा सुन्नेहरुलाई निक्कै लज्जा महशुस भएको हुनुपर्छ ।

जे होस, जे जस्तो माग वा अटको थापेर भए पनि माओबादी नपढ्ने बिद्यार्थीले परिक्षा सार्न जे जति जुक्ति लगाउँछन त्यत्तीनै तिडकम लगाएर चुनाव पछाडी सार्ने निहुमा पुगेको बिस्तारै भान हुन थालेको छ।

बोली र 'गँजडी गफ' मा ८०% नेपाल हाम्रो कब्जामा छ भने पनि साँच्चै चुनाव आउँदा ८% भोट पाउन पनि गार्‍हो हुन्छ, यो कुरो हालैको तराई आन्दोलन पछि पनि कामरेडहरुलाई प्रष्ट भएको हुनु पर्छ । जनता कतिबेला, कसरि र केबाट आन्दोलित र परिचालित हुन्छन भन्ने कुरो हाम्रो जस्तो शिक्षामा पछाडि रहेको देशमा सजिलै भन्न सकिने कुरो होईन । त्यसैले आफुहरुले बिगतमा गरेका कूकर्म सम्झेर भोट पाउने आशा गुमाउदै जादाँ कामरेडहरुले गर्न सक्ने अन्तिम काम भनेको कुनै न कुनै बहानामा चुनाव भाँडनु नै हो ।

फेरि सुनिन्छ आजकल काठमाणडौका भित्ताहरु प्रचण्डलाई राष्ट्रपति बनाउने नाराले भरिएका छन, अब यो केबल संबिधान सभाको मात्रै चुनावहो र यसले प्रधान मन्त्री वा राष्ट्रपति छान्ने होईन भन्ने बारेमा राष्ट्रपतिका दाबेदारलाई समेत थाहा नभएको हो की, नत्र कहिले संबिधान सभाको चुनाव गर्ने कहिले नया संबिधान लेखिने अनि फेरि कहिले हो त्यो नयाँ संबिधान अनुशार राष्ट्रपतिय चुनाव हुने???।

अहिले केवल संबिधान सभाको चुनाव मात्रै हुन दिनुहोस, त्यसपछि जनताको मन जित्ने केहि गरेर देखाउनु, अनि बिस्तारै राष्ट्रपतिय चुनाव भएछ भने उठेर जित्नु होला तर यसरी ब्रतबन्धमा रत्तेली खेल्दैमा कहाँ बेहुली पाईन्छ हो?।

जसरी ब्रतबन्ध गरिसकेपछि मात्रै बिहे गरिन्छ त्यसरी नै नया संबिधान बनेपछि मात्रै राष्ट्रपतिको चुनाव हुन्छ, त्यसैले हतार नगर्नोस‍ । नपढने बिद्यार्थी परिक्षा देखेर तर्से जस्तो गरेर केहि हुन्न राष्ट्रपति बन्ने त्यस्तो रहर छ भने कमसेकम संबिधान सभाको चुनाव त हुन दिनुहोस् ।

जसरी ब्रतबन्धको बेलामा रत्यौली खेले पनि, कसार खाए पनि, जग्गे नै गाढे पनि त्यो भिन्दै संस्कार हो र ब्रतबन्धमा दुलहि पाईदैन, त्यसरि नै अहिले चुनावै भए पनि, भोटै हाले पनि यो केवल संबिधान सभाको चुनाव मात्र हो यसले राष्ट्रपति पक्कै छान्दैन आत्तिएर हुदैन कामरेड धैर्य गर्नुस ।

यौटा नयाँ त्रिशुल बाबा !

त्यसो त नेपालमा बिभिन्न कुराहरुको हल्ला चलिरहेका हुन्छन् र थरी थरिका हल्ला चलाउने हरुको कुनै कमी छैन।

पशुपतिको मुर्तीमा पसिना आएको हल्ला, कुनै परिचीत सामाजिक व्यक्तित्वको हत्या भएको हल्ला, पानीमा बिष मिलाईएको हल्ला, र कुनै मानिसमा दैवि शक्तिको अवतरण भएको हल्ला। यस्ता र यस्तै बिभिन्न हल्लाले व्याप्त हाम्रो देशमा केहि समय यताबाट यौटा नया भविष्यबक्ताले पनि बेला बेलामा आफ्नो उपस्थिति देखाउन थालेका छन ।

करिब एक बर्ष जत्ती अगाडी ति नया भविष्यबक्ताले नेपालका अमेरिकि राजदूतको हत्या गर्ने ताना-बाना बुनीएको र त्यसको प्रमाण आफूसंग रहेको बताएका थिए। तर समय बित्तै जाँदा न त कुनै हत्याको षडयन्त्रको पर्दाफास भयो न त ती भविष्यबक्ताले कुनै प्रमाण कसैलाई दिए ।

केहि समय पछि तिनले फेरी नेपालमा 'कू' हुन लागेको देखि अन्य बिभिन्न भविष्यबाणि हरु गरे, ति सबै भविष्यबाणीहरु त्रिशुल बाबाको असार महिनामा नेपालमा बिशाल भुकम्प आउने बकम्फुसे हल्ला भन्दा केहि निक्लेनन् र सबैले सोचे शायद अब यी नया बिद्धान ज्योतिषले कुनै नया भविष्यबाणी गर्दैनन् ।

तर हिजो आजको नेपाली छापामा ति भविष्यवक्ता फेरी एक पटक छाएका छन् । यस पटक तिनले आफ्नै हत्या हुन लागेको धूवाँदार भविष्यबाणी गरेका छन। बताउनु नपर्ला, यो पनि तिनका पहिलाका भविष्यबाणी भन्दा केहि फरक छैनन् मतलब, न अंक ज्योतिष, न फलादेश न कुनै खगोलबिद वा कुनै पश्चिमी ज्योतिष बिद्यामा आधरित भएकोले यो पनि केवल यौटा चर्चामा बसिरहन चलाईएको यौटा हावादरी हल्ला मात्रै हो ।

हुन त त्रिशुल बाबा र यिनमा केहि भिन्नता नभएको होईन, त्रीशुल बाबालाई कालो अक्षर भैसीं बराबार थियो भने यीनी चाहि कुनै जमानामा अक्षर सिकाउने कार्यमा पनि लागेका थीए, तर जहाँसम्म भविष्यबाणीको सबाल छ, यी दुबैमा कुनै भीन्नता छैन, किनकी यी दुबै गलत भविष्यबाणी गर्नमा माहिर छन ।

जहाँ यौटा बाबा यौटै गलत भविष्यबाणी पछि चुप लागेका छन त्यहि यी भने नया नया भविष्यबाणी गर्न पछाडी परेका छैनन् ।

बास्तबमा राजनितिमा लाग्नेको लागी चर्चामा रहि रहनु वा मिडीयामा बनिरहनु आफ्नो उपस्थिति देखाउने मजबूरि वा अन्तीम उपाए हो । कुनै सार्थक वा रचनात्मक कार्यले आफ्नो उपस्थिति देखाउन नसके पछि जसरी भए पनि आफ्नो अस्तित्व देखाउन भिभिन्न बेलामा बिभिन्न नेताहरुले धेरै किसिमका प्रयोग गरेका छन, तर यि सबै भन्दा यो प्रयोग पक्कै पृथक छ।

भविष्यबाणी र त्यसमा पनि राजनैतीक भविष्यबाणी भने पछि सबैले कान त ठाडो गर्ने नै भए र यसै बाट आफ्नो चर्चा परिचर्चा पनि हुने । तर यो झूठको भविष्यबाणी धेरै भए पछी भविष्यबक्ता बिस्तारै ज्योतिष बाट हास्य पात्रमा परिणत हुदैं जाने कुरो चाही सबैलाई चेतना भया ।

बेठेगान बन्दै गएका ठेगाना

"लक्ष्मी जस्ती बुहारी घर भित्रीईन, घर स्वर्ग भयो, घरमा बस्ने सबै स्वर्गवासी भए !"

यो यौटा एकलाईनको चुटकिला, र केवल शब्दको खेल मात्रै हो । घर स्वर्ग भएपछि त्यसमा बस्नेलाई "स्वर्गवासी" त भन्नै पर्छ, तर कुरा के भने न त कसैको घरमा लक्ष्मी भित्रीन्छन, न त कुनै बुहारी भित्रेर कसैको घर स्वर्ग बन्छ ।

भर्खरै कतै पढेको थिएँ, काठमाण्डौको रत्न पार्कको नाम परिवर्तन गरेर 'शहिद पार्क' राखियो रे । अब यसरी हेर्दा त्यस पार्कमा बस्ने जत्ती सबै थोककै भाऊमा शहीद हुने भए।

त्यसो त सेक्सपीयरले धेरै अगाडी नाममा केहि छैन र जे नाम दिए पनि गुलाफले त्यहि बास्ना दिन्छ भनेकै हुन, तर हाम्रा नेताहरुलाई भने बास्ना त्यहि आओस, स्वरुप र तौर तरीका त्यहि रहोस कुनै मतलव छैन, मतलव छ त 'नाम' मा, नाम फेर्नै पर्छ ।

राजा र राजपरिवार संग जोडिएका सबै कुराको नाम फेर्नै पर्ने 'दृढ अठोट' लिऐर सरकार यसरी चल्दै छ, मानौ, यो भन्दा ठुलो र गौरवशाली कार्य अरु हुनै सक्दैन ।

यसै क्रममा, जन-आन्दोलन २ ताका चाबहिल-कपन बाटोमा यौटा ठाउँको नाम स्थानियवासीले परिवर्तन गरेर 'लोकतन्त्र चोक' राखेछन। त्यो कुरा एकदिन एकजना भाईले फोनमा मलाई बताएको थीयो, तर यसपाला दशैमा त्यहा जाँदा त्यो ठाउँको नाम पून: परिवर्तन भएर "गणतन्त्र चोक"भैसकेको थियो । मतलब हामी केवल नामकै मात्रै पछाडी छौं र सरकार पनि त्यसैलाई आफ्नो "पौरख" ठान्दै छ ।

रातारात, स्कूल, कलेज, बाटो, पुल, पोखरी, भवन ईत्यादिका नाम परिवर्तन हुदैछन्, । फेरी वैचारीक दरिद्रताको परम नमूना रहेका हाम्रा उच्च ओहदावालाहरुको दिमागमा 'शहीद' वा 'लोकतन्त्र' बाहेक बाहेक अरु कुनै नाम आउदैन्। बाटोको नाम फर्नु पर्‍यो "लोकतन्त्र मार्ग", पार्कको नाम परिवर्तन गर्नु पर्‍यो "शहीद पार्क" ।

अब राजा र राजपरिवारको नाम पनि राख्‍नु भएन, 'शहीद' वा 'लोकतन्त्र' बाहेक अर्को नाम पनि छैन के गर्ने ? । हुदां हुदां अब राज मार्ग भन्न पनि त्यसमा 'राजा' को नाम आउने भएकोले राजमार्गलाई पनि राजमार्ग नभनी 'शहीद मार्ग' भन्ने हो की (त्यसै पनि हरेक दिन यि बाटोहरुमा दूर्घटनाहरु भईरहेका छन र यात्रीहरु शहीद भई रहेका छन) अनि राजधानिलाई पनि शहीद धानी भन्ने हो की? । रानी पोखरिलाई लोकतन्त्र पोखरी, महेन्द्र नगरलाई गणतन्त्र नगर, रानि वनलाई शहीद वन । म सोच्दै छु, उसै पनि हुलाक पत्र कहिल्यै भनेको ठेगानामा नपुग्ने हाम्रो देशमा यस्तो भरमार नाम परिवर्तन भए पछि झन के हाल होला?

केहि समय पहिले एकजना साथिको पत्र आएको थियो उस्को वरिपरिका गल्ली, चोक, बाटो सबैको नाम परिवर्तन भैसकेको रहेछ , हुदां हुदां कुनै यौटा शाहवंसीय राजा र उस्को नाम पनि मिलेकोले उस्ले पनि जोशमा आफनो नाम पनि फेरेछ। ऊ आजकल आफ्नो पुरानो नाम बाट हैन 'स्वतन्त्र नेपाल' को नामले चिनिन्छ ( भ्रम नपरोस 'नेपाल' चाहि उस्को पुरानै थर हो) ।

आज बिहान उसलाई यौटा पत्रको जबाफ लेखेको थिएँ तर उसको ठेगाना लेखे पछि यो पत्र के गतिले ठेगानामा पुग्ला र जस्तो लाग्दैछ।

तपाई नै हेर्नुस न तलको ठेगाना, कुनै बकम्फुसे दलको चुनावी घोषणा-पत्रको शुरुवात जस्तो; कुन नाम हो, कुन ठेगाना समेत छुट्याउन मुस्कील पर्छ :


लाई:
स्वतन्त्र नेपाल
शहीद चोक, गणतन्त्र गल्ली,
संबिधान सभा मार्ग,
राजतन्त्रात्मक गणतन्त्र नेपाल

अनलाईन राहदानि डट कम

संसार भरि नै ईण्टरनेटको माध्यमबाट सरकारी काम-काज र बिभिन्न कागज-पत्र तयार हुने कार्य चलिरहंदा नेपालमा पनि सरकारका काम-कारबाहि नेटकै माध्यमबाट नहोला भन्न सकिन्न । यसै सन्दर्भमा नेपाल सरकारले पासपोर्ट रिन्यू गर्ने कार्य अनलाईन शुरु गर्‍यो भने कस्तो होला ?

ल हेर्नुहोस, यो मेरो पूर्वाग्रह होईन 'पूर्वानूमान' मात्रै हो:

सबैभन्दा पहिला त तपाई ईण्टरनेट जोडेर नेपाल सरकारको 'राहदानी नविकरण' लेखीएको पृष्टमा प्रवेश गर्नु हुनेछ । मोनिटरमा " नेपाली सरकारको राहदानी नविकरण पृष्टमा स्वागत् छ" लेखिएको खुल्ने क्रममा हुनेछ ।

तर ५ मिनेटसम्म त्यो सन्देश मात्रै देखिई कुनै प्रतिकृया नभएपछि, अन्तमा तपाई हैरान भएर आफ्नो Browser "Refresh"गर्नु हुनेछ, अनि शायद यस्तो शन्देश तपाईको मोनिटरमा देखिने छ :

केहि नलागी तपाई "हस त !" लेखीएको ट्याबमा थिच्नु हुनेछ ।
अब, आईतबार बिहान १० बजे नै तपाई त्यहि पोर्टलमा छिर्नु हुनेछ । त्यस दिन सायद यस्तो मेसेज आउन सक्छ :

तपाई कुनै उपाए नलागी नेपालमा फोन गरेर नेपाल बन्द नभएको दिन पत्ता लगाएर पून: त्यहि पृष्टमा जानुहुनेछ र आफूलाई चाहिने फाईल खोज्न थाल्नु हुनेछ ।

नेपालको सरकारी कार्यालयको नेपाली कागजले पोका पारेका फाईल भन्दा पनि ईण्टरनेटको यो फाईल खोज्न तपाईलाई गार्‍हो हुन्छ । "राहदानी नविकरण फारम" लेखीएको ट्‍याब देखीए पनि कि त त्यो खुल्दै खुल्दैन कि त यस्तो मेसेज आउने छ:

अन्तमा केहि नलागी तपाई "सहायता"लेखीऐको ट्याबमा थीच्नु हुनेछ। त्यस पछि यस्तो पेज खुल्ने छ:

अन्तमा जसरी भए पनि आफ्नो काम गर्नु पर्ने भएको र विदेशमा वा कार्यालय बाट टाडा रहेकाले तपाईले दोस्रो अर्थात "ईमेल बाट फाईल प्राप्त गर्ने फारम" खोलेर तिन पुस्ते नाम-थर र अन्य जानकारी हाली फारम "Submit" गर्नु हुनेछ ।

तपाईको आश्‍चर्यको सिमा त्यतिबेला टुटछ जब तपाईको ईमेल ईनबक्समा तुरुन्तै यौटा यस्तो सन्देश आँउछ " तपाईले खोज्नु भएको राहदानि नविकरणको फारम यहाँ छ, कृपया यो अनलाईन भरेर प्रेषण गर्नु होला"

तपाई आफ्नो सरकारले I.T क्षेत्रमा मारेको फडको देखेर खुशी हुदै‌ तुरुन्तै त्यो लिन्कमा जानु हुनेछ । नभन्दै त्यहा यौटा "अनलाईन राहदानी नविकरण फारम" लेखीएको Interactive page खुल्नेछ। तपाई बल्ल ठाँउमा पुगेको अनुभव गर्दै धमाधम नाम, ठेगाना, पुरानो राहदानी नं आदि सबै भरी "Submit" लेखेको ठाँउमा थिच्नु हुनेछ । तर जत्ती गरे पनि त्यो फारम प्रेषण हुदैन र अन्तमा यौटा यस्तो Error Message आउने छ:

अन्तमा तपाई Virtual अनलाईन फारममा Physical हुलाक टिकट टाँस्ने गुत्थी फेला नपरेपछि पूर्बबत: 'अफलाईन' नविकरण Processको लागी यात्राको तयारी गर्नतर्फ लाग्नु हुनेछ ।

संबिधान सभाको खीचडी

मिति: बि सं २०६७ साल, आषाढ १५ गते समय: दिनको २ बजे, स्थान: खुला मञ्च, काठमाण्डौ

त्यहाँ उल्लासमय बातावरण थियो, सबै जना हर्षित र सबैको मुखमा बिजयी मुस्कान देखीन्थ्यो । मिठाईहरु बाँडीएका थिए र झुण्ड-झुण्डमा जम्मा भएका व्यक्तिहरु एक अर्कामा शुभकामना र कृतज्ञता व्यक्त गरीरहेका थिए । मञ्चमा बिभिन्न दलका स्वर्गीय बिद्धान नेताहरुको तस्बीरहरु भुण्ड्याईएका थिए। भिन्न भिन्न बिचार राख्ने सबैजना यौटै मन्चमा आएर अपार एकता देखाई आज ठूलै घोषणा समेत हुने हल्ला चल्दै थियो ।

केहि समय पछि मञ्चमा देशका प्रख्यात प्रख्यात नेताहरु लगाएत बिदेशबाट दिक्षा दिन आएका केहि बिद्वानहरु समेत देखा परे र मञ्चबाट बोल्ने क्रम शुरु भएको घोषणा गरीयो । तर हेर्दा हेर्दै त्यहाँ ५, ७ जना "बोल्ने वाला" नेताहरुमा चर्का चर्की भएको कुरा टाढैबाट देखीयो ।

संयुक्त सभा भएपनि आफ्नो दलले अघिल्लो पटक (परापूर्ब कालमा) बढि सीट ल्याएकोले पहिला आफूले बोल्न पाउनु पर्छ भन्ने एकजना नेताको कथन थियो भने, दोस्रो दलका नेता हालको स्थितीमा चुनाब भए बढि जन र्समर्थन आफूले पाउने भएकोले आफूले पहिला भाषण गर्ने दलील दिदैं थिए । बढि खर्च जुटाए बापत आफ्नो बोल्ने हक पहिलो हुने कुरामा तेस्रो दलका नेता जोड दिदैं थिए भने, चौथो नेता आफ्नै कारणले मात्रै आन्दोलन सफल भएकोले आफैले पहिला संबोधन गर्ने तर्क दिदैं थिए । त्यत्तिकै बाद बिबाद र चर्का चर्की को बिचमा पाँचौ दलका नेताले आफूले पहिला बोल्न नपाए "सरकार बाट बाहिरिएर पूनं आन्दोलन" शुरु गर्ने धम्की दिएपछि उदघोषकले बोल्ने क्रम केहि बेरको लागी स्थगीत भएको घोषण गरे ।

यता , बिगतका कैयन जमघट पछि संबिधान सभाको मिति तय गर्दै र त्यसपछि रद्द गर्दै आएका आफ्ना महान नेताहरुले आज त के के बोल्लान र के के गर्लान भन्ने कौतुहल जनसमुदायमा छाएको थियो भने उता पहिला को बोल्ने भन्ने सहमतिमा पुग्न नसक्दा मञ्चमा भने जुनसुकै बेला जे सुकै पनि हुन सक्ने स्थिती पैदा हुदैं थियो ।

आफूहरुले बिगतमा गरेका घोषणाहरुमा आठ दललको आठै थरी अडान र दस थरी एजेण्डा भएका र प्रत्येक नेताले बोलेको कुरा अर्को नेताले बोलेको भन्दा फरक हुने गरेकोले जनतामा झन् झन् भ्रम सृजना भएको बताउँदैं बिद्धान बक्ताहरु मध्यका यौटा नेताले बरु कसैले पनि नबोलेर यौटा संयुक्त बक्तव्य निकाल्ने सल्लाह दिए ।

उनको त्यो सल्लाह करीब करीब पारीत हुन लाग्दा फेरी त्यो बक्तव्य कुन दलका नेताले पढने भन्ने बारेमा हान थाप हुन थाल्यो । उपस्थित जनसमुदाएको भिड र त्यसमा जम्मा भएका व्यक्तिहरुको "सामुहिक स्तर" हेर्दा जुन दलका नेताले त्यो बक्तव्य पढछन् त्यसको सम्पूर्णा श्रेय जनसमुदायले त्यहि यौटा दललाई मात्रै दिन्छन् भन्ने बुद्धिमान नेताहरुले अडकल गरेकाले बक्तव्य कस्ले पढने भन्ने बारेमा होडबाजी चल्न थाल्यो ।

यौटा संयुक्त बक्तव्य तयार गरेर त्यसलाई ८ भाग लगाई सबैले एक एक भाग पढने उत्कृष्ट राय पनि त्यहाँ ननीस्केको होईन, तर त्यसो गर्दा "जोडदार शब्द" र "दरीलो बाक्य" जती सबै एक दुइ जनालाई मात्रै पर्न सक्ने र सो को सम्पूर्ण श्रेय एक दुई दलले मात्रै पाउने देखीएकोले अन्तमा बिदेशबाट आएका निर्देशको सल्लाहमा उक्त बक्तव्य सबै जनाले सामुहिक रुपमा एकैसाथ पुरा पुरा पढने निर्णय, अल्पमतको बिरोधको बाबजुद पारीत भयो ।

त्यसपछि यौटा मात्रै माईकको तयारी भएको मञ्चमा तुरुन्तै अरु ६, ७ वटा माईक मगाईयो र सबै नेताहरुले "...१... २... ३...." भनेर एकैचोटी सामुहिक बक्तव्य पढन थालेः

"..... महिला तथा सज्जन बृन्द ...हाम्रो अती दुरदर्शी निर्णय र तपाईहरुको फुर्सदको सहयोगको कारण नै आज हामीले पून एक पटक संबिधान सभाको मिति घोषणा गर्ने मौका पाएका छौं । यौटै देसमा केहि महिना भीत्रै पटक पटक संबिधान सभाको घोषणा गर्न सक्नु भनेको हाम्रो ठूलो उपलब्धी हो । अझ यो पटक संबिधान सभाको मिति घोषणा गरिन लागेको २५औ पटक परेकोले यस्को भिन्नै महत्व छ ।आज हामी गौरबशाली पच्चिसौं पटक यो संबिधान सभाको चुनावको घोषणा गर्न गईरहेका छौं ।

यस बीचमा हामीले कैयन चोटी अन्तरीम संबिधान संसोधन गर्‍यौ, कति चोटी कुनै दल सरकारमा सामेल हुने र निक्लने कार्य भयो तर पनि संबिधान सभाको आन्दोलनलाई भने जारी राख्यौ । कहिले राजाको कारण त कहिले माओबादि सेनालाई राष्ट्रिय सेनामा नहाल्ने निर्णयका कारण यो चुनाव हुन सकेन।

लक्ष र उपलब्धि गौण कुरा हुन, मुख्य कुरा भनेको संबिधान सभाको नारा हो, । त्यसैले देशमा जे भए पनि जसो भए पनि हाम्रो कार्य यस्तै चल्दै जानेछ । तपाईहरु यसरी नै सहयोग गर्दै जानुहोस हामी ...अबका दुईबर्ष भीत्रमा... साँच्चै त्यो... चुनाव गरेर देखाईदिने छौं..."

नेताहरुको संयुक्त बक्तव्य सक्कीदां नसक्कीदैं अचानक चारैतीर बाट आँधि- हुरी र असीना- पानी बर्षीन लागेकोले त्यहाँ भागदौड मच्चीयो ... तुरुन्तै बिद्युत आपूर्तीमा अबरोध आएको र स्थिती असहज भएकोले नेताहरु आ आफ्नो चिल्ला गाडी लीएर सशुरक्षा आ- आफ्नो घरतर्फलागे ।

केहि समयअघि लोकतन्त्रको जोशमा सडकमा तोड-फोड गरी यातायात अबरुध्द गर्राई भाषण सुन्न आएका जनसमुदाय भने यातायात साधनको अभावमा धेरै बेरसम्म असीना पानीमा चुटीँदैं यत्र तत्र भागदौड गरी आफूलाई जोगाउने असफल प्रयास गर्दै थिए ।

टाउको नभाको कुखुरो

जागीर शब्द नै ‍गज्जब, जा गएर गिर। बिहान देखी गिर्दा गिर्दा गाम ओल्झेको पत्तो नै हुदैन। सांझ परे पछि घर फर्कीयो,हतार हतार खाना बनायो,फेरी भोली बिहान गिर्नको लागी चाडै सिरक पक्डनु पर्छ। निद्रा यता उता भयो कि भोली कता गिर्ने हो भन्ने डर। केही पहिले एक जना नानी भेटेको थिए,हाल चाल सोद्दा के हुनु र यो अ-मरी-खा मा भन्दै थइन। खान त खानी, तर मरी मरी काम गर्दै खाने रे यो अमेरीका भन्ने ठाउ। भनाइमा पिडा र हासो दुबै थियो। तर जे जस्ता पिडा छन यता उता गरेर उडाउनु पर्छ नत्र त भारी बोके जस्तो जती पिर गर्यो उती थपिन्छ, झन झन बोझिलो, झन झन बोझिलो हुन्छ। मेरो काममा एकदमै खरा हाकिम छन। एकदमै कडा मिजासका हाकिम साब बेला बेलामा ठट्टा गर्दै बेजोडसंग हास्दछन। मेरै छेउकी एक जना साथी भन्दै थिइन,ति हाकिम काम पनि २ जनाकै गर्छन रे, हास्न पनि २ जना बराबर हास्छन रे। तर मलाइ भने तिनको काम गराइले सारै प्रभाव पारेको छ। काम जे सुकैको होस,सकाउनु नै पर्छ भन्ने उनको मान्नेता छ। समस्या लिएर जो सुकै आओस, समाधान गर्न तयार।कठिनै किन नहोस,यसो उसो गरेर समाधानको बाटोमा लागी हाल्छन। जस्तोसुकै जटिल काम गर्दा पनि हासोको बहाना निकालिहाल्छन र बेजोड संग हास्दछन। कहिले काही समस्याले आफुलाइ खाजा खान भ्याइदैन तर उनका ठट्टाले भोक नै भुलाइदिन्छ। कहिले काहीं कामका पुराना किस्सा निकाल्छन र अहिलेका नया पिंडीको हासो गर्दछन। साथमा ल्यापटप छ,टेबलमा क्यालकुलेटर,हाकीम साब हातले हिसाब गर्छन। फेरी कुरा मिलाइ हाल्छन,समस्या पर्दा बिजुलीको लाइन गए बिजुली कुर्छौ की समाधान गर्ने तिर लाग्छौ,फेरी हासो मिसाइहाल्छन।सिगैं काम समाले पनि कति मान्छेहरु आला काच्ना नै छन,कोही कपाल फुले पनि काचै काम गर्दछन। ति हाकीम साबलाइ नि मान्नै पर्दछ, जहा रवि पुग्दैनन्, त्यहा कवि पुग्छन भनेको जस्तो १० जनाले मिलेर गरेको काममा कता कताबाट गल्तीमा आखा पुराइहाल्छन। अनी गल्ती गर्ने मानिस वरपर नहुदा हासोको बहाना निकालीहाल्छन,तिनीहरु त टाउको नभाको कुखुरो जस्तो,दौड्यो दौड्यो कता जाने हो टुगों छैन। अनि त हांसो कसरी खप्नु,सबै कुरा भुलेर उनकै हासोमा हासो मिसाउन पुग्छु।
कुरो अलीकती बांकी नै छ। केही पहिला नेपाल धर्म निरिपेक्ष भएको। संयुक्त राज्य अमेरीका सधै नै धर्म निरेपेक्ष छ र याहां ७०% भन्दा बढि क्रसियन हुदा पनि क्रिसमसमा बिदा हुदैन तर नेपाल धर्म निरिपेक्ष भएको एक बर्ष भएको छैन त्यही सरकारले धर्म सम्बन्धी बिदा दर्जनको हिसाबले थपेछ। मलाइ त यो लोकतान्त्रीक सरकार टाउको नभाको कुखुरो जस्तो पो लाग्न थाल्यो।

चर्पी महात्मय

- नेपालियन

चर्पी भने पछि त कसैलाइ शब्दै गनाउंछ। यो लेखै गनायो भने चाहीं नाक थुनेर पढम है। तर नाक थुने पनि यो नभै हुदैन। सब भन्दा शक्तीसाली को छ भन्नुहोस त ? अम्रिका ..बम..बन्दुक..अंह कुनै पनि होइन। लु नाक थुन्नेले कुरो मिलाए..हो दिशा ,पिशाब। कसैले रोक्न सक्छ यो बस्तुलाइ?इन्द्रेका बाउ चन्द्रे पनि दिशा लागे पछि लुरु लुरु चर्पि तिर सोजिन्छन। गाम घर तिर त यो कुन चराकोनाउ हो थाहै छैन। "गाउं आयो कि गु गनायो, गु गनायो कि गाउं आयो"। गाउंको पुछारको चउर नै चर्पी।तपाइको शहरिया साथी हरायो भने गन्ध सुग्धै आउनु भन्नुहोला,ठ्याक्कै गाउ पुर्याउछ, त्यो कम्पास,जिपि एस केही चाहिदैन। गाउनै गनायो भनेर गोराहरुले चर्पी बनाउन सल्लाह दिएछन। अब त्यस्ता सल्लाह हाम्लाइ कति दिए कति। भारतका राजदुत त सल्लाह दिन ठ्याक्कै वालुवाटार पुग्छन। सल्लाहले धनि हुने भे सबभन्दा धनि हामी नै हुन्थेम। के मान्थे सल्लाह। अनि त गाउं भरी नै चर्पीको बाकस दिएछन। एक महिना पछि हेर्ने गएको त एउटाले त्यो बाकसमा तल बाट दाउरा राखेर कुंडो पकाउदै रहेछन। बिचरा भैंसि चर्पीको चीया खादा खादा हालत खराब। त्यत्रो ठुलो चौउर हुदा हुदा त्यो सानो गनाउने कोठामा कोइ जान्छ त ? त्यइ भएर त बाटोमा कहीं चर्पी हुदैन। त्यत्रो त्रिशुली छ, हाम्लाइ चर्पीको के खांचो। यसो झ्यागं तिर छिरे भैगो नि। मुंगिलिग पुग्न पाको छैन, कराउने थालीहाल्छन"हजुर दिशा,पिशाब यता"। अब भोकले पेट करा्गं कुरुगं गरिसक्यो चर्पी गएर के गर्ने ? कराउन किन छोड्थे त,तेइ चर्पीले तिनीहरुको पेट पालेको छ। यस्तै छ हेर्नुहोस चर्पीको कथा। कती छन मान्छे काठमानडुमा,चर्पि चाहीं तेइ रत्नपार्कमा। त्यो पनि लाइनमा बस्यो "दिशा पहिला कि चर्पी पहिला"। के कुरो गराइ भो र ?एक जना साथी पहिलो पटक अमेरीका पुगेछन,एयरपोर्ट पुग्ने बितिक्कै चर्पी चाहिएछ। सारा एयरपोर्ट खोज्यो,आराम गर्ने कोठा(रेस्ट रुम) चाही कती कती, त्यो पनि लोग्ने मान्छे र आइमान्छे लाइ छुट्टा छुट्टै, चर्पी एउटो देखेनछ। बिचरोलाइ परेछ अम्रिकी मोटा भएका यती धेरै आराम गरेर पो रहेछ।अस्ती काम पुग्न पाएको थिएन, ठ्याक्कै आयो चर्पीको इतिहांस। २०० बर्ष अघी अम्रीकाको सेतो घरमा (बाइट हाउस) राष्ट्रपती पनि लुरुलुरु चौर छेउको चर्पी घरमा जान्थे रे। हाम्रा मुन्तरी अहिले पनि लोटा लिएर बालुवाटारको खोल्सामा जान्छन कि जस्तो लाग्छ। यो अल्ली भयो, यसलाइ यसो मिलाम है। हाम्रा प्रधान मुन्तरी अझै पनि बाल्टी लिएर नुहाउन चर्पी छउकै घरमा जाने चाइ पक्का हो,नपत्ताय फुन गरेर सोधम।

खसी-बोका

-------------------------------------------------------------------------------------
साझा चौतारीतिर नि राख्या थें । पढ्न मन भा'काहरुले ट्याम छ भने यसो हेर्नुहोला।
-------------------------------------------------------------------------------------

खसी, उर्फ कुखुरे बैंश नचढ्दै भेसेक्टोमीको मारमा परेको बाख्रीको अभागी चल्लो, यसपालीको दशैंमा अजिंगरी आँहरुमा हाँ हुने दिन कुर्दैछ। म्याँ गर्न नसिक्दै दशैंमा च्याँ पर्ने भाकलमा साँचोमा च्यापिएर प्याँ प्याँ गर्नु पर्दाको पीडा गरेको कसले बुझ्ने? जन्म-जन्म आजन्म कसैको अभागी पुर्पुरो छ भने खसी हुनेहरुको छ। तर खै! कुखुरीहरुको पीडा खुकुरीहरुलाई थाहा होस् न खसीहरुको पीडा मांसप्यासीहरुलाई। त्यसैले, खसीको मासु लुछेर हुर्केको नाताले आज उसकै मर्का बुझ्ने जमर्को गरेको छु; अलिकति भने पनि पुण्य मिल्छ कि! अलिकता भने पनि पाप घट्छ कि!

‘हाम्रो समाजमा खसीको महत्व छ’ भन्नु ‘बिल गेट्स् धनी छ’ भनेर कसैलाई सम्झाउनु जस्तै हो। निर्विवाद सत्य तथ्यहरुलाई के को प्रमाण दिनु पर्यो, के को तर्क पेश गरिरहनु पर्यो? सुखमा होस् या दुखमा, बिमारमा होस् या बिपत्तिमा, पिकनिकमा होस् या पर्वमा, रोशमा होस् या जोशमा अनि मदहोसमा, खसीको आवश्यकता यत्र तत्र सर्वत्र छ। मैतीदेवीको मट्याँग्रे माहिलाले मन्त्री पद मिल्क्याँउदा कार्यकर्तालाई चाहियो खसी। कटुञ्जेको कान्छो काजीलाई एकदर्जन छोरी पछि छोरोको जन्मपछि कालिकालाई भाकल बुझाउँन चाहियो खसी। छ महिनादेखि छारेरोगले पछारिएको छबिसेको छेउघरे एक गिलास खसीको रगत पाए दुई मुठ्ठी तागत मिल्दो हो भन्दै मासुभातको गासको आसमा छ। दियाली होस् या दुर्गा पूजा, गाउँले पर्व होस् या गोठको पूजा, हाम्रा देउताहरुलाई खसीकै रगत चाहिन्छ। ‘पिकनिक गए ककनीमै, रक्सीको खाए चटनीसैं’’ भन्छन्। तर त्यो चटनी पनि टन्न भुटन हालेको मटन भए कति स्वादिलो!

खसीको ‘हाइगुजी’बाट आफैं ‘खाइगुजी’तिर पो लागिएछ। तर यसमा मेरो दोष पो के नै छ र। हामीकहाँ खसीहरु खाएर मोटाउने भनेको सामान्य नै त छ। साँच्चै भन्ने हो भने यो समाजको हरेको श्वासमा खसीको देन छ। यहाँको मटी(माटो) रुपी कागत खसीको रगत रुपी मसीले मसीले भिजेको छ, हरेकको जीवको मुटुमा खसीको जीवन संचित छ। भूपि भन्थे – ‘हामीले फेर्ने प्रत्येक शासमा धड्कन छ शहिदको।’ कहिले कहिले यो मोटो दिमाग पनि सोचिल्याउँछ, खसी पनि शहिद नै हैन र? आखिर समाजको हरेक ‘खुसी’मा खुराक खुवाउँछ, प्रत्येक ‘पर्व’मा प्रसाद पुर्याउँछ आफ्नै जीवनदान दिएर। खुट्टा दान गरेर शीविले, कुण्डल दान गरेर कर्णले, औंला दान गरेर एकलव्यको नाम इतिहासमा इङ्गित छ, तर जीवनै दान गर्ने खसीको नाम भने भित्रियाँसमा सीमित छ।

अब कुरा गरौं बोकाको। बाख्राको पेटबाट जन्मँदैमा सबै पाठाहरु बोका हुन पाउँदैनन्। धेरै त घरबार नहुँदै तरबार विनियोजन झपेटामा र परिवार नियोजनको चपेटामा परिहाल्छन्। तर जो जति बोकै रहने सौभाग्य पाउँछन्, तिनीहरु सानैदेखि छाडा हुन्छन्, पुल्पुलिन्छन्, मात्छन् र गनाउँछन्। उनीहरु आफ्नो दुनियाँमा राज गर्छन – निर्बल खसी र बाख्राहरुलाई पेल्छन्, हान्छन् र सिल्टीमुर ख्वाउँछन्। यिनीहरुलाई फोडेरै भए पनि अन्नघरबाट मिठो मसिनो चाहिन्छ, चोरेरै भए पनि थुन्सेघरबाट हरियो परियो चाहिन्छ, र निर्बलिया बाख्रा र पाठाहरुलाई भगाएरै भएपनि खोरघरमा राज गर्नुपर्छ। यी शक्तिशाली बोकाहरु भुक्तभोगी भोकाहरुको अगाडि विष्णुमती झैं गनाउलान्, तैपनि धरहरा झैं ठाडा हुन सक्छन्, सबका अगाडि खडा हुन सक्छन्। आत्मा उही, आहार उही, आवास उही, आमा उही; तर किन यिनका आचरण दुई? खसी र बोकाको अन्तर आफैंमा अनुसन्धानको विषय हो। खसी र बोका बिचको यो भेदभाव अन्त्य हुनु पर्छ। यो युगौंदेखि पिल्सिएका खसीहरुको भावना अनि चाहना हो; यो लोकतन्त्रीय समाजको अपरिहार्य आवश्यकता हो।

हुन त यहाँ खसीतन्त्रको लागि दुईचार युद्द नभएका होइनन्, दुई चार हजार खसी नहोमिएका होइनन्। तर, दुईचार प्युसा उफ्रेर बोकाहरुको बोकेदारीको एउटा रौं पनि हल्लिंदो रहेनछ। बागमती, विष्णुमतीको त के कुरा गराइ भो र? बुंगमतीमै, डुँग्डुँग्ती गन्हाउने कोदोजस्तो लेदो नै सही, कति पानी बग्न सक्यो, खसीको अगाडि बोकाको आशन डग्न सक्या हैन के रे?

उहिले, अहिलेभन्दा धेरै पहिले, कहिले कहिले पहिले बाख्रामण्डलको बात बताउँछु। त्यस बाख्रामण्डलमा सुरुमा सम्पूर्ण प्राणीहरु मेलमिलाप गरेर बस्थे। के ठुलो के सानो, के बलियो के निर्बल, के बोका के बाख्री; सुन्दर संसार थियो। तर, ब्रह्मा बाजेले सृष्टि गर्दा यिनीहरुमा कुन चाहिं केमिकल कट गरिदिएछन्, कुन चाहिं थप गरिदिएछन् बोकाहरुको ब्यवहार बदलिन थाल्यो। भयो के? उनीहरुले कसरी कसरी राजनीति गर्न थाले।

बलको भरमा बोकाहरुले बाख्रामण्डलको बागडोर हातमा लिए। आफ्नै राज्य भएपछि नीति नियम, राजा पी एम्, डाइरेक्टर जी एम्, सबै बोकाहरु भए। चौपट चुर्ती चलाएर खसीहरुलाई खोर र खँड्कौलोमा सीमित पारे। ज्यानसंख्याको हिसाब गर्दा दशवटा खसी भए दुई वटा बोका। तैपनि बोकैको राज। हरिया र पोसिला घाँस पलाउने चौरहरु बोकाका नीजि गुठी भए, स्वच्छ सफा पानीका मुलहरु बोकाका पेवा बने, न्यानो र सफा ओढार बोकाहरुको व्यक्तिगत महलमा परिणत भए। खसी र बाख्राहरुभने बोकाले बुर्क्याउने उराठ कान्लाहरुमा ठिंग्रिए। जसले गर्दा उनीहरुको पेट सधैं आधा त यसै रहन्थ्यो, त्यसमाथि पनि ब्याथा र ब्याधाबाट बारम्बार बाधामा पर्थे। अन्याय र अत्याचारले सीमा नाघ्यो, बोकाहरुको चकचकी, रगरगी र डगडगीले खसीहरु पिल्सिए। बिडम्बना यो थियो कि- बाख्राहरु धेरै वर्ष बाँच्थे र अनुभवबाट केही विवेक बटुल्थे, तर उनीहरु बलहीन थिए। खसीहरु बलिया थिए तर बुझक्कड हुँदासम्ममा बलीमा परिहाल्थे। यसरी बोकाहरुले वल र विवेक बिचमा फुट ल्याई चतुर्याँइ गरेका थिए। फलस्वरुप, न दुई चार बेत पुगेका बाख्रीहरु बटारिंदा केही बिग्रन्थ्यो, न ख्याउटे खसीहरु खल्बलाउँदैमा केही खुल्किन्थ्यो।

संयोगवश बाख्रामण्डलमा अत्याचारी बोकाहरु मात्रै हैन, केही साधु बोकाहरु पनि थिए जो खसीहरुमा परेको अन्यायलाई आफ्नै सम्झन्थे र दिन-रात खसीबाख्राको जमातसँग बिताउँथे। यी शिक्षित साधु बोकाहरु क्रान्तिका कुरा गर्थे, ‘सच्चा’ बाख्रातान्त्रिक ‘समावेशी’ बाख्रामण्डलको सपना कोर्थे। खसी, बाख्रा, पाठा, बोका सबैको समान प्रतिनिधित्व भएको सामाजिक संरचनाको कुरा गर्थे र आन्दोलनमा उत्रिन उक्साउँथे। खसी-बाख्राको जमातलाई पनि बल्ल केही बुझे जस्तो, केही सुझे जस्तो लाग्न थाल्यो। अन्तत उनीहरु ‘अति सहनु अत्यचार नसहनु’ भन्ने सम्झी आन्दोलनमा उत्रिए। नेतृत्व बुज्रुकवर्गका साधु बोकाहरुले गरे, खसी बाख्राहरु ‘ओढार-ओढारबाट उठे, खोर-खोरबाट उठे’ र जुलुसमा हिंडे। जुलुसका ‘बोका शासन धोका हो!’ ‘खसी अधिकार पाउनैपर्छ!’ जस्ता नाराहरुले बाख्रामण्डल थर्कियो। हार्डलाइनर खसीबाख्राहरु कराए-
‘अत्याचारी बोकालाई फाँसी दे, हामीलाई मुलको पानी दे!’
‘बोकाराजलाई टाउकालाई, खेलौं फुटबल काटेर’
‘युवा टोली के भन्छ? बोकालाई बलि दे भन्छ’
मध्यमार्गीहरु कराए –
‘बोकामण्डल हाइ हाइ, खसी बोका भाइ-भाइ!’
‘बोका सरकार चाहिंदैन, खसीलाई बलि दिन पाइँदैन!’
‘खसीको आयु सुनिश्चित गर, सुनिश्चित गर! सुनिश्चित गर!’

खसीबाख्राको जमात देखेर सत्ताधारी बोकाहरु त्राही-त्राही भए। हानेर दुईचार हजार सकिए। थर्काएर दुई चार शयलाई धपिए। तर त्यो महासागरमा अल्पमत परे ती ठालुबोका। बाख्रामण्डलमा ‘सच्चा अर्थको’ बाख्रातन्त्रको घोषणा भयो। खसीबाख्राले बढाइँ गरे, खुल्ला चौरमा गएर उफ्रे, नाचे, कराए। ऐतिहासिक खसीबाख्रा आन्दोलनको टोलीनेता साधुबाख्राहरु सर्वसम्मतिले बाख्रातान्त्रिक बाख्रामण्डलका नयाँ नेता बने। हजारौं बर्षौं पिल्सिएका खसी र बाख्रीहरु खुलेआम ‘तालु’ सुकेका ठालुबोकालाई खुल्ला च्यालेन्ज दिन पाउँदा मख्ख थिए। र यस्तैमा बाख्रामण्डलमा खसीहरु र बोकाहरुबिच साम्प्रादायिक ‘शीतयुद्द’ सुरु भयो। यता साधुमण्डलको सत्तामा निकै परिवर्तन भयो। पुराना ठालु बोकाहरु पार लागे, खेदिए। साधुबोका खान्दानले आफूहरुको अवस्था नउकासी बाख्रामण्डलको अवस्था नउकासिने महसुस गरे। पुरै खसीबाख्राहरुको समर्थन पाएको साधु बोकाको नेता राजा भयो, उसको छोरो पी एम, नातेदारहरु भए डाइरेक्टर र जी एम। केही समयलाई खसी बाख्राको जीवन उकास्ने योजना स्थगित गर्ने निर्णय भयो।

कालन्तरमा यी साधुबोकाहरु पहिलेको ठालुबोकाहरु जस्ता भए। खसी बाख्राहरुमाथिको दमन तीव्र भयो। उपाय नपाएर रन्थनिएको खसी बाख्राको समाज उत्थानको लागि नयाँ साधुबोकाको जमात निस्कियो। अनि फेरि आन्दोलन भयो। नयाँ सत्तामा भत्ता खान नयाँ साधुबोकाहरु पुगे। सत्ताप्राप्ति र बदलाको लागि बोका खान्दानहरु खसी बाख्राहरुलाई प्रयोग गरी आन्दोलन गरिरहे, गरिरहे।

यस्तैमा विरानो नरमण्डलबाट साना, झिना जीउ भएका दुई खुट्टे प्राणीहरु बाख्रामण्डलमा बसाइँ सरी आए। उनीहरुले खसीले चर्ने गरेको बाँझो बारीमा बार हालेर बाली लगाए। खसीहरुको बसिउठ देखेर बोकाहरु खुच्चिङ् गर्न थाले। दुई खुट्टेहरुले सत्ताधारी बोकाहरुसँग सन्धि गरे र मित्र बने। तिनलाई बोकाहरुलाई दिनको एक भारी मिठो घाँस ‘सित्तैमा’ दिन थाले। बोकाहरु कृतज्ञता फिर्ता गर्न दिनको एउटा खसी दुई खुट्टेहरुलाई ‘सित्तैमा’ दिने चलन चलाए। यस्तै सहिष्णुताको मौका छोपी दुई खुट्टेहरुले बर्षेनी आफ्नो बार दुई हात पर सार्न थाले र नरमण्डलबाट अरु दुई खुट्टेहरु डाक्न थाले।

परिणाम? त्यसको धेरै पछि, कति हो कति शय वर्ष पछिको त्यही बाख्रामण्डलमा आज सिरानघरको स्याउते साहिंलाको छोरो ख्याउतेका खुट्टा खुसीले भूईंमा छैनन्। ऊ खोरबाट खसी डोर्याएर पानी छ्याप्ने शुरमा छ। रातभरि त्यही खोरमा त्यही खसीसँग रात बिताउन परेको बोको नाक खुम्च्याई, दाम्लोको पासमा पार ताप्तै डुक्रिंदै छ।

बिज्ञापन

- नेपालियन

उत्पादककर्ताहरु बिज्ञापन मन पराउन भनेर अनेक कुरा गर्छन । रमाइलो, हासौ उठ्दो,केटा केटीलाइ देखाएर आदी आदी। अझै इन्टेरनेटका बेव पेजमा भने यस्ता रमाइला याड राखिएका हुन्छन कि, रि-प्ले बटन पनि हुन्छ मान्छेहरुले दोर्हाइ तेर्हाइ हेरुन भनेर। तर कुनै बेव पेज भने बिज्ञापन गर्ने धुनमा सस्तो मेकअपले खुइलेकी केटी जस्तै कुरूप नै भइसकेका हुन्छन। प्रसंग अर्के छ ह्या। यो तलको बिज्ञापन हेर्नुहोस न,क्या बाठो मुसो।सांचोमा राखेको चिज चोर्न हेलमेट लगाएर आएको छ। सांच्चै यस्तो हुने हो भने के हबिगत हुन्थ्यो मानिसहरुको ? सामान बलियो बनाउनु पर्छ भनेर एउटा इन्जिनियरीगं सफ्टव्यार कम्पनिले राखेको बिज्ञापन हो यो।

Update:::
Chana wants to see the funny add of pinky finger which had sparked outrage in Australia. It is a very much debated advertisement brought by australian government. It is not so attractive but it is found that 3/4 of the people think this advertisement is working. Remember, 50 to 60 percent crashes are due to speeding. This cool add not only produces outrage but also decreases fatality due to speeding and brings peace in the society.

This is a video related to this pinky finger for TV advertisement.