नेपाली र कम्बोडियन वर्णमालाबीचको समानता

 

नेपाली र कम्बोडियन वर्णमाला दुवै दक्षिण एसियाली लेखन प्रणालीसँग सम्बन्धित छन् र तिनीहरूमा केही उल्लेखनीय समानताहरू छन्। दुवै वर्णमाला ब्राह्मी लिपिबाट विकसित भएका हुन्, जसले प्राचीन भारतीय लेखन प्रणालीको आधार प्रदान गरेको छ। नेपाली वर्णमाला देवनागरी लिपिमा आधारित छ भने कम्बोडियन (खमेर) वर्णमाला पल्लव लिपिबाट विकसित भएको हो, तर दुवै अभुगिडा (abugida) लेखन प्रणालीका रूपमा वर्गीकृत छन्। अभुगिडा प्रणालीमा व्यञ्जनहरूमा स्वाभाविक स्वर (जस्तै नेपालीमा /अ/ र खमेरमा /अ/ वा /ओ/) समावेश हुन्छ, र स्वर चिन्हहरूले ती स्वरहरूलाई परिवर्तन गर्छन्।

दुवै वर्णमालामा स्वतन्त्र र आश्रित स्वरहरू छन्। नेपालीमा १२ स्वर र ३६ व्यञ्जन छन्, जबकि खमेरमा ३३ व्यञ्जन, २३ आश्रित स्वर, र १२ स्वतन्त्र स्वर छन्। यी दुवै लिपिहरू बायाँबाट दायाँ लेखिन्छन्, र प्रत्येक अक्षरले स्पष्ट ध्वनिलाई प्रतिनिधित्व गर्छ, जसले शब्दहरूको उच्चारणलाई तुलनात्मक रूपमा सरल बनाउँछ। नेपालीमा शब्दहरू माथि क्षैतिज रेखा (शिरोरेखा) जोडेर लेखिन्छन्, जबकि खमेरमा शब्दहरूबीच खाली ठाउँ प्रयोग नगरी वाक्यको अन्त्यमा मात्र खाली ठाउँ राखिन्छ।

दुवै लिपिहरूमा दीर्घकालीन सांस्कृतिक र धार्मिक महत्त्व छ। नेपाली र खमेर दुवैले संस्कृत र पाली भाषाहरूबाट प्रभाव ग्रहण गरेका छन्, जसले तिनीहरूको शब्दावली र लेखन शैलीमा समानता ल्याएको छ। यद्यपि, खमेर वर्णमाला नेपालीको तुलनामा धेरै जटिल र सजावटी छ, र यसमा ७४ अक्षरहरू छन्, जुन विश्वकै सबैभन्दा लामो वर्णमाला मानिन्छ। नेपालीमा भने ६४ अक्षरहरू छन्।

यी समानताहरूले दुवै वर्णमालालाई सिक्न र बुझ्न रोचक बनाउँछ, तर तिनीहरूको दृश्य शैली र जटिलतामा केही भिन्नताहरू पनि छन्।