गिरिजाबाबु

गिरिजाबाबु !!!

गिरिजा बाबुले सांसारिक देह त्याग गरेको एक हफ्ता भयो। अझै पनि गिरिजा बाबु लाई गाली गर्नेहरुको स्वर सुकेको छैन, अझ गाली दिनेहरुलाई ताली बजाउनेहरुको घुइंचो माइसंसार देखी साझा डट कम सम्म यथेष्टै भेटिन्छन्। मृत्‍यु भन्दा धेरै अगाडि मृत्‍युको कामना गर्नेहरु पनि त्यतिकै भेटिए। शत्रु मर्दा पनि मलामी जाने हाम्रो संस्कारलाई रिमिक्स गरेर गिरिजा मर्दा पार्टी गर्ने नयाँ नेपालका नयाँ सन्ततिहरु पनि देखिए।

निश्चय नै गिरिजा बाबु प्रसंशाका पात्र मात्र थिएन। अनेक गल्ती र कमजोरिहरु उहाँमा थिए र गरे पनि । तर देश र प्रजातन्त्र प्रतीको अडान र लगावमा शंका धेरै थोरैले गरे । देशको संक्रमण काल मा १०८ तिर फर्केका नेताहरुलाई एक ठाउमा ल्याउन सक्ने अदभूत गुण उहाँमा थियो र उहाँको आबश्यकता सबैले महशूश गर्दै छन अहिले। सबै भन्दा बढी मृत्‍युको कामना गर्ने जंगलिहरुलाई अहिले सबै भन्दा बढी याद आएको छ। बाबुराम भट्टराई को शब्द सापटी लिने हो भने उहाँले पनि अभिबावक गुमाउनु भयो ।

जिन्दगी मा एक पल्ट गिरिजा बाबु लाई भेट्ने मौका मिलेको थियो । २००१ तिरको कुरा हो । केही इन्जिनियर साथीहरु संग गिरिजा बाबु कहाँ डेलिगेशन गएका थियौं , महाराजगंज स्थित डा शशांक कोइरालाको घर मा। गिरिजा बाबुले दिएको समयमा घरमा हुनुथेन, हामी बाहिर चक्रपथको चिया पसलमा चिया खाँदै उहाँ आउने प्रतिक्षा गरी रहेका थियौं। एक से एक नेता भनौदा इन्जिनियर साहेबहरुले म गिरिजा लाई यो भन्छु, उ भन्छु । यस्तो गर्नु हुँदैन , यहाँ यस्तो अन्याय भएको छ आदी इत्यादी फलाक्दै थिए। कारीब आधा घण्टा पछी गिरिजा बाबु को गाडी आएको देखे पछी सबै गिरिजा बाबु को निवास तिर लाग्यौं ।

केही समय पछी नै गिरिजा बाबु बैठक कोठा आउनु भयो र उहाँ बस्ने निर्धारित कुर्सीमा बस्दै पहिला ढिला भएको मा क्षमा माग्नु भयो र भन्नु भयो " भाईहरु को गुनासो भनाइ के के छ, एक एक गर्दै भन्नु होला "। यती के भन्नु भाथ्यो, सब को बोली बन्द। कसैको मुखबाट एक शब्द निस्केन । अघी मै हुँं भन्ने नेता महोदयको त झन अनुहार हेर्न लायक को थियो । साच्चै उहाँको मुहार मा गज्जबको कान्ती थियो। एउटा यस्तो ब्यक्तितित्व थियो, मै हुं भन्नेको पनि बोली अड्किन्थ्यो।

"केही छैन भने किन आउनु भएको तपाईंहरु ? म हिंडे । चिया खाएर जानु होला।" भन्दै गिरिजा बाबु कुर्सिबाट् उठ्नु भयो र यत्तिकैमा एकजना मित्र जो गिरिजा बाबुको मा आउने जाने गर्थ्यो ,ले बडा हिम्मतका साथ हाम्रो गुनासो एक सास भनी हाले।

गिरिजा बाबु ले यहाँ यो कुरा, म आजै फोन गरेर भन्दिन्छु, समाधान हुन्छ, ढुक्क भएर जानुस् भन्दै संगै उभिएका सहयोगी शायद गोकर्ण पौडेल हुनुहुन्थ्यो होला, लाई भरे मलाई सम्झाउनु भन्दै माथि कोठा तिर लाग्नु भयो ।

आज आएर मेरो मानसपलट मा गिरिजाको अगाडि प्रचन्ड पनि लुत्रुक्क भन्ने समाचार तैरिएको छ। अजब को ब्यक्तित्व नै सबै जना झुक्नु को कारण जस्तो लाग्छ। पार्टिको आनतरिक बादबिबाद पनि गिरिजाबाबु को अनुपास्थितिमा उहाँ माथि खनिनेहरु उहाँको अगाडि भिजेको मुसो बनेको धेरैले पढेको देखेको समाचार् हो ।

देशले एक योग्दा गुमाएको छ। उहाँ प्रती हार्दिक श्रद्धान्जली ।

कति पो याद गरिबसिन्छ र ?

साहित्य रचना गर्दा आफ्नै अचम्मको आनीबानीदेखि जिल्ल परिन्छ कहिले त !  

परीक्षाकै मस्त धपेडीका बीचमा पनि जगमगाउँदा लाइनहरू आएर बिथोलिएको छु म पटक-पटक । तैपनि आफूप्रति कुनै गुनासो लाग्दैन । रमाइरहेकै हुन्छ मन परीक्षामा तयारी नपुग्दा पनि । हैरान मुटुको धड्कन मानौँ तिनै भर्खरै कोरलिएका लाइनहरूमा थामिएर बसेको हुन्छ । ;)

(यस्तो भोगाइ हामीमध्ये कतिपयको साझा हुँदो हो ।)

  यसपालि पनि त्यस्तै भयो । बिरामी परेँ । मुख नमीठो । मन भने उडेर कहाँ पुग्ने ! केही कुराको सकसक । शरीरले साथ नदिएको यस्तै बेलामा दही, अमिलो-पिरोको सम्झना आउने । आफ्नो सक्रियता कतै लिसोजालमा छटपटाएको पन्छी जस्तै अल्झिरहे जस्तो बेचैनी । ठीक मात्र भए त के-के मात्र गरिसक्थेँ अहिलेसम्म भन्ने जोस मनमा ठिङ्गिने । यता शरीरको ताल हेर्दा अनि त त्यो जोसको धरहरा गर्ल्यामगुर्लुम ढल्ने !

र पनि यसपालि बिरामी भइरहँदा अपूरो एउटा गजललाई पार लगाएँ । ताजा रूपमा यही ‘बिरामी-सौगात’ दौँतरीमा बाँडिहाल्न हतार लाग्यो ।

---------------------------------------------------------------

कुरा पुराना कति पो याद गरिबसिन्छ र
मेट्ने ठेगाना कति पो याद गरिबसिन्छ र ?

दिनेले महान् इतिहासको संज्ञा दिए पनि,
गुप्‍त खजाना कति पो याद गरिबसिन्छ र ?

उस्ताउस्तै मुखुण्डो लिएर आउने र जाने,
क्या-क्या जमाना कति पो याद गरिबसिन्छ र ?

उमेरमा त के-के गरियो कतिलाई रिझाउन,
नाना बहाना कति पो याद गरिबसिन्छ र ?

मुस्कानको पनि मिति पुग्दोरैछ, बग्दोरैछ,
ती मोतीदाना कति पो याद गरिबसिन्छ र ?

माईसंसारकी सुमिना बुझाइ ठाउंमा ल्याउने हो की?

सर्बप्रथम त कुकुरले आची खानु भन्दा पहिले डिस्को गएर समाचारमा छाएको मा बधाइ। सानै उमेरमा सेलीब्रिटी भएछौं,पत्रपत्रीकमा फोटो छापियो,११,१२ गन्दै गरे,अहिलेलाइ पत्रिकाकै थोपडामै गर्ब गरे। सरकाले अनुमती दिएको डिस्कोमा सबेरै पूगेकोमा स्विकार गर्यो। आखिर मान्छे नै उपस्थित भएपछी स्कुले ड्रेसको के कुरा भो र? बंक पार्टीमा
भेला भएकोमा गर्भ या हिनताबोध लिनु महत्ब होइन,खाने बेलामा हग्ने हग्ने बेलामा खाने त्यसमै कुरो टुंगियो,सायद त्यसैले लाज लाग्यो होला।

म त भन्छु एक दुइ जना बंक गरेर कुनै झुण्डमा नझ्याम्मिय कमसल नागरिक कसरी जन्मिन्छ। सबै असल नागरिक भए त जेलका कर्मचारीको भोली नै जागिर चट। यो हिनमय नौटंकी बर्तमान समयको नया आयाम हो भनेर सोच्नु बेकार हो। पौराणीक कालमा पनि दैत्य भएको कस्लाइ थाहा छैन? तिम्रा जेल नेलका टाइटुइ माइसंसारमा देखेको थिए। संसारै सांगुरो भएको अबस्थामा हलिउड स्टाइलका कथा दिनानु दिन पत्रपत्रिकमा आइरहन्छन। अमेरिकमा ११ बर्षको बच्चाले रक्सी पियो, नेपालमा ११ कक्षामा पढ्नेले बोतल समाते,यसमा संसारले नौलो मान्दैन। तिम्रो आपत्ती जनक अबस्थाको माने नबुझेकोमा ११-१० मा पुग्नु पर्ने भो। मान्छेको उमेर फरक हुन्छ त्यसै अनुसार उसको दिमागको बिकास हुन्छ। ११-१०मा पढ्नेले कती पय बयस्कका कुरा बुझाइको दायरा भन्दा पर हुन्छन। बिकसित देशमा ११-१०का लागी ब्यसकका संसारबाट कानुनले नै नजिक आउन अनुमती दिंदैन। तर १०+१मा पूगेकाले आफूले बयस्क ठान्दा ठान्दै बुझाइ बयस्कमा नआउनुमा मलाइ छक्क परू परू लाग्यो।

प्रहरी नायब उपरीक्षक राधिका खड्का को हुन परिचय चाहिएन,सरकारी बर्दीमा उनी आउछिन त उनको बोलीनै कानुन हो। कानुनको खिलाफमा जानु म उचित ठान्दीन। उनी कसरी जन्मिन?उनका बुवाले हलो जोतेर पक्कै उनलाइ भेटाएका होइनन,नत न‍-सुमिनालाइ? सुमिना तिम्रो बुझाइ सोझाउन माथीका पाठ उपपाठ बाचन गरेको होइन। तर सार्बजनिक अबस्थामा योनजन्य क्रियक्रलापमा प्रहरीले हात किन लगायो भनेर प्रश्न सोध्यौ। यसमै हांसो उठ्यो। हास्न पनि ठिक होइन कि, म पाइला पछाडी हटाउंदै छु। प्रहरीले बटौलीको डांका समात्ने मात्र होइन समाजमा असान्धर्भिक हर कुरा प्रहरीको चासोको बिषय हुन्छ। आफ्नो अधिकारमा जे गर्न पनि सकिन्छ तर समाजमा कानुन छ,त्यसको हेक्का प्रशासनले गर्छ। बाटोमा नांगै हिन्नु आफ्नो अधिकार होला तर त्यसमा अरुलाइ असर पर्छ कि पर्दैन त्यो प्रहरीले बिचार गर्छ,अरुलाइ असर पारे पुलिस हत्कडी लिएर जाइ लागे कामी गाली नबर्साउनु,बरु आफ्नो बुझाइ ठाउंमा ल्याउनु।

(यो ब्लग सुमिनाको ब्लगमा आधारित)

कहिले बाढी कहिले खाली

कहिले बाढी कहिले खाली। जिमेल,फेसबुक च्याटमा भेटींदा प्राय साथीहरुले भन्ने कुरा हो यो। हुन पनि कहिले कांही दौंतरीमा यस्तै हुन पूग्छ। कहिले एकै दिनमा ३-४ वटा लेख आउंछन कहिले भने ३-४ दिनसम्म एउटा ब्लग पनि आउंदैनन। हुन त साथीहरुले ठिकै भन्नुभएको हो,एकैनासमा लेख आए पो मज्जा आउंछ। कहिले पढ्न नै नभ्याइने गरी आउने कहिले पढ्न खोज्दा पनि नपाइने,उहांहरुको गुनासो एक मानेमा ठिक पनि हो।

दौंतरी पाठक माझ आएको करिब साढे दुई बर्ष भयो। नामै दौंतरी कामै दौंतरी भने जस्तो साथी भाइहरु जस्जस्लाइ फूर्सत या लेख्न समय हुन्छ उहांहुरले नै यो ब्लग ओगट्दै आउनुभएको छ। दौंतरीकै लेखक बाहेक अन्य मित्रहरुले पनि फाट्टफुट्ट दौंतरीमा लेख्ने गर्नुहुन्छ। पाहुना लेखकका लेख कतिपय डुब्लीकेट त्रिप्लीकेट आदी हुने तथा केहीमा क्वालीटीमा कमी हुने गर्दा पाहुनाका लेख बिगतमा ह्वात्तै घटेको छ। असल र राम्रा लेख आए पाहुनाका लेखले दौंतरीमा पक्कै पनि स्थान पाउनेछन।

दौंतरी लेखकहरु भने केहीलाइ ब्यस्तता लागेको छ केही लेख्नै अस्ताउनु भएको छ। केही भने फाट्ट फुट्ट लेखीरहुनु भएको छ। खासमा पाना भर्नकै लागी लेख्न भन्दा पढ्ने खाले लेख आउनु नै राम्रो हुन्छ्। फेरी कतिलाइ त लेख्न मुढ या समय चाहिन्छ। मलाइ लेख्न भने कुनै मनमा खाएको बिषय आयो भने मात्र ब्लगका लागी सामाग्री टाइप गर्छु। हुन त केही बिषयमा ब्लग लेख्ने भनेर सामाग्री पनि तयार पारेको छु। कतीपय केही समय पछी असान्धर्भिक हुने र कतीपय आफूलाइ यस्तोमा पनि के लेख्ने भन्ने महशुस हुनेहुनाले डिलीट गरेको छु। कहिले भने लौ अब लेख भएन केही त लेख्नु पर्यो भनेर लेख्दा लेख्दा फुत्त अर्कै साथीको लेख आइसकेको हुन्छ। अनी १-२ दिन लेखलाइ यता उता मिलाउंदै पर्खन्छु।

लेख्दै जांदा अचम्मको बानी पर्दोरहेछ। कुन राख्दा लेखमा बेमेल खाने हो कुन लेख्दा क्रम मिल्ने या नमिल्ने हो आदी हेक्का राख्ने थालिंदो रहेछ। समग्रमा के लाग्यो भने ब्लग लेख्दा आफ्नो प्रस्तुती कलामा निकै सुधार आउंदो रहेछ। ब्लग लेखनीले ब्लगमा मात्रै होइन आफ्नो अन्य फांटमा पनि सहि तरिकाले प्रश्तुत गर्न सहयोग गर्दो रहेछ। तसर्थ नया,पूराना तथा पाहुना लेखकहरु लेखन जारी राख्नुहोस। लेखाइका राम्रा आयाम अनगिन्ती छन। पाठकहरुले पनि आफ्ना चोटीला तथा गहकिला बहस कायम नै राख्नुहोला। ब्लग लेखाइ र पढाइको मज्जा नै यसैमा छ।

अलबिदा गिरिजाबाबु !!!

के तपाईं को जस्तै निडर, आँटी र साहसिक पन अब दोस्रो पुस्तामा सर्ला त ?!!!
काम गर्दा गल्ति कमजोरी हुन्छ। समग्रमा हेर्नु पर्छ जीबन। नेपालमा तपाईकै कारणले यति छिटो गणतन्त्र र संबिधान सभाको निर्बाचन भएको हो । बाहिर जति गाली गरेपनि तपाईको ब्यक्तित्व मन पराऊने नेपाली धेरै रहेछन्।

तपाईको आत्माले चिर शान्ती पाओस, बैकुण्ठ बास पाओस!!!
तपाईको लामो चोर औंलाको हतियारले हामीलाई जहिले पनि शतर्क पारोस!!!

दिनेश चन्द्र पन्थी
काठमाण्डौ।

अन्तत खरानी भयो कोइरालाको शरिर

पूर्व प्रधानमन्त्री तथा नेपाली कांग्रेसका सभापति गिरिजाप्रसाद कोइरालाको राजकीय सम्मानका साथ अन्तेष्टि गरिएको छ । यसअघि पूर्व राजाहरुलाई मात्र दिने गरिएको राजकीय सम्मान राजनेताहरुलाई दिइएको यो पहिलो पटक हो । कोइरालाको पार्थिव शरीरमा बेलुका ७ बजेर ५० मिनेटमा छोरी सुजाता कोइरालाले दागबत्ति दिनु भएको हो । कोइरालाको अन्त्येष्टीमा नेपाली सेनाले १५ तोपको सलामी र सेनानीको कमाण्डमा खटिएको १ गण अर्थात १ सय ३९ जनाको समुहले शोक धुन बजाएर श्रद्धाञ्जली व्यक्त गरेको छ । यस अघि कोइरालाको सव श्रद्धाञ्जलीको लागि दशरथ रड्डशालाको मध्यभागमा राखिएको थियो । कार्यालयमा राख्दा भीड नियन्त्रण गर्न कठिन हुने भएकाले सबैलाई श्रद्धान्जली दिने व्यवस्था अनुसार काठमाण्डुको दशरथ रंगशालामा राखिएको हो । कोइरालाप्रति श्रद्धाञ्जली व्यक्त गर्न दशरथ रड्डशालामा बिभिन्न दलका नेता, तथा सर्बसाधारणको घुइंचो लागेको थियो । २ बजेपछि रंगशालाबाट सुरु भएको शवयात्रा सुन्धारा, रत्नपार्क, बागबजार, मैतिदेवी, पुरानो बानेश्वर र बत्तीसपुतली हुँदै पशुपति आर्यघाटमा पुगेको थियो शवयात्रामा ३ लाख बढी सर्वसाधारणाको सहभागीता भएको याहाका सञ्चार माध्यमले अनुमान गरेका छन ।