September 17, 2017

स्थानिय चुनावमा कस्ता उम्मेदवारहरुलाई भोट हाल्ने ?


‘नेपालको संविधान २०७२’ घोषणा हुने ताका केहि विद्वान मित्रहरुले तर्क राखेका थिए,  स्थानिय निकाय सकेसम्म दलिय राजनीतिबाट मुक्त हुनुपर्छ र त्यो कुरा संबिधान मै ग्यारेन्टी गरिनुपर्छ| केहि गरि नगरप्रमुख वा गाउँप्रमुखमा त्यस्तो हुन सकेन भनेपनि वडा प्रतिनिधिहरु र त्यो भन्दा तलका पदहरुमा राजनीतिक उपस्थिति हुनुहुदैंन | नेपालको सामाजिक चालचलन, पहिचान र  स्थानिय सामान्य विकास निर्माणमा समेत दलिय राजनीतिले पुर्याउन सक्ने नकारात्मक प्रभावलाई गहिरो गरि विश्लेषण गर्दा यो विचार अत्यन्त सान्दर्भिक थियो | तत्कालिन नेपाल इन्जिनियर्स एशोसियसनको ३० औँ कार्यकारी परिषदको तर्फबाट सरकारलाई बुझाईएको सुझावमा समेत यो कुरा प्रष्ट लेखिएको छ |

विगतलाई सम्झदा २०५०-५१ साल तिर गाउँघर, छरछिमेकमा दलिय राजनीतिको अत्यन्त चर्को प्रकोप थियो, विकास निर्माणको कुरा त परै राखौं, सामान्य अइचोंपैंचो, मेलापातोमा समेत आफ्नो रगत भन्दा दलको प्रभाव बढी थियो | सामाजिक बहिस्करण तथा  छरछिमेकमा झगडाको मूल कारण फरक राजनीतिक विचार हुने गर्दथ्यो, पानी बाराबारको अवस्था थियो| एकै थातथलोमा हुर्किएर सदियौं देखि दुखसुख, विहाबारी, मर्दापर्दा समेत संगै हुने मान्छेहरु बिचपनि एकप्रकारको निषेधको भावना थियो| हामी


राइनास नगरपालिका, लम्जुङको नगर परिकल्पना कार्यशाला, २०७४-५-२४

(Workshop on Municipal Visioning of Rainas Municipality, Lamjung, Nepal, 2017-09-09 )

      २०७४-५-२४ (September 09, 2017) शनिवार राइनास नगरपालिकासंगको समन्यव र सर्वोदय सेवा आश्रम तथा भि.एस.ओ. नेपालको संयोजनमा नगरपालिकाको केन्द्र तिनपिप्लेमा नगर परिकल्पना (Municipal Visioning) सम्बन्धि एक कार्यशाला गोष्ठी सम्पन्न भयो | विशेष पहिचान सहित राइनास नगरपालिकाको परिकल्पना (Vision) तयार गर्ने र त्यसै अनुरुप रणनैतिक, आवधिक तथा संरचनागत योजनाहरुलाई  योजनाबद्ध रुपमा अगाडी बढाउदै राइनास नगरपालिकाको दिगो विकास गर्ने अभियानका साथ विगत देखि गरिएका प्रयासहरूको निरन्तरता स्वरूप यो कार्यक्रम गरिएको थियो |   

यस गोष्ठीको उदेश्य, योजनावद्ध विकासक्रमको पहिलो चरण अन्तर्गत नगरपालिकाको निर्वाचित प्रतिनिधिहरु तथा स्थानीय सरोकारवाला व्यक्तिहरुलाई भेला गराई विषय विज्ञहरुको प्रत्यक्ष मार्गदर्शनमा नगरपालिका परिकल्पना अभ्यास (Municipal Visioning Excercise) गराउने थियो |  त्यसै अनुरुप विषय बिज्ञ डा. संजय उप्रेती (उप प्राध्यापक, पुल्चोक क्याम्पस) ले मुख्य कार्यपत्र तथा प्रेम दवाडी, दिनेश चन्द्र पन्थी र बद्रि भट्टले सहयोगी कार्यपत्र प्रस्तुत गरिसकेपछी उपस्थित व्यक्तिहरुलाई पाँच (५) वटा समुहमा विभाजन गरि नगर परिकल्पना अभ्यास गरिएको थियो | कार्यक्रमको सहजीकरण स्थानीय अगुवा समाजसेवी कृष्ण ओलियाले गर्नु भएको थियो भने कार्यक्रमलाई संचार माध्यमसंग जोड्ने काम बिक्रम न्यौपानेले गर्नुभएको थियो |   


May 11, 2017

नयां चुनाब पूरानो कथा

दशकौं पछी नया स्थानीय चुनाब हुंदैछ तर पार्टी पूरानै छन र तिनका ब्यबहार पनि पूरानै छन। फरक यती हो तिनका तौर तरीका अलिक नया छन। यसै सन्धर्वमा ब्लगर दिलीप आचार्याको गोरखापत्रमा प्रकाशीत पूरानो कथा।

         पहिलो पटक चुनावमा उसले जोडदार भाषण दियो " मैले जितेँ भने बाटो बनाईदिन्छु, ढल खनाईदिन्छु… … । काम नहुनेहरुलाई जागिर हालिदिन्छु, बिजुली नपुगेको ठाँउमा बत्ती बालिदिन्छु‍‍… …" । उसले जनतालाई लोभ्यायो, सबैले उसलाई भोट हाले। उसले चुनाव जित्यो तर केहि काम भएन ।

         दोस्रो पटक चुनावमा उसले वक्तव्य फेर्‍यो " …अघिल्लो पटक योजना बनाउँदा र आर्थीक स्रोत जुटाउँदैमा समय बित्यो,… … काम गर्नै भ्याईएन… तर यसपालि जरुर केहि गरेर देखाउनेछु । यौटा मौका फेरि दिनुहोस… …" उसले मतदातालाई फकायो, सबैले उसलाई भोट हाले । उसले फेरी चुनाव जित्यो र फेरी केहि पनि काम गरेन ।

       तेस्रो पटक चुनवमा आदर्श छाँट्यो " यहाँ काम गर्छु भन्नेलाई काम गर्ने वातावरण नै छैन, विपक्षीको चाल र पार्टी भित्रको अन्तर्द्वन्द मिलाउदैमा समय बित्छ के गर्ने ? … …अब स्थीती अलि ठिक भएको छ । अब त काम गरेरै छाडछु, केवल एक मौका दिनुहोस… …" उसले भिडलाई झुक्यायो, सबैले उसलाई भोट हाले । उसले पूर्ववत् चुनाव जित्यो अनि पूर्ववत् नै केहि काम पनि गरेन ।
 
यसपालि चुनावमा उसले के बारेमा भाषण गर्‍यो कसैले बुझेनन्, के कस्तो आश्‍वासन दियो कसैले सुनेनन्, तर पटक पटक उसलाई भोट दिँदादिँदा बानी परिसकेका मतदाताहरु यसपालि पनि धमाधम उसैको चुनाव चिन्हमा छाप लगाउँदै थीए ।
 


February 2, 2017

सुगौली सन्धी हामीले बिर्सेका छैनौं भनीदेउ

बाघ बुढो हुंदैमा, त्यसले घांस खादैन।
नेता कांतर भए नि, जनता त्यसै झुक्दैनन्।
पार्टीले लाज पचाए, गोरखाको शान झर्दैन।
तोप र गोला तेर्साउ, खुकुरी अगाडी ति टिक्दैनन।
धूर्ताई तिमी देखाउ, साहस हाम्रो उर्लिन्छ।
ओक्टरलोनी चिहानमा, भक्ती थापा कुर्लिन्छ।

सुगौली सन्धी हामीले  बिर्सेका छैनौं भनिदेऊ
किल्ला कांगाडा हामीले बिर्सेका छैनौं भनी देउ
हामीलाइ यसै खिजाइ बेलाले केही भन्दैछ
जलेका लाख मुटुलाइ कांडाले यांहा उन्दै छ
सुनेर केही बुझ्यौ के पिरले छाती पगाली
धिकारी देला युगले दुर्बल सम्झी नेपाली

देउरालीबाट कुर्लेर पहाड पाखा थरकाउं
पिरले त्यसै बोकेका हजार मन फकाउं
छातीमै पिर मिचेर आंखामै आंशू लिपेर
मनको घाउ सुक्देन हासोले बिचै थिचेर

लडेर मर्न हामीले भूलेका छैनौं भनन
रगतका गोला मुटुमा सुकेको छैन भनन
आलै छ रगत माटोमा पलुंगा काहां बिर्सन्छौं
नेपाली गौरब उचाल्ने बलभद्र कांहा बिर्सन्छौं
सुगौली सन्धी हामीले  बिर्सेका छैनौं भनिदेऊ



 




January 14, 2017

संपूर्ण स्वास्थानी ब्रतकथा (Swasthani Brata Katha- All Section)

स्वास्थानी ब्रतकथा को अडियो स्वास्थानी पढ्ने समय भएको ले पून लिएर उपस्थीती भएका छौं।



स्वास्थानी सुन्ने समय भएकोले यो पोष्ट लिएर पून आएका छौं। अडियो फाइल केही बर्ष पहिले खराबी आएकोमा क्षमा प्रार्थी छौ।
 
 
अरु कथा क्रमैसंग अपलोड गर्ने छौं।

 
स्वस्थानी बिधी

अध्याय १


अध्याय: २




January 5, 2017

नेपालमा कती प्रदेश?

नेपालमा कती प्रदेश बनाउने? धेरै प्रदेश बनाए बिदेश जस्ती हुन्छ कि? प्रश्न माथी अर्को प्रश्न। अनि एउटा कार्टुन पनि।