इरानमा अमेरिकी हमला बजारमा हल्लै हल्ला

  अमेरिकी सेनाले आइतबार तीन इरानी परमाणु स्थलहरूमा आक्रमण गर्यो, र विश्वभरबाट प्रतिक्रियाहरू इजरायलले राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पको निर्णयको प्रशंसा गर्नेदेखि, संयुक्त राष्ट्रसंघले तनाव कम गर्न आह्वान गर्नेसम्म र इरान र केही अन्य राष्ट्रहरूले आक्रमणको निन्दा गर्न तछाड मछाड छ। पोलिटिक्समा एउटै मान्छे राक्ष्यास र भगवान । एस्तो छ बजारको हल्ला :

इजरायली प्रधानमन्त्री बेन्जामिन नेतान्याहु:

"बधाई छ, राष्ट्रपति ट्रम्प। इरानको परमाणु सुविधाहरूलाई संयुक्त राज्यको अद्भुत र धर्मी शक्तिको साथ निशाना बनाउने तपाईंको साहसी निर्णयले इतिहास परिवर्तन गर्नेछ... इतिहासले लेख्नेछ कि राष्ट्रपति ट्रम्पले विश्वको सबैभन्दा खतरनाक शासनलाई विश्वको सबैभन्दा खतरनाक हतियार प्राप्त गर्नबाट रोक्न कार्य गर्नुभयो।"

इरानी विदेश मन्त्री अब्बास अरकची:

"संयुक्त राष्ट्र सुरक्षा परिषदको स्थायी सदस्य संयुक्त राज्यले संयुक्त राष्ट्र चार्टर, अन्तर्राष्ट्रिय कानून र (परमाणु अप्रसार सन्धि) को गम्भीर उल्लंघन गर्दै इरानको शान्तिपूर्ण परमाणु स्थापनाहरूमा आक्रमण गरेको छ। आज बिहानका घटनाहरू अपमानजनक छन् र यसको सधैंको लागि परिणाम हुनेछ। संयुक्त राष्ट्रका प्रत्येक सदस्यले यो अत्यन्त खतरनाक, कानूनविहीन र आपराधिक व्यवहारबाट चिन्तित हुनुपर्छ। संयुक्त राष्ट्र चार्टर र आत्मरक्षामा वैधानिक प्रतिक्रियाको अनुमति दिने यसको प्रावधानअनुसार, इरानले आफ्नो सार्वभौमसत्ता, हित र जनताको रक्षा गर्न सबै विकल्पहरू सुरक्षित राख्छ।"

मरियम राजावी, पेरिसमा इरानको राष्ट्रिय प्रतिरोध परिषदकी प्रमुख:

"अब (इरानी सर्वोच्च नेता अली) खामेनीले जानुपर्छ। इरानी जनताले युद्धको अन्त्यलाई स्वागत गर्छन् र शान्ति र स्वतन्त्रता खोज्छन्।"

"खामेनी एक गैर-देशभक्त परियोजनाको लागि जिम्मेवार छन्, जसले अनगिन्ती जीवनको क्षतिबाहेक इरानी जनतालाई कम्तीमा २ ट्रिलियन डलरको लागत पुर्‍याएको छ - र अब, यो सबै धुवाँमा उडेको छ।"

भुटानी नेपाली साहित्यकारहरुको त्रिदिवशीय विश्व सम्मेलन

 

विश्वास दीप

भुटानी नेपाली साहित्यकारहरुको अन्तर्राष्ट्रिय संगठन ग्लोबल भुटनीज लिटरेचर अर्गनाईजेशन (जिविएलओ) को बृहत अन्तर्राष्ट्रिय साहित्यिक अनुष्ठान ६, निदरल्याण्डको हेगमा गत १३ देखि १५ जुन २०२५ का दिन भब्यतापूर्वक सम्पन्न भयो ।

पहिलो दिन हेगको डेल्फ युनिभर्सिटीमा विभिन्न कार्यपत्रहरु प्रस्तुत भए । कार्यपत्रहरु मध्ये स्वीकारोक्ती सिद्धान्तको बारेमा सिद्धान्तकार डेन्जोम साम्पाङले सहभागीहरु बीच बृहत चर्चा गरे, सहभागीहरुसंग अन्तरक्रिया गरे भने दोस्रो दिन आर्य समाज भवनको हलमा साहित्यिक वाचन, आधा दर्जन कार्यपत्रहरु प्रस्तुत गरे, सम्मान प्रदान, कृति विमोचन, नयाँ नेतृत्व घोषणा संगै अहिले सम्म नेपाली साहित्यको क्षेत्रमा सबैभन्दा बढि रासीको स्वीकारोक्ति सिद्धि पुरस्कार यस बर्ष बरिष्ठ साहित्यकार बैरागी काँईलालाई प्रदान गर्ने घोषणा गर्यो । काँईलालाई निकट भविश्यमा नेरु ६ लाख रुपैयाको नगद पुरस्कार प्रदान गरिने भएको छ, यस अघि आसमका नेपाली साहित्यकार स्व. लिल बहादुर क्षेत्रीलाई प्रदान गरिएको थियो ।

तेस्रो दिन शान्ति र स्थायित्वको निमित्त स्वीकारोक्ति सिद्धान्त नाराका साथ, स्वीकारोक्तिको रंग हरियो भेष्ट लगाई डेढदर्जन स्रष्टाहरुले हेग विश्वविद्यालयको प्रांङ्गणबाट साईकल यात्रा शुरु गरि शहरको शान्ति दरबार, अन्तर्राष्ट्रिय फौजदारी अपराध अदालत, पार्लियामेन्ट लगायतका स्थानमा साईकल रयाली गरिएको थियो । विश्वका विभिन्न १६ मुलुकबाट सहभागिता रहेको सम्मेलनमा अमेरिका, युके, न्यूजिल्याण्ड, अष्टे«लिया, नर्वे, स्लोभानिया, पोल्याण्ड, बेल्जियम, निदरल्याण्ड, डेनमार्क, भुटान, नेपाल र फ्रान्स लगायतबाट सहभागिता रहेको थियो ।
विश्वास दीप
नयाँ नेतृत्व २०२५ – २०२७ को निमित्त नयाँ नेतृत्व पनि चयन भए जस अनुसार अध्यक्ष पातले अन्तरे (अमेरिका), वरिष्ठ उपाध्यक्ष गोपाल पौडेल (न्यूजिल्याण्ड), महासचिव सुसन माझी (ओहायो), सचिव लक्की रासी (केन्टकी), कोषाध्यक्ष शेखर कोईराला (पेन्सिलभेनिया), सहकोषाध्यक्ष अबि न्यौपाने (ओहायो), कार्यक्रम प्रबन्धक र निर्देशक ईश्वर ढकाल (ओहायो), साँस्कृतिक संयोजक सरगम थपलिया (पेन्सिलभेनिया), प्रचार प्रसार प्रमुख भिम गुरूंग (नेब्रास्का), सदस्यहरू क्रमशः खडग गजमेर (नेब्रास्का), देवी राई (आईहोवा), यादु अधिकारी (ओहायो), र छत्र दंगाल (अष्ट्रेलिया) रहेका छन ।

नेपाली र कम्बोडियन वर्णमालाबीचको समानता

 

कम्बोडियन "क, ख, ग" को भिडियो

नेपाली र कम्बोडियन वर्णमाला दुवै दक्षिण एसियाली लेखन प्रणालीसँग सम्बन्धित छन् र तिनीहरूमा केही उल्लेखनीय समानताहरू छन्। दुवै वर्णमाला ब्राह्मी लिपिबाट विकसित भएका हुन्, जसले प्राचीन भारतीय लेखन प्रणालीको आधार प्रदान गरेको छ। नेपाली वर्णमाला देवनागरी लिपिमा आधारित छ भने कम्बोडियन (खमेर) वर्णमाला पल्लव लिपिबाट विकसित भएको हो, तर दुवै अभुगिडा (abugida) लेखन प्रणालीका रूपमा वर्गीकृत छन्। अभुगिडा प्रणालीमा व्यञ्जनहरूमा स्वाभाविक स्वर (जस्तै नेपालीमा /अ/ र खमेरमा /अ/ वा /ओ/) समावेश हुन्छ, र स्वर चिन्हहरूले ती स्वरहरूलाई परिवर्तन गर्छन्।

दुवै वर्णमालामा स्वतन्त्र र आश्रित स्वरहरू छन्। नेपालीमा १२ स्वर र ३६ व्यञ्जन छन्, जबकि खमेरमा ३३ व्यञ्जन, २३ आश्रित स्वर, र १२ स्वतन्त्र स्वर छन्। यी दुवै लिपिहरू बायाँबाट दायाँ लेखिन्छन्, र प्रत्येक अक्षरले स्पष्ट ध्वनिलाई प्रतिनिधित्व गर्छ, जसले शब्दहरूको उच्चारणलाई तुलनात्मक रूपमा सरल बनाउँछ। नेपालीमा शब्दहरू माथि क्षैतिज रेखा (शिरोरेखा) जोडेर लेखिन्छन्, जबकि खमेरमा शब्दहरूबीच खाली ठाउँ प्रयोग नगरी वाक्यको अन्त्यमा मात्र खाली ठाउँ राखिन्छ।

दुवै लिपिहरूमा दीर्घकालीन सांस्कृतिक र धार्मिक महत्त्व छ। नेपाली र खमेर दुवैले संस्कृत र पाली भाषाहरूबाट प्रभाव ग्रहण गरेका छन्, जसले तिनीहरूको शब्दावली र लेखन शैलीमा समानता ल्याएको छ। यद्यपि, खमेर वर्णमाला नेपालीको तुलनामा धेरै जटिल र सजावटी छ, र यसमा ७४ अक्षरहरू छन्, जुन विश्वकै सबैभन्दा लामो वर्णमाला मानिन्छ। नेपालीमा भने ६४ अक्षरहरू छन्।

यी समानताहरूले दुवै वर्णमालालाई सिक्न र बुझ्न रोचक बनाउँछ, तर तिनीहरूको दृश्य शैली र जटिलतामा केही भिन्नताहरू पनि छन्।

खल्ती हराएको मान्छे !

तपाइले  त्रिभुवन विमानस्थलमा खल्ती नभएका थुप्रै मान्छे देख्न सक्नुहुन्छ ।

वास्तवमा, तिनीहरू विमानस्थलका कर्मचारीहरू हुन्। वर्षौँ अघि विमानस्थलमा भएको भ्रष्टाचारका कारण, नेपाल सरकारले विमानस्थलका कर्मचारीहरूका लागि खल्ती नभएको पोशाक लगाउन निर्देशन दिएको थियो । तर पैसा खातामा सिधै जम्मा गर्न सक्नुहुन्छ भने,  खल्ती किन चाहिन्छ चाहियो? 

डेढ वर्षयता त्रिभुवन विमानस्थलमा यूएई, साउदी अरब भिजिट भिसामा पठाउन ५० देखि ७५ हजार रुपैयाँ प्रतिव्यक्तिसम्म संकलन गर्ने गरिएको थियो । यूरोप जानलाई ३ देखि ४ लाख रुपैयाँसम्म लिने गरिएको खुलेको छ । असुल गरिने रकम बाँडफाँटका लागि कर्मचारीले सफ्टवेयर नै प्रयोग गर्ने गरेको खुलेको छ । घुस बाँडफाँटका लागि कर्मचारीले छुट्टै समिति बनाउने गरेको अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगको अधिकारीहरु बताउँछन् । त्यसरी संकलन भएको रकम विमानस्थलमा कार्यरत् हरेक कर्मचारीलाई दर्जागत हिसाबमा बाँडफाँट गरिन्थ्यो । उठेको पैसा खातामा नियमित रुपमा जम्मा भएको अनुसन्धान अधिकारीहरुले फेला पारेका छन् ।

 यसरी विदेश जाने गरिबका छोरा देशमै लुटिनछन् भने देश बनाउने गृह मन्त्रि जनता भोकै राखेर आफ्नै भुडी भरि राखेका हुन्छन। 

नेपाली नेताको तागत

  नेपाली नेता को तागत तपाइलाई  थाहा छ?  एक समारहोमा नेता ले आफ्नो शक्ति प्रदर्शन गर्दै।  

जो जो ले मसंग न्यु खोज्छ , म तिनीहरुलाई लोड सेडिंग गराई दिन्छु

Pollution Everywhere, Even in United States

 

Few months ago, there was an article here in Dautari talking about India and Pakistan's competition on pollution. Disappointingly, they are competing in war now. However, developed countries are not behind on pollution either. Here is a short video of PACE bus, a public bus service in Chicago, USA. It is designed to reduce pollution by carrying more people, which will reduce the number of cars on the road. But ironically, this bus is sending plumes into the sky. Probably pollution created by exhaust from this bus is ten times of a passenger car. It seems it runs from coal not by diesel. We hope this article will help to reduce pollution by alerting public bus service companies to take care of their polluting transportation.